آمار
| تعداد نشریات | 18 |
| تعداد شماره‌ها | 424 |
| تعداد مقالات | 2,903 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,031,622 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,800,957 |
ارزیابی وضعیت و شدت بیابانزایی با استفاده از مدل IMDPA بر مبنای معیارهای آب، خاک، پوشش گیاهی و اقلیم (استان خراسان جنوبی) | ||
| فصلنامه آماد و فناوری دفاعی | ||
| دوره 3، شماره 3 - شماره پیاپی 7، دی 1399، صفحه 61-84 اصل مقاله (1.57 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| شاهین محمدی* 1؛ علی طویلی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری سنجش از دور و GIS، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز و نویسنده مسئول، | ||
| 2دانشیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| بیابانزایی پدیده خاص مناطق خشک، نیمه‌خشک و خشک نیمه مرطوب است. میزان این پدیده در کشورهای درحال‌توسعه از‌جمله ایران، بسیار زیاد است. هدف اصلی این مطالعه ارزیابی وضعیت و شدت بیابانزایی IMDPA با تأکید بر معیارهای اقلیم، آب، خاک و پوشش گیاهی در استان خراسان جنوبی است. با تلفیق لایههای رستری معیارهای مذکور و محاسبه میانگین هندسی معیارها و تجزیه و تحلیل آنها با استفاده از مدل IMDPA، نقشه شدت بیابانزایی منطقه بهدست آمد. با توجه به معیارهای بررسی‌شده، در طبقه‌بندی استان خراسان جنوبی، 62 کیلومترمربع (05/0 درصد) در طبقه بیابانزایی کم، 140917 کیلومترمربع (45/94 درصد) در طبقه بیابانزایی متوسط و 7652 کیلومترمربع (5 درصد) در طبقه بیابانزایی شدید قرار گرفت و غالب منطقه موردمطالعه ازلحاظ بیابانزایی بر اساس مدل IMDPA با توجه به چهار معیار مذکور در طبقه متوسط (2/2) قرار می‌گیرد. نتایج حاصل از ارزش‌دهی معیارهای موردبررسی بیان‌کننده آن است کـه معیار پوشش گیاهی و اقلیم با ارزش‌های 8/2 و 6/2 مؤثرترین معیار در افزایش شدت بیابانزایی خراسان جنوبی است، همچنین معیارهای آب‌وخاک با ارزش‌های 12/2 و 4/۱ با طبقه متوسط و کم در رتبه‌های بعدی، بیابانزایی منطقه موردمطالعه را تحت تأثیر قرار داده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بارش؛ بیابانزایی؛ خشک‌سالی؛ سفره آب زیر زمینی؛ هدایت الکتریکی | ||
| مراجع | ||
|
احمدی، حسن (1385). کالیبراسیون معیارها و شاخص‌های ارزیابی بیابانزایی در ایران (با استفاده از مدل IMDPA)، مطالعه موردی: حبله رود- سگزی، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.
جعفری، رضا (1380). ارزیابی و تهیه نقشه بیابانزایی با تحلیل روشهای ICDو
FAO-UNEP در منطقه کاشان. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.
خسروی، حسن؛ زهتابیان، غلامرضا؛ حیدری، محمد و قدسی، مرضیه (1388). ارزیابی معیار تخریب منابع آب جهت ارائه یک مدل منطقهای (مطالعۀ موردی: منطقۀ کاشان)، اولین همایش ملی آب، مدیریت و نوآوری، یزد، 19-20 اسفندماه.
دولتشاهی، رضا (1386). تهیه نقشه شدت بیابانزایی بر اساس مدل IMDPA با تأکید بر سه معیار آب، خاک و پوشش گیاهی (مطالعه موردی جنوب گرمسار). پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.
رضائیپور، عبدالحسین؛ بهرامی، حسین؛ رفیع، جواد و خسروی، حسن (1394). ارزیابی شدت بیابانزایی با استفاده از مدل IMDPA (باغدر- یزد)، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، 19: 42-54.
رفیع شریفآباد، جواد (1391). بررسی بیابانزایی دشت اردکان با استفاده از IMDPA با تأکید بر مسائل آب و اقلیم، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران.
رئیسی، عبدالغنی (1387). بررسی عوامل مؤثر در شدت بیابانزایی (بیابانهای ساحلی) با استفاده از مدل IMDPA در منطقه کنارک، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.
رفاهی، حسن (2001). مبارزه با فرسایش بادی، تهران. انتشارات دانشگاه تهران.
زهتابیان، غلامرضا (1378). طرح احیاء و توسعه اراضی مستعد کشاورزی منطقه کاشان. گزارش مطالعات آب و آبیاری، مرکز تحقیقات مناطق کویری و بیابانی ایران، دانشگاه تهران.
زهتابیان، غلامرضا؛ احمدی، حسن؛ اختصاصی، محمدرضا و خسروی، حسن( 1386) واسنجی مدل مدالوس به منظور ارائه یک مدل منطقهای برآورد شدت بیابانزایی در منطقه کاشان. منابع طبیعی ایران. 3(60): 724-744.
شاکریان، نوشین؛ زهتابیان، غلامرضا؛ آذرنیوند، حسین و خسروی، حسن( 1390). بررسی وضعیت فعلی بیابانزایی منطقه جرقویه اصفهان با استفاده از IMDPA و با تأکید بر معیارهای آب، خاک و پوشش گیاهی. نشریه مرتع و آبخیزداری،64(4): 411-421.
طباطبائیفر، سیدمهرداد؛ زهتابیان، غلامرضا؛ رحیمی، محمد؛ خسروی، حسن و نیکو، شیما (1392). ارزیابی تأثیر تغییرات زمانی شرایط اقلیمی و وضعیت آب زیرزمینی بر شدت بیابانزایی دشت گرمسار. مجله مدیریت بیابان؛ 39-48.
عبدی، ژاله (1386). بررسی و تهیه نقشه بیابانزایی بر اساس مدل IMDPA با تأکید بر دو معیار آب و خاک (ابوزیدآباد). پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.
ممبنی، مریم؛ کرمشاهی، عبدالعلی؛ گرایی، پرویز؛ آزادنیا، فرزاد و خسروی، حسن (1394). ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺑﺎﻟﻔﻌﻞ ﺑﻴﺎﺑﺎﻥﺯﺍﻳﻲ، ﺑﺎ ﺗﺄﮐﻴﺪ ﺑﺮ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﺁﺏ، ﺍﻗﻠﻴﻢ ﻭ ﺧﺎﮎ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ مدل IMDPA (مطالعه موردی: عباس دشت). مجله علوم و فنون آب و خاک،19(72): 349-359.
مسـعودی، ریحانه (1389). سـیسـتم هشـدار اولیۀ بیابانزایی براسـاس دو فاکتور آب و اقلیم (دشـت کاشان)، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران.
ناطقی، سعیده (1386). بررسی بیابانزایی دشت سگزی با استفاده از IMDPA با تأکید بر مسائل آب، زمین و پوشش گیاهی. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران.
نیکاقبال، محبوبه (1384). ارزیابی وضعیت بیابانزایی زرین‌دشت داراب با استفاده از مدل مدالوس با تأکید بر معیار اقلیم. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.
نیکو، شیما (1390). ارزیابی پتانسیل بیابانزایی براسـاس روش IMDPA جهت شناخت عوامل مؤثر بر تخریب اراضی (منطقه دامغان). رسالۀ دکتری، دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران.
Ahmadi, H. (2004). Study Factors effecting desertification, Journal Forest and Rangeland 62, 66-70.
Melchiade, B. (2009). Secretariat of the convention to combat desertification. CSD-17 Intergovernmental Preparatory Meeting Panel on Desertification. New York, February 26
.
Mesbah zade, T., Ahmadi, H., Zehtabian, Gh. Sarmadian, F., Moghminejad, F.& Firoze, F. (2013). Calibration IMDPA model According to the criteria in order to provide a regional model of desertification intensity. (Abozaid Abad Kashan). Journal Range and Watershed 3, 469-476.
Nateghi, S., Zehtabian, G. & Ahmadi, H. (2008). Evaluation of desertification intensity in Segzi plain by IMDPA model. Journal of Range and Watershed Management, 3: 419-430.
Nateghi, S., Zehtabian, Gh. & Ahmadi, H. (2012). The impact of geological-geomorphological criteria and Soil Factor on soil desertification In Segzi plain. Journal of Iran Range and Desert Research 4, 590-600.
Rafi Sharif Abad, J., Nohegar, A., Zehtabian, G., Khosravi, H., & Gholami, H. (2016). Study of desertification status based on a sub-IMDPA model for a case study in Yazd-Ardakan plain, Iran. International Journal of Forest, Soil and Erosion (IJFSE), 6(3), 73-81.
Sharifabad, J. R., Tavili, A., Alipour, A., & Hashemi, M. (2017). Desertification risk assessment in Yazd province with an emphasis on hydrology, climate, vegetation, and soil criteria using IMDPA model. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University| İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 272 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 227 |
||