آمار
| تعداد نشریات | 18 |
| تعداد شماره‌ها | 424 |
| تعداد مقالات | 2,903 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,031,104 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,800,623 |
برنامهریزی راهبردی دفاعی و امنیتی آمایش سرزمین با استفاده از تحلیل SWOT و تحلیل QSPM (نمونه مطالعاتی: استان مازندران) | ||
| فصلنامه آماد و فناوری دفاعی | ||
| دوره 4، شماره 3 - شماره پیاپی 11، بهمن 1400، صفحه 57-84 اصل مقاله (600.41 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| وحید قهرمان1؛ عباس علی پور2 | ||
| 1کارشناسیارشد برنامهریزی منطقه‌ای، دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 2دانشیار گروه جغرافیای سیاسی، دانشگاه امام حسین (ع)، تهران | ||
| چکیده | ||
| رابطه بین امنیت و انسان، فضا و فعالیت، از مؤلفه‌های اساسی در طرح‌های آمایش است که به تثبیت و پایداری توسعه و امنیت می‌انجامد. با توجه به اینکه تعادل‌های سرزمینی بدونتوجه به ملاحظات دفاعی و امنیتی از جامعیت مطلوبی برخوردار نبوده، این پژوهش به ارزیابی وضعیت کنونی استان مازندران به لحاظ دفاعی و امنیتی و تدوین راهبردهای مناسب در راستای کاهش تهدیدات امنیتی احتمالی در آینده پرداخته است. ازاین روی در گام نخست با استفاده از مطالعات اسنادی و انجام مصاحبه با کارشناسان، به شناسایی عوامل داخلی و خارجی اهتمام ورزیده است. سپس عوامل داخلی و خارجی در قالب جداول ارزیابی عوامل داخلی وخارجی در نرم‌افزار Expert choice نمره‌دهی و وزن‌دهی شدند. ماتریس عوامل داخلی با امتیاز 2.35، بیانگر اهمیت نقاط ضعف نسبت به قوت و عوامل خارجی با امتیاز 2.31، بیانگر وجود تهدیدهای بیشتری نسبت به فرصت‌ها است. نتایج نشان می‌دهد که در استان مازندران، بر اساس ماتریس SOWT، راهبردها در شرایط تدافعی قرار گرفته‌اند. درنهایت بر اساس تحلیل QSPM سه راهبرد «تحکیم موقعیت ژئوپولوتیک استان و اتصال به شبکههای جهانی با تأکید بر صنایع و دستاوردهای داخلی»، «برنامهریزی مناسب و کارآمد صنعت گردشگری در جهت حفظ محیط‌زیست و نه تخریب آن» و «برنامهریزی در جهت مقابله با بحران‌های طبیعی استان با تأکید بر فعالیت نهادهای مردمی موجود و رعایت اصول پدافند غیرعامل» بالاترین اولویت‌ها را به خود اختصاص دادند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آمایش سرزمین؛ استان مازندران؛ تحلیل SWOT؛ تحلیل QSMP؛ ملاحظات امنیتی | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیم‌زاده، عیسی (1389). آمایش سرزمین و برنامهریزی محیطی در جنوب شرق ایران. تهران: انتشارات اطلاعات.
اسکندری، حمید (1390). آمایش سرزمین از منظر پدافند غیرعامل. تهران: بوستان حمید.
آشوری، داریوش (1390). دانشنامه سیاسی. تهران: انتشارات مروارید.
بوزان، باری (1378). مردم، دولتها و هراس؛ مترجم: پژوهشکده مطالعات راهبردی تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
پورموسوی، سیدموسی (1386). ملاحظات دفاعی-امنیتی در آمایش سرزمینی ج.ا. ایران. راهبرد دفاعی، سال پنجم(15): 23-21.
توکلی، مرتضی ؛ ابراهیمی، آرام و حمیدی تهرانی، سمیرا. (1397). تحلیل الگوی منطقه‌بندی آمایش سرزمین در ایران از پسامشروطه تا به حال. برنامهریزی و آمایش فضا، 1397(99): 85-123.
حافظ‌نیا، محمدرضا. (1393). اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک. تهران: انتشارات پاپلی.
ده‌ده‌زاده سیلابی، پروین و احمدی‌فرد، نرگس. (1398). تعیین پیشران های کلیدی مؤثّر بر توسعه گردشگری با رویکرد آیندهپژوهی (مطالعه موردی: شهرستانهای استان مازندران). جغرافیا و پایداری محیط، 9(30): 73-89.
دهخدا علی‌اکبر. (1377). لغت‌نامه دهخدا آمایش. تهران: مؤسسه لغت‌نامه دهخدا.
زرقانی، سیدهادی و اعظمی، هادی. (1390). تحلیل ملاحظات نظامی- امنیتی در آمایش و مکان‌گزینی مراکز و استقرارگاه‌های نظامی با تأکید بر استان خراسان رضوی. برنامهریزی و آمایش فضا، 1390(72): 161-141.
سرور، رحیم؛ سمیه محمدی حمیدی و محمد ویسیان. (1393). بررسی شاخصهای توسعه در مناطق مرزی در راستای تحقق امنیت پایدار (مطالعه موردی شهرستانهای مرزی استان آذربایجان غربی). پژوهشنامه جغرافیای انتظامی، 1393(7): 54-25.
سرشماری عمومی نفوس و مسکن (1395). نتایج تفصیلی سرشماری استان. سازمان آمار.
سعیدی، علی و کفاش‌جمشید، محمدرضا. (1392). ملاحظات دفاعی-امنیتی در آمایش سرزمینی استان اردبیل. آفاق امنیت، 21(6): 27-60.
سلطانی، ناصر. (1392). ارزیابی موانع فراروی طرح‌های آمایش سرزمین در ایران با رویکرد تلفیقی. برنامهریزی و آمایش فضا، 1392(81).
سیف‌زاده، سیدحسین. (1372). نظریه‌های مختلف در روابط بین‌الملل. تهران: نشر سفید.
شاهوردی، شیدا. (1394). تبیین مؤلفه‌های آمایش دفاعی مؤثر بر امنیت پایدار در استان کردستان. کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
عباس‌زاده، هادی و کرمی کامران. (1390). سرمایه اجتماعی و امنیت ملی پایدار. مطالعات راهبردی، 1390(51).
علیپور، عباس؛ هاشمی، سیدمصطفی و اسماعیل‌زاده، یعقوب. (1396). ملاحظات دفاعی-امنیتی آمایش سرزمین در استان آذربایجان شرقی و تدوین راهبردها. جغرافیا و آمایش شهری، 24(3): 250-233.
عندلیب، علیرضا (1380). نظریه پایه و اصول آمایش مناطق مرزی جمهوری اسلامی ایران. تهران: انتشارات سپاه پاسداران اسلامی
فتحی، امیر؛ میره‌ای، محمد؛ زیاری، کرامتالله؛ علیپور، عباس و هاشمی، سیدمصطفی (1395). بررسی و تحلیل تهدیدهای سیاسی، امنیتی و دفاعی در استان البرز با رویکرد آمایش سرزمین. پژوهشهای جغرافیای سیاسی، 1395(3): 210-187.
فرجی ملایی، امین؛ علیوردیلو، هادی؛ حسینی امینی، حسن (1394). آمایش دفاعی سرزمین از منظر پدافند غیرعامل. جغرافیا، 13 (دوره جدید) (45): 274-247.
قدمی، مصطفی؛ ابوالفضل، مشکینی؛ پژوهان، موسی و پاکدوست، نوشین (1390). تعیین استراتژیهای توسعه شهرهای متکی بر صنعت استخراج نفت با استفاده از روش SWOT، آنالیز IEA و ماتریس QSPM : نمونه مورد مطالعه: شهر دوگنبدان. برنامهریزی و آمایش فضا، 1390(73).
قربانی، زینب (1395). تحلیل فضایی شبکه شهری استان مازندران با رویکرد آمایش دفاعی. کارشناسیارشد، دانشگاه فردوسی، مشهد.
کوروش، گلکار. (1384). مناسبسازی تکنیک تحلیلی سوآت (SWOT) برای کاربرد در طراحی شهری. صفه، 15(41): 65-44.
گزابیزاده، مهشید؛ سبزقبائی غلامرضا و دشتی سولماز. (1397). تحلیل و ارزیابی راهبردهای حفاظتی تالاب هورالعظیم با استفاده از ماتریسهای SWOT و QSPM. علوم و مهندسی آبیاری، 41(4): 45-59.
گل‌وردی حسن (1392). نقش آمایش سرزمین در تدوین الگوی دفاعی-امنیتی ایران. کارشناسیارشد، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی
ماندل، رابرت (1379). چهره متغیر امنیت ملی؛ مترجم: پژوهشکده مطالعات راهبردی. تهران: انتشارات پژوهشکده راهبردی
مهندسین مشاور برنامهریزی منطقه‌ای مآب، شهرسازی و معماری (1394). بررسی و تحلیل ملاحظات ایمنی، دفاعی- امنیتی در آمایش استان بوشهر. بوشهر: سازمان مدیریت و برنامهریزی بودجه استان بوشهر.
مدیری، مهدی؛ کرمی مهرداد، انصاریزاده سلمان، حیدری موصلو طهمورث (1392). شاخصهای امنیتساز پدافند غیرعامل در آمایش سرزمین. راهبرد دفاعی، 11(41): 58-33.
مرکز ملی آمایش سرزمین (1383). راهنمای انجام مطالعات آمایش استان. سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور معاونت امور اقتصادی و هماهنگی برنامه و بودجه.
وحیدی، پریدخت (1373). آمایش سرزمین: راهنمایی برای برنامهریزی آموزش عالی. پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی، 7-8(2): 75-104.
وردی‌نژاد، فریدون و آشتیانی، حسین کریمی. (1387). برنامهریزی و آمایش سرزمین.
یزدان‌پناه، کیومرث؛ کرد، شجاع‌الدین؛ فتحی، محسن و احمدی، سجاد بهاروند (1397). ملاحظات سیاسی، دفاعی و امنیتی آمایش سرزمین بر اساس سنجش توزیع شاخصهای منتخب دفاع و امنیت مورد: شهرستانهای استان خراسان رضوی. کنفرانس بین‌المللی امنیت، پیشرفت و توسعه پایدار مناطق مرزی، سرزمینی و کلانشهرها، راهکارها و چالش‌ها با محوریت پدافند غیرعامل و مدیریت بحران، تهران
Adams Neil. (2016). Regional development and spatial planning in an
enlarged European Union: Routledge.
Buta Romică. (2007). The SWOT Analysis in the geographical research, with applicability in the study of the human settlements from MOLDOVA VALLEY (Baia—Draguseni sector). Bremen regional Information Society Endeavour: 248-239.
Hansen N. M. (1968). French regional planning: Edinburgh, UK: Edinburgh Univ. Press.
Harfst Jörn؛ Bieberstein Christoph؛ Lintz Gerd و Wirth Peter. (2010). Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threats of European Mining Regions:(SWOT Report I): Central Europe Project 1CE084P4 ReSOURCE: 3.3. 1: Leibniz Institute of Ecological and Regional Development.
Saaty Thomas L. (2008). Decision making with the analytic hierarchy process. International journal of services sciences، 1(1): 83-98.
Shrestha Ram K؛ Alavalapati Janaki Rr و Kalmbacher Robert S. (2004). Exploring the potential for silvopasture adoption in south-central Florida: an application of SWOT–AHP method. Agricultural Systems، 81(3): 185-199.
Stead Dominic. (2008). Spatial planning: key instrument for development and effective governance with special reference to countries in transition: United Nations, Economic Commission for Europe.
Weihrich Heinz. (1982). The TOWS matrix—A tool for situational analysis. Long range planning، 15(2): 54-66.
Wolfers Arnold. (1962). The goals of foreign policy. chapter، 5: 67-80
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 276 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 272 |
||