دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
سامانه رتبه بندی نشریات علمی
سامانه همایش ها
سامانه جامع رسانه‌های کشور
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام
مرکز ملی شاپا

 آمار

تعداد نشریات18
تعداد شماره‌ها413
تعداد مقالات3,156
تعداد مشاهده مقاله2,757,488
تعداد دریافت فایل اصل مقاله2,223,849
خانجانی, عزت اله, قربانی نژاد, ریباز, رومینا, ابراهیم. (1404). رقابت چین و هند در آسیای مرکزی و تأثیر آن بر منابع ملی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 15(59), 179-153.
عزت اله خانجانی; ریباز قربانی نژاد; ابراهیم رومینا. "رقابت چین و هند در آسیای مرکزی و تأثیر آن بر منابع ملی ایران". سامانه مدیریت نشریات علمی, 15, 59, 1404, 179-153.
خانجانی, عزت اله, قربانی نژاد, ریباز, رومینا, ابراهیم. (1404). 'رقابت چین و هند در آسیای مرکزی و تأثیر آن بر منابع ملی ایران', سامانه مدیریت نشریات علمی, 15(59), pp. 179-153.
خانجانی, عزت اله, قربانی نژاد, ریباز, رومینا, ابراهیم. رقابت چین و هند در آسیای مرکزی و تأثیر آن بر منابع ملی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1404; 15(59): 179-153.

رقابت چین و هند در آسیای مرکزی و تأثیر آن بر منابع ملی ایران

مطالعات بین‌ رشته‌ای دانش راهبردی
دوره 15، شماره 59 - شماره پیاپی 2، تیر 1404، صفحه 179-153    اصل مقاله (687.7 K)
نوع مقاله: پژوهشی
نویسندگان
عزت اله خانجانی* 1؛ ریباز قربانی نژاد2؛ ابراهیم رومینا3
1دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم وتحقیقات، تهران، ایران
2استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
3دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
آسیای مرکزی به دلیل دارا بودن منابع انرژی و موقعیت استراتژیک، به یکی از فضاهای اصلی رقابت جهانی تبدیل شده است. چین با پروژه جهانی خود یعنی ابتکار کمربند و جاده و هند با توسعه روابط دیپلماتیک و اقتصادی با کشورهای این منطقه به دنبال افزایش نفوذ خود هستند. این رقابت علاوه بر تأثیر بر سیاست‌های اقتصادی و امنیتی منطقه، پیامدهای مهمی نیز برای منابع ملی جمهوری اسلامی ایران به همراه دارد. ایران به عنوان یکی از همسایگان این منطقه و دارنده منابع عظیم انرژی، از یک سو می‌تواند از فرصت‌های اقتصادی و تجاری ناشی از این رقابت بهره‌برداری کند و از سوی دیگر با چالش‌هایی در زمینه امنیت منطقه‌ای و حفظ منافع انرژی خود مواجه است. روش تحقیق در این مقاله به صورت توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر منابع کتابخانه‌ای و اسنادی است. نتیجه‌گیری این مقاله بر این محور استوار است که رقابت چین و هند در آسیای مرکزی، علاوه بر تغییر موازنه قدرت در منطقه، زمینه‌ساز فرصت‌های اقتصادی و سیاسی برای ایران می‌شود، اما هم‌زمان چالش‌هایی جدی را نیز به دنبال دارد. این چالش‌ها می‌تواند در قالب کاهش نقش ایران در تأمین انرژی منطقه، افزایش نفوذ کشورهای فرامنطقه‌ای در همسایگی ایران، و مسائل امنیتی مانند گسترش حضور نظامی قدرت‌های بزرگ بروز کند. مقاله پیشنهاد می‌کند که ایران از طریق تقویت دیپلماسی منطقه‌ای، گسترش همکاری‌های اقتصادی و انرژی با کشورهای آسیای مرکزی، و مشارکت فعال در پروژه‌های زیرساختی منطقه‌ای نظیر ابتکار کمربند و جاده، می‌تواند نقش خود را تثبیت و منافع ملی خود را حفظ و تقویت کند.
کلیدواژه‌ها
آسیای مرکزی؛ رقابت ژئوپلیتیک؛ چین؛ هند؛ ایران
مراجع
منابع

ب: انگلیسی

  • Ariana News (2024). Construction of Afghanistan section of TAPI gas pipeline launched, in: https://www.ariananews.af/construction-of-afghanistan-section-of-tapi-gas-pipeline-launched/
  • Barari Reykandeh, Kh. & Mozaffari Falarti, M. (2023). Central Asian Republics: India's Shifting Foreign Policy Landscape under Narendra Modi. Journal of Iran and Central Eurasia Studies, 6 (1), 15-28. DOI: http//doi.org/10.22059/JICES.2023.95140.
  • Cooley, Alexander (2012). Great Games, Local Rules: The New Great Power Contest in Central Asia. Oxford University Press, p. 45-53.
  • Chen, L. (2020). China's Energy Security: Current Challenges and Future Strategies. Energy Policy, p. 12.
  • Blank, Stephen (2013). China’s Silk Road Initiative: Strategic Implications for the Central Asian Region, Journal of International Affairs, Vol. 22, No. 1, pp. 25-40, p. 30-31.
  • CNPC, (2023). China National Petroleum Corporation reports. In:  https://www.cnpc.com.cn/en/2020Turkmenistan/2020Turkmenistan.shtml
  • Feldman, I. (2018). Energy Security in the Central Asian Region: Perspectives of China and India. Central Asian Affairs, p. 110.
  • Khan, M. A. (2019). China and India in Central Asia: A geopolitical competition. Journal of Central Asian Studies, 22(1), 15-30.
  • Kazantsev, A. (2019). Central Asia: The Heart of Energy Security. Asian Affairs, 50(1).
  • Kaczmarski, M. (2019). The EU and the US in Central Asia: A Comparative Perspective. Journal of Eurasian Studies, 10(1)
  • Kumar, Sanjay (2017). Energy Security and India’s Foreign Policy. Routledge, p. 45-47.
  • IEA (2023). International Energy Agency publications, in: https://www.iea.org/reports/world-energy-outlook-2023
  • Mearsheimer, J. J. (2014). The Tragedy of Great Power Politics. W. Norton & Company, p. 56.
  • Morgenthau, H. J. (2005). Politics Among Nations: The Struggle for Power and Peace. McGraw-Hill, p. 131.
  • Paul, T. V. (2005). Balance of Power: Theory and Practice in the 21st Century. Stanford University Press, p. 142.
  • Rahmany, Aabid Rahman. (2024). The Geopolitical Implications of the TAPI Pipeline for Regional Stability in Afghanistan. In: https://doi.org/10.36948/ijfmr.2024.v06i06.31615.
  • Rumer, E. (2016). The Future of U.S. Policy in Central Asia: A Strategic Perspective. The National Interest.
  • World Bank Report (2022). Trade and Investment in Central Asia: Opportunities and Challenges, World Bank.
  • Zhao, Huasheng (2021). China’s Role in Central Asia’s Security and Economic Development. Brookings Institution, p. 12-22.
  • Zhu, H. (2020). The China-India rivalry in Central Asia: Geopolitical and economic implications. Asian Survey, 60(3), 431-454.
  • Zhang, Y. (2020). China’s Belt and Road Initiative in Central Asia: Opportunities and Challenges. Asian Journal of Comparative Politics, 6(1), 35-50.
  • Waltz, K. N. (1979). Theory of International Politics. Addison-Wesley, p. 88.
  • Walt, S. M. (1998). International Relations: A Realist Approach. Columbia University Press, p. 218.
COPYRIGHTS

2025 by the authors. Published by The National Defense University. This article is an open-access article distributed under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0) https://creativecommons.org/licenses/by/4.0

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 291
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 81