آمار
| تعداد نشریات | 18 |
| تعداد شماره‌ها | 423 |
| تعداد مقالات | 2,882 |
| تعداد مشاهده مقاله | 1,967,381 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,761,254 |
علل ورود نیروهای نظامی آمریکا به خلیج‌فارس در دوران دفاع مقدس | ||
| فصلنامه علمی مطالعات دفاع مقدس | ||
| مقاله 7، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 34، شهریور 1402، صفحه 171-192 اصل مقاله (628.71 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| رضا وثوقی* | ||
| دانشجوی دکتری مطالعات راهبردی دفاع مقدس دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| ایالات‌متحده آمریکا با نظر داشتن منافع چندگانه سیاسی، امنیتی و اقتصادی خود در منطقه خلیج‌فارس، اغلب درصدد اتخاذ رویکردی مداخله‌گرایانه در قبال مناسبات موجود میان کشورهای منطقه بوده است؛ لذا این تحقیق باهدف بررسی علل ورود نیروهای آمریکا به خلیج‌فارس در برهه مهم دفاع مقدس انجام‌شده است. با توجه به ماهیت موضوع نوع پژوهش کاربردی، روش پژوهش توصیفی با رویکرد آمیخته و روش گردآوری اطلاعات میدانی و کتابخانه‌ای می‌باشد. پس از مطالعه‌ی ادبیات و پیشینه‌ی پژوهش، علل ورود نیروهای نظامی آمریکا به خلیج‌فارس در دوران دفاع مقدس استخراج و با استفاده از پنل خبرگی احصاء و در دو بعد علل راهبردی و تاکتیکی (بهانه‌ها) دسته‌بندی گردیدند. در ادامه برای رتبه‌بندی دلایل ورود نیروهای نظامی آمریکا به خلیج‌فارس پرسش‌نامه‌ای با طیف لیکرت در پنج سطح تنظیم گردید که روایی و پایایی آن به‌وسیله‌ی تعداد ۱۰ نفر از خبرگان بررسی و درنهایت پرسشنامه نهایی تنظیم و سپس با روش نمونه‌گیری هدفمند بین ۱۰۰ نفر از کارکنان متخصص در این زمینه توزیع گردید. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که سه عامل (به ترتیب رتبه) تقابل با انقلاب اسلامی، رقابت با شوروی در چارچوب جنگ سرد و حمایت از عراق در جنگ با ایران به‌عنوان دلایل راهبردی و چهار عامل(به ترتیب رتبه) وادار نمودن ایران به پذیرش قطعنامه ۵۹۸، حمایت از آزادی دریانوردی، ایجاد امنیت برای کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌فارس و حمایت نظامی از آن‌ها و انهدام ناو استارک توسط عراق به‌عنوان دلایل تاکتیکی (بهانه‌ها) ورود نیروهای نظامی آمریکا به خلیج‌فارس در دوران دفاع مقدس احصاء و رتبه‌بندی شدند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دفاع مقدس؛ ایران؛ عراق؛ آمریکا | ||
| مراجع | ||
|
اداره کل حقوقی وزارت امور خارجه(۱۳۶۷). تحلیلی بر جنگ رژیم عراق علیه جمهوری اسلامی ایران، تهران، انتشارات وزارت خارجه.
اداره مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، بررسی مطبوعات جهان، 1257، 7/6/1366، 7 ـ 6، به نقل از روزنامه آمریکایی "وال‌استریت ژورنال"، ۲۵/5/1366.
اسدی، بیژن(۱۳۷۱). علایق و استراتژیهای ابرقدرتها در خلیج‌فارس، تهران، نشر دانشگاه شهید بهشتی.
اسدی، بیژن(1384). خارجیان در خلیج‌فارس، تهران، انتشارات باز.
بولتن دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، 1387.
خبرگزاری جمهوری اسلامی "گزارش‌های ویژه"، 128، 4/5/1366، تهران‌ـخبرگزاری جمهوری اسلامی، رادیو بی. بی. سی، 3/5/1366.
خبرگزاری جمهوری اسلامی، "گزارش‌های ویژه"، 136، 12/5/1366 واشنگتن ـ خبرگزاری بونایتدپرس، ۱۱/5/1366.
خبرگزاری جمهوری اسلامی، "گزارش‌های ویژه"، 138، 14/5/1366، بن ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، روزنامه سایتونگ، 13/5/1366.
خبرگزاری جمهوری اسلامی، "گزارش‌های ویژه"، 142، 17/5/1366، رادیو امریکا، 16/5/1366، دیلی‌تلگراف، 15/5/1366.
خبرگزاری جمهوری اسلامی، "گزارش‌های ویژه"، 142، 18/5/1366، واشنگتن ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، به نقل از روزنامه "واشنگتن تایمز"، 17/5/1366.
خبرگزاری جمهوری اسلامی، "گزارش‌های ویژه"، 147، 23/5/1366، استکهلم ـ 22 روزنامه سوئدی "سونسکاداگبلات".
خبرگزاری جمهوری اسلامی، "گزارش‌های ویژه"، 173، 18/6/1366.
خبرگزاری جمهوری اسلامی، "گزارش‌های ویژه"،، 141، 17/5/1366، رادیو امریکا.
خبرگزاری جمهوری اسلامی، “گزارش‌های ویژه”، 141، 17/5/1366، رادیو اسرائیل، روزنامه "القبس".
خبرگزاری جمهوری اسلامی، "گزارش‌های ویژه"، 191، 5/7/1366، باختران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 4/7/1366.
خبرگزاری جمهوری اسلامی، "گزارش‌های ویژه"، 207، 21/7/1366، استکهلم خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/7/1366، به نقل از رادیو سوئد.
خبرگزاری جمهوری اسلامی، "گزارش‌های ویژه"، 222، 6/8/1366.
خبرگزاری جمهوری‌اسلامی، "گزارش‌های ویژه"، 138، 14/5/1366، رادیو امریکا، 12/5/1366.
خبرگزاری جمهوری‌اسلامی، "گزارش‌های ویژه"، 138، 14/5/1366، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی 12/5/1366.
دفتر سیاسی سپاه(1366). خط توطئه در ششمین و هفتمین سال جنگ، تهران، بسیج منطقه 3.
سپاه پاسداران(1369). گذر از بحران 67(تحلیلی بر هشتمین سال جنگ تحمیلی رژیم عراق علیه ایران) تهران، بسیج منطقه 3.
سلیمانی، شاهرخ(۱۳۹۷). اقدامات و نتایج عملیات نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در مقابله با تجاوزات و مداخلات عراق و نیروهای فرا منطقهای در خلیج‌فارس، تهران، انتشارات دافوس.
عزتی، عزت‌الله(۱۳۶۸). جغرافیای نظامی ایران، انتشارات امیرکبیر، تهران.
عسکری شاداب(1393). مواضع آمریکا در جنگ تحمیلی (از مساعدت تا مشارکت آشکار)، تهران، نشر ایران سبز.
عسگری دره و سهراب میرحیدر(۱۳۸۳). ژئوپلیتیک قلمروهای دریایی ایران در خلیج‌فارس با تأکید بر لزوم فلات قاره و منطقه انحصاری اقتصادی ایران و کشورهای عراق، کویت و امارات متحده عربی.
کوین ام، وودز و دیگران(1393). جنگ ایران و عراق از دیدگاه فرماندهان صدام، تهران، انتشارات مرز و بوم.
محققی، محمد حسن(1393). اسرار مکتوم، تهران، انتشارات نقش گوهر.
معاونت اطلاعات ستاد کل سپاه(1366). سند 114718 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از، 21/7/1366.
نخله، امیل آ(1392). روابط آمریکا و اعراب در خلیج‌فارس، ترجمه کارو، انتشارات سروش، تهران.
نوازنی، بهرام(1380). الگوهای رفتاری ایالات‌متحده آمریکا در رویارویی با جمهوری اسلامی ایران (1357 - 1380).
واحد مرکزی خبر، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، "بولتن رادیوهای بیگانه"، ۱۰/5/1366، به نقل از رادیو بی‌بی‌سی، 8/5/1366.
واشنگتن ـ به نقل از خبرگزاری آسوشیدپرس، ۲۵/6/1366.
وفیق، سامرایی(1388). ویرانی دروازههای شرقی، تهران، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس.
هندرسون، سایمون(1384). راهبرد آمریکا در خلیج‌فارس، تهران، انتشارات رسا.
یزدان فام، محمود و دیگران(1387). جنگ محدود ایران و آمریکا، تهران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مرکز اسناد دفاع مقدس.
یزدان فام، محمود(1387). اسکورت نفتکشها، تهران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مرکز اسناد دفاع مقدس.
A.Nakhleh(1983), The Persian Gulf and Amcrican Policy New York: Pracger Publishers 2- Jeffrey Record, The Rapid Deployment Force (Washington, D.C.: Institute for Foreign Policy Analysis).
Abdel Majid Farid(ed.)(1981), Oil and Security in the Arabian Gulf (London: Croom Helm)
Anthony Cordesman(1987) The Iran - Iraq War and Western Security, 1984 - 1984 (London: Jane's).
Aryeh Yodfat, OP. Cit.,
Caspar Weinberger, ‘Fighting for Peace’: Seven Critical Years in the Pentagon, “Warner Books, New York, 1990)
E.A. Speiser, The United States and the Near East (Cambridge, Massa.: 1950)
Iran threatens “action” against US warships’, Lloyd’s List, 13 May 1986.
phaff, william. Chronicle (Aug 15 1987).
Sreedhar. Kapil kaul. Tanker war, Aspect of Iraq-Iran war (1980-1988). New Delhi, ABC, Publishing House, 1989.
Statement by Principal Deputy Press Secretary of the President
Statement by Principal Deputy Press Secretary of the President, 12 May 1986. ‘Public Papers of the President of the United States: Ronal Reagan 1986’, Government Printing Office, Washington, DC, 1988.
Statement by the Assistant Secretary of State for Near Eastern and South Asian Affairs before the Sub-Committee on Europe and the Middle East of the House Foreign Affairs Committee, 28 January 1986. American Foreign Policy Current Documents, 1986, Government Printing Office, Washington DC, 1987. Doc. 212. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 282 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 289 |
||