دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
سامانه رتبه بندی نشریات علمی
سامانه همایش ها
سامانه جامع رسانه‌های کشور
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام
مرکز ملی شاپا

 آمار

تعداد نشریات17
تعداد شماره‌ها418
تعداد مقالات3,192
تعداد مشاهده مقاله2,921,029
تعداد دریافت فایل اصل مقاله2,332,039
داوند, محمد, سام‌دلیری, محمدکاظم. (1401). تحلیل تهدیدات گروه‌ تروریستی- تکفیری داعش در محیط پیرامونی جمهوری اسلامی ایران تا 1404 (مطالعه موردی: عراق). سامانه مدیریت نشریات علمی, 12(45), 207-238.
محمد داوند; محمدکاظم سام‌دلیری. "تحلیل تهدیدات گروه‌ تروریستی- تکفیری داعش در محیط پیرامونی جمهوری اسلامی ایران تا 1404 (مطالعه موردی: عراق)". سامانه مدیریت نشریات علمی, 12, 45, 1401, 207-238.
داوند, محمد, سام‌دلیری, محمدکاظم. (1401). 'تحلیل تهدیدات گروه‌ تروریستی- تکفیری داعش در محیط پیرامونی جمهوری اسلامی ایران تا 1404 (مطالعه موردی: عراق)', سامانه مدیریت نشریات علمی, 12(45), pp. 207-238.
داوند, محمد, سام‌دلیری, محمدکاظم. تحلیل تهدیدات گروه‌ تروریستی- تکفیری داعش در محیط پیرامونی جمهوری اسلامی ایران تا 1404 (مطالعه موردی: عراق). سامانه مدیریت نشریات علمی, 1401; 12(45): 207-238.

تحلیل تهدیدات گروه‌ تروریستی- تکفیری داعش در محیط پیرامونی جمهوری اسلامی ایران تا 1404 (مطالعه موردی: عراق)

امنیت ملی
دوره 12، شماره 45، دی 1401، صفحه 207-238    اصل مقاله (679.05 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
محمد داوند* 1؛ محمدکاظم سام‌دلیری2
1دانش‌آموخته دکتری گروه روابط بین‌الملل دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس (نویسندۀ مسئول)
2دانشیار دانشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی
چکیده
یکی از موانع تحقق اهداف سند چشم‌انداز 1404، اقدامات گروه تروریستی- تکفیری داعش در کشور عراق (یکی از اعضای جبهۀ مقاومت) و تهدیدات حاصله از آن، علیه ج.ا.ایران است. نادیده گرفتن این امر می‌تواند باعث تضعیف جبهۀ مقاومت در محیط پیرامون شود؛ ازاین­رو هدف این تحقیق، تحلیل الگوهای رفتاری داعش در عراق تا 1404 است. حال این سؤال مطرح است که الگوهای رفتاری داعش در عراق تا 1404 با تأکید بر اقدام در حوزه پیرامونی ج.ا.ایران کدامند؟ نویسندگان در این پژوهش بر مبنای روش تحلیلی- تجویری و آینده‌پژوهی، استدلال می‌کنند که داعش به دنبال بنا نمودن ساختارهای سیاسی و اجتماعی «دولت» و یا «خلافت» نیست و دولت‌سازی ناقص توأم با ترور، کارویژه این گروه، به­منظور تقویت بیش از پیش «اسلام‌هراسی» است؛ این دو الگوی رفتاری دقیقاً در راستای اهداف قدرت‌های غربی برای مهار «اسلام سیاسی» به‌وسیلۀ «اسلام افراطی» است. عملکرد متناقض داعش با اهداف اعلانی آن (ترور و تکفیر در برابر تشکیل خلافت) در عراق، با واقعیات خاص محیط اجتماعی و سیاسی کشورهای اسلامی مطابقت نداشته است؛ بنابراین در پرتو الگوهای رفتاری داعش در عراق، سناریوی ضعیف: در ارتباط با اقدامات آن تا 1404، دولت‌سازی در این کشور توسط پویش‌های داخلی و حمایت جبهۀ مقاومت است و سناریوی محتمل: مهار ژئوپلیتیکی جبهۀ مقاومت (ایران، عراق و ...) به­واسطۀ ایجاد شبکه‌های مخفی و ترور است.
کلیدواژه‌ها
ایران؛ داعش؛ عراق؛ مقاومت اسلامی؛ نظام سلطه
مراجع
فهرست منابع ومآخذ

الف. منابع فارسی

  • اخوان کاظمی، مسعود؛ صادقی، سیدشمس‌الدین؛ نیکونهاد، ایوب (1397)، «آینده‌پژوهی گروه‌های تکفیری و تأثیر آن­ها بر منازعات منطقه‌ای در غرب آسیا»، فصلنامۀ پژوهش‌های راهبردی سیاست، س 6، ش 24.
  • اسماعیل‌زاده، امامقلی؛ احمدی فشارکی، حسینعلی (1395)، «داعش و امنیت ایران با تکیه بر مکتب کپنهاگ»، فصلنامۀ پژوهش‌های راهبردی سیاست، س 5، ش 18.
  • آذین، احمد؛ سیف‌زاده، علی (1394)، «بررسی زمینه‌های اجتماعی و سیاسی ظهور داعش در خاورمیانه»، فصلنامۀ سیاست خارجی، س 29، ش 4.
  • بخشی، شیخ‌احمد؛ مهدی بهاری؛ بهنام؛ وهاب‌پور، پیمان (1392)، «بررسی ایدئولوژی گروه تکفیری- وهابی دولت اسلامی عراق و شام (داعش)»، فصلنامۀ علوم سیاسی، دورۀ 16، ش64.
  • بصیری، محمدعلی­؛ سالدوگر، الهه (1396)، «بررسی علل و عوامل شکل‌گیری داعش»، فصلنامۀ سیاست، دورۀ 47 ش 3.
  • توکلی، سعید (1389)، «القاعده، داعش؛ افتراقات و تشابهات»، فصلنامۀ آفاق امنیت، س 7، ش 23.
  • حمید، شادی (1396)، «داعش پس از ناکامی در تأسیس دولت»، فصلنامۀ حبل‌المتین، دورۀ 6، ش 21.
  • حیدری، الهام (1394)، «کالبد شکافی جریان «داعش» بررسی زمینه‌های ذهنی، ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی»، فصلنامۀ حبل‌المتین، دورۀ 3، ش 9.
  • خانی، حسین (1397)، «داعش و نگاه ایرانی به امنیت منطقه‌ای؛ در جست‌وجوی چارچوبی تحلیلی»، فصلنامۀ پژوهش‌های راهبردی سیاست، س 7، ش 26.
  • خبرگزاری ایرنا (1/05/1399)، ««ابو­علی البصری» مدیر اطلاعات و امنیت داخلی عراق از برنامۀ این گروه تروریستی برای بازگشت هسته‌های جدید به عراق خبر داده است»، کد خبر:­ 83865688 ، (زمان دسترسی به تارنما: 12/06/1399).
  • داوند، محمد (1398)، الگوهای رفتاری گروه‌ تکفیری- تروریستی داعش در جهان اسلام (با تأکید بر اقدام در حوزۀ دفاعی-امنیتی در محیط پیرامونی ج.ا.ایران تا 1404)‌، تهران: دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی.
  • ذوالفقاری، مهدی؛ عمرانی، ابوذر (1396)، «تأثیر ظهور داعش بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامۀ پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، س 7، ش 2.
  • رضایی، رضا؛ موسوی جشنی، سیدصدرالدین (1396)، «ظهور داعش و تأثیر آن بر معادلات منطقه‌ای: مطالعۀ موردی چالش‌ها و فرصت‌های به‌وجودآمده برای ایران»، فصلنامۀ جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، دورۀ 5، ش 11.
  • زند، سجاد (21/04/1396)، «مرجع بزرگ شیعیان عراق علیه داعش چه کرد؟ نقش آیت‌الله سیستانی در شکست داعش در عراق»، خبرگزاری فرارو، کد مطلب: ۳۲۲۱۶۶.
  • سمیعی اصفهانی، علیرضا؛ شریف یلمه، ایمان (1395)، «واکاوی ریشه‌های شکل‌گیری داعش در عراق و سوریه»، فصلنامۀ مطالعات سیاسی جهان اسلام، س 5، ش 18.
  • سمیعی اصفهانی، علیرضا؛ شفیعی سیف‌آبادی، محسن (1394)، «آیندة گروهک‌های تکفیری و راهکارهای ثبات‌بخش دولت سوریه و عراق»، فصلنامۀ پژوهش‌های راهبردی سیاست، دورۀ 4، ش 14.
  • سیفی، عبدالمجید؛ پورحسن، ناصر (139)، «داعش و پدیداری موازنۀ تهدید در روابط ایران و عراق»، فصلنامۀ مطالعات روابط بین‌الملل، دورۀ 11، ش 41.
  • شاهقلیان قهفرخی، رضا ؛ رستمی، علی اکبر (1395)، «تبیین زیرساخت‌های ایدئولوژیک و ساختاری گروه تکفیری- تروریستی داعش»، فصلنامۀ مدیریت و پژوهش‌های دفاعی، س 15، ش 83.
  • صالحی، سیدجواد؛ مرادی نیاز، فاتح (1395)، «بنیادگرایی اسلامی داعش- القاعده: تمایزهای ساختاری و ایدئولوژیکی»، فصلنامۀ جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، دورۀ 4، ش 8.
  • فوی، حمزه­؛ خاکسار، محمدعلی (1397)، «تحلیل تأثیر داعش بر معادلات سیاسی-امنیتی خاورمیانه»، فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی، س 33، ش 1.
  • عباس‌زاده فتح‌آبادی، مهدی (1389)، القاعده پس از 11 ستامبر (با تأکید بر عراق)، فصلنامۀ سیاست، دورۀ 40 ش 2.
  • عباسی، علی‌اصغر؛ ساکن، حسام؛ بهرامی، محسن (1393)، «تحلیل تأثیر روند در آینده‌پژوهی»، تهران: سومین همایش ملی آینده پژوهی.
  • موسوی شفایی، سید‌مسعود؛ شاپوری، مهدی (1390)، «ابعاد و پیامدهای ژئوپلیتیک پرخطر ایران»، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، س 14، ش 4.
  • فرمانیان، مهدی (10/11/1394)، «از امارت تا خلافت، داعش پس از دولت و خلافت به سراغ «مهدویت» خواهد رفت؟»، مجلۀ عصر اندیشه، (زمان دسترسی به سایت: 05/04/1397).
  • کسرایی، محمدسالار؛ داوری مقدم، سعیده (1394)، «برآمدن داعش در غرب آسیا: تحلیلی جامعه‌شناختانه»، فصلنامۀ روابط خارجی، س 7، ش 1.
  • نبوی، سیدعبدالامیر؛ نجات، سیدعلی (1393)، «جریان شناسی گروه‌های نوسلفی سوریه بر اساس تحلیل گفتمان»، فصلنامۀ پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، س 4، ش 4.
  • نجات، سیدعلی (1395)، کالبدشکافی داعش (ماهیت، ساختار تشکیلاتی، راهبردها و پیامدها)، تهران: مؤسسۀ فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
  • نجات، سیدعلی (1396)، «نقش جمهوری اسلامی ایران د‌ر شکست د‌اعش»، شبکۀ مطالعات راهبردی سیاست­گذاری عمومی، مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری، مرور سیاستی، ش 52.
 

ب. منابع انگلیسی

  • Zelin, A. Y, (2014), The war between ISIS and al-Qaeda for supremacy of the global jihadist movement, The Washington Institute for Near East Policy, 20(1).
 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 905
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 682