
تعداد نشریات | 18 |
تعداد شمارهها | 429 |
تعداد مقالات | 2,937 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,091,053 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,838,317 |
راهبردهای اقتصادی جمهوری اسلامی ایران برای کسب اقتدار در خلیجفارس | ||
فصلنامه اقتصاد دفاع و توسعه پایدار | ||
مقاله 4، دوره 10، شماره 36، تیر 1404، صفحه 91-114 اصل مقاله (1.1 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
نادر جوانی* 1؛ ابراهیم ایجابی2 | ||
1دکترا، گروه مدیریت دفاعی، دانشکده فرماندهی و ستاد، دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش، تهران، ایران. | ||
2دانشیار، گروه آینده پژوهی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
خلیج فارس مهمترین فضای ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک جمهوری اسلامی ایران به شمار می آید که ازلحاظ جغرافیایی مهمترین بخش جهان اسلام را تشکیل داده است زیرا دو کشور بزرگ تولیدکننده نفت منطقه، ایران و عربستان و دو کشور دارای بزرگترین منابع گازی، ایران و قطر در این منطقه قرار دارند. ایران به علت برخورداری از دو موقعیت استثنایی شامل برخورداری از منابع عظیم نفت و گاز منطقه و کوتاهترین مسیر برای انتقال نفت و گاز منطقه خلیجفارس و دریای خزر به خریداران آن، میتواند بهعنوان یک بازیگر اصلی و تأثیرگذار در منطقه قرار بگیرد؛ اما لازمه آن کسب اقتدار اقتصادی است؛ بنابراین هدف اصلی مقاله شناسایی مهمترین مؤلفههای اقتصادی اقتدارساز ج.ا.ایران در منطقه خلیجفارس و تدوین راهبرد اقتصادی ایران برای نیل به این اقتدار می باشد. این پژوهش از نوع توسعهای- کاربردی بوده که به روش توصیفی و بهصورت آمیخته انجام شده است. جامعه آماری 54 نفر متشکل از افرادی بود که حداقل در یکی از حوزههای اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، نظامی و جغرافیایی، تخصص داشتند. بر اساس تجزیهوتحلیل بهعملآمده تعداد، 16 عامل اقتصادی (شامل وجود ذخایر مناسب نفت و گاز در ایران، خطوط انتقال انرژی ج.ا.ایران در خلیج فارس، منابع معدنی و طبیعی مشترک در خلیج فارس و کارکرد تحریم های اقتصادی علیه ایران و ...) شناسایی گردید. همچنین طبق نتایج تحقیق و محاسبات مربوط به تعیین مختصات دکارتی، وضعیت اقتدار اقتصادی ج.ا.ایران در خلیجفارس در منطقه محافظهکارانه خفیف و معطوف به قوت قرار دارد که به سمت تهاجمی خفیف و معطوف به قوت در حال حرکت می باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
اقتدار؛ خلیجفارس؛ راهبرد اقتصادی؛ SWOT | ||
مراجع | ||
افشارسیستانی، ایرج. (1400). جزیره کیش و دریای پارس. تهران: نشریه جهان معاصر.
الهی حامدیان، همایون. (1398). خلیجفارس و مسائل آن. تهران: نشر قومس.
بهران احمدی، امین. (1401). صلح ابراهیم و راهبرد امنیت انرژی اسرائیل در خلیجفارس، فصلنامه علمی دانشگاهی مکران و خلیجفارس، 2(4).
پاکدل, محمد؛ محقق نیا, حامد ؛یوسفی, بهرام و عبدالخانی, لنا . (1402). راهبرد ایران در تأمین امنیت در منطقهی خلیج فارس.مجله علوم و فنون دریایی، 22(3)، 62-75.
جودت، بهجت. (1399). امنیت نفت در هزاره جدید ژئواکونومی در برابر ژئواستراتژی، ماهنامه اطلاعات سیاسی اقتصادی ، شماره 165 و 166، 170-179.
حافظ نیا، محمدرضا و ربیعی، حسین. (1399). مطالعات منطقهای خلیجفارس، تهران: انتشارات سمت.
حسنپور، حمید. (1402). طراحی راهبردی ارتقاء وزن ژئوپولیتیکی ایران در حوزه خلیجفارس و دریای عمان، رساله دکتری، دانشگاه دفاع ملی.
رستمی، علی. (1392). تحلیل ژئوپلیتیکی حوزه خلیجفارس و تأثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران، پایانامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فارابی.
رودباری، لواءفیلی. (1395). کویت، کتاب سبز، تهران: انتشارات امور خارجه.
سلطانیفر، فرزاد. (1399). خلیجفارس و ساختار نظام بینالملل جدید در شرایط کاهش اهمیت نفت برای آمریکا، تهران، فصلنامه خلیجفارس و امنیت، معاونت دانش و پژوهش ندسا، 21(180).
صفوی، سید یحیی. (1393). جغرافیای نظامی ایران. تهران: انتشارات سمت.
طاهری، ابراهیم و صادقیبکیانی، امین. (1395). تأثیر ساخت مجموعههای امنیتی بر امنیت منطقهای (مطالعهی موردی مجموعهی امنیتی خلیجفارس)، مجلهی سیاست دفاعی، 24(37).
عالم، عبدالرحمان. (1393). بنیادهای علم . تهران: انتشارات نی.
کامران، حسن. (1396). جزایر خلیجفارس، نشریه انجمن جغرافیایی معاصر.
مصور رحمانی، امیرحسین. (1394). ماهیت تهدیدات کشورهای عرب حوزه خلیجفارس علیه منافع جمهوری اسلامی ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده علوم سیاسی.
نوذری، فضلالله. (1394). ژئوپلیتیک حوزه دریای عمان، تهران: انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی.
Ben Nasr, B., & Nader, I. (2016). The United States and the security of the Gulf States (Persian), International Journal of Humanities and Social Sciences, 6(11).
Blackwill, R. D., & Harris, J. M. (2016). War by other means: Geoeconomics and statecraft. Harvard University Press.
Bremmer, Ian. (2010). The End of the Free Market: Who Wins the War between States and Corporations? New York: Portfolio.
Gamawa, Y. I. (2017). Iran and Energy Security in the Persian Gulf Region. The Journal of Social Sciences Research, 3(5), 41-47.
Hussain, R., & Abbas, S. Q. (2021). Iran’s Persian Gulf policy: Localization of regional security. Journal of Historical Studies, 7(2), 130-145.
Jeffrey, Kemp., Robert, Harkavy., & Hosseini, Mateen. (2019). Strategic Geography of West Asia, Volume I, Strategic Studies Research Institute.
Karimifard, H. (2012). Constructivism, national identity and foreign policy of the Islamic Republic of Iran. Asian Social Science, 8(2), 239.
Lorot, Pascal. (2001). “La geoeconomie, nouvelle grammaire des rivalites internationals,” L’information géographique 65, No. 1 (2001), 43–52.
Martiningui, A., & Youngs, R. (Eds.). (2011). Challenges for European Foreign Policy in 2012: What Kind of Geo-Economic Europe?. Fride.
Solberg Søilen, K. (2010). The shift from Geopolitics to Geoeconomics and the failure of our modern Social Sciences.
Thirlwell, Mark. P.(2010). The Return of Geo- economics, Interpreter, Lowy Institute for International Policy, May 24, 2010. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 65 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 9 |