
تعداد نشریات | 17 |
تعداد شمارهها | 407 |
تعداد مقالات | 2,800 |
تعداد مشاهده مقاله | 1,762,327 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,595,337 |
واکاوی تأثیر موقعیت ژئوپلیتیک ایران در عرصه جهانی بهویژه دفاع مقدس | ||
فصلنامه علمی مطالعات دفاع مقدس | ||
مقاله 1، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 21، خرداد 1399، صفحه 9-30 اصل مقاله (419.4 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 20.1001.1.25883674.1399.6.1.1.0 | ||
نویسندگان | ||
سعید جهانگیری* 1؛ ناصر گروسی2؛ مریم خالقی نژاد3 | ||
1دکتری علوم سیاسی مسائل ایران، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
2عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور ، استان البرز، ایران | ||
3دانشجوی دکتری تخصصی علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان | ||
چکیده | ||
این مقاله با استفاده از روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و کتابخانهای به دنبال بررسی روند تغییر و تحولات موقعیت ژئوپلیتیک ایران در دورههای قبل و بعد از انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی است تا بتواند چگونگی و علل این روند را مورد واکاوی و بررسی ژرفتر قرار دهد. استدلال مقاله، این است که روند تحولات ژئوپلیتیک ایران بسیار سریع و در دهههای اخیر بیشتر تحت تأثیر روند تغییر و تحولات درونی جامعه ایران و توان قدرتزایی درونی و انقلابی بوده و عوامل خارجی و بینالمللی نقش ثانویه را در این روند داشته است. باید توجه کرد که گسترش فعالیتهای نظامی، براساس نیازهای درونی و بیرونی و کمبود تاریخی امنیت شکل گرفت که ممکن است این واقعگرایی را تکامل بخشد و در جهت ساخت نظام امنیتی پایدار و برونرفت از چالشهای پیش رو در این قرن بسیار اثربخش باشد. واقعگرایی ایرانی در سیر تکوینی خود از ابتدا تاکنون از واقعیتهای عینی داخلی، جغرافیای سیاسی و چالشهای ژئوپلیتیک منطقهای و بینالمللی تأثیر پذیرفته است. همچنین در جهت تعقیب منافع ملی گام برداشته، در عرصه بینالمللی با چنین رویکردی تداوم یافته و تا حدود زیادی موفق عمل کرده است. | ||
کلیدواژهها | ||
موقعیت ژئوپلیتیک؛ تحول ژئوپلیتیک؛ انقلاب اسلامی؛ جغرافیای جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق علیه ایران | ||
مراجع | ||
امام خمینی، سیدروحالله (1368). صدور انقلاب اسلامی از دیدگاه امام خمینی، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. امام خمینی، سیدروحالله (1385). صحیفه امام: مجموعه آثار، ج 12، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. آذرینجفآبادی، محمدمهدی (1390). تغییر مرکز ثقل سیاست خارجی امریکا پس از یازده سپتامبر 2001.م، فصلنامه سیاست خارجی، س بیستوپنچم، ش 3: 702 ـ 734. آیین، یاسر (1388). تقابل آیندهگرایی ایرانی و امریکایی، فصلنامه مشرق، سسوم، ش 11: 201 ـ 222. احمدی، سیدعباس (1384). جایگاه ایران در نظریههای ژئوپلیتیک، تهران: اولین کنگره انجمن ژئوپلیتیک ایران. اردستانی، حسین (1388). جنگ ایران و عراق؛ رویارویی استراتژیها، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ. الهی، همایون (1386). خلیج فارس و مسائل آن، تهران: نشر قومس. امیراحمدی، هوشنگ (1384). سیاست خارجی منطقهای ایران (بخش اول)، ترجمه علیرضا طیب، اطلاعات سیاسی اقتصادی، س هفتم، ش 12 ـ 11: 74 ـ 89. ایزدی، جهانبخش (1390). راهبردهای تحقق تعامل مؤثر و سازنده ایران در نظام بینالملل، فصلنامه رهامه سیاستگذاری، س دوم، ش 3: 43 ـ 67. حافظنیا، محمدرضا (1384). نقش استراتژیک خلیج فارس و تنگه هرمز، تهران: سمت. حافظنیا، محمدرضا (1385). اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، مشهد: انتشارات پاپلی. حشمتزاده، محمدباقر (1379). ارتباط و امنیت ملی در جنگ ایران و عراق، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ. خرمی، محمدعلی (1387). جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل متحد، ج 1، تهران: مرکز اسناد و دفاع مقدس. خلیلی، محسن (1390). بایدهای ژئواکونومیک توسعه منطقه جنوب شرق ایران، فصلنامه روابط خارجی، س سوم، ش 4: 81 ـ 124. درودیان، محمد (1378). جنگ؛ بازیابی ثبات، ج 2، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ. درودیان، محمد (1382). اجتنابناپذیری از جنگ، ج 2، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ. درویشی، فرهاد (1384). روابط ایران و شوروی در دوره جنگ ایران و عراق سالهای 1359 تا 1367 با تأکید بر مسئله افغانستان، فصلنامه راهبرد، س بیستم، ش 35: 29 ـ 52. ر.سیوتز، کارول (1386).اتحاد شوروی و خلیج فارس در دهه 1980م، ترجمه بیژن اسدی، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ. رحیمی، حسن (1387). نقش رهبری سیاسی در جنگهای معاصر ایران، فصلنامه پیکنور، س هفتم، ش 2: 102 ـ 120. زمانی، هادی (2008).نفرین نفت: تجربه ایران؛ موانع تکوین دولت مدرن و توسعه اقتصادی در ایران، ج 2، لندن. صفوی، یحیی (1388). مبدأ تحول در راهبردی نظامی ایران عملیات ثأمنالائمه، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس. طباطبایی، علی (1389). تأثیر قراردادهای همکاری ناتو و کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه راهبرد، س نوزدهم ش 55: 59 ـ 77. علومی، ابراهیم (1387). بحران گروگانگیری و تحریم ایران، فصلنامه راهبرد، سهفدهم، ش 47: 98 ـ 121. فاضلینیا، نفیسه (1385). ژئوپلیتیک شیعه و مسئله امنیت ملی ایران، فصلنامه شیعهشناسی، س چهارم، ش 13: 21 ـ 36. مجتهدزاده، پیروز (1381). جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی، تهران: سمت. محمدی، منوچهر (1384). دکترین تعامل سازنده در سیاست خارجی کشور، فصلنامه راهبرد، س اول، ش 4: 139 ـ 190. میرحیدر، دره (1389). تحولات پنچ دهه اندیشه و جستار در جغرافیای سیاسی، مشهد: انتشارات پاپلی. واعظی، محمود (1385). ژئوپلیتیک بحران در آسیای مرکزی و قفقاز، بنیانها و بازیگران، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 768 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 508 |