دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
سامانه رتبه بندی نشریات علمی
سامانه همایش ها
سامانه جامع رسانه‌های کشور
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام
مرکز ملی شاپا

 آمار

تعداد نشریات18
تعداد شماره‌ها455
تعداد مقالات3,144
تعداد مشاهده مقاله2,654,153
تعداد دریافت فایل اصل مقاله2,180,072
خرمشاد, محمد باقر, طراح زادگان, فرخ, راشد, عبدالرضا. (1398). مقاله پژوهشی: راهبردهای جمعیتی تحکیم اقتدار و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 9(32), 103-126.
محمد باقر خرمشاد; فرخ طراح زادگان; عبدالرضا راشد. "مقاله پژوهشی: راهبردهای جمعیتی تحکیم اقتدار و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران". سامانه مدیریت نشریات علمی, 9, 32, 1398, 103-126.
خرمشاد, محمد باقر, طراح زادگان, فرخ, راشد, عبدالرضا. (1398). 'مقاله پژوهشی: راهبردهای جمعیتی تحکیم اقتدار و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران', سامانه مدیریت نشریات علمی, 9(32), pp. 103-126.
خرمشاد, محمد باقر, طراح زادگان, فرخ, راشد, عبدالرضا. مقاله پژوهشی: راهبردهای جمعیتی تحکیم اقتدار و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1398; 9(32): 103-126.

مقاله پژوهشی: راهبردهای جمعیتی تحکیم اقتدار و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

امنیت ملی
مقاله 5، دوره 9، شماره 32، مرداد 1398، صفحه 103-126    اصل مقاله (378.74 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
محمد باقر خرمشاد1؛ فرخ طراح زادگان* 2؛ عبدالرضا راشد3
1استاد علوم سیاسی،گرایش جامعه شناسی سیاسی،دانشگاه علامه طباطبایی
2دانشجوی دکتری مطالعات امنیت ملی،دانشگاه عالی دفاع ملی
3دانشجوی دکتری مطالعات امنیت ملی، دانشگاه عالی دفاع ملی
چکیده
کمیت و کیفیت جمعیت از دیرباز یکی از مولفه‌های اصلی تاثیر گذار بر ابعاد مختلف اقتدار و امنیتی ملی، در نظر گرفته شده است. جمعیت شناسان معتقدند در حال حاضر شاخص‌های مختلف جمعیتی به ویژه نرخ‌های رشد جمعیّت و باروری ج.ا.ا روند مناسبی ندارد و هشدارهایی را ارائه نموده‌اند. از سوی دیگر مطالعه ابعاد و مولفه‌های تشکیل دهنده اقتدار و امنیت ملی حاکی از وجود شاخص‌های جمعیتی در آن است. تاثیر پررنگ شاخص‌های جمعیتی در اقتدار و امنیت ملی و روند نامناسب این شاخص ها، موجبات انجام این پژوهش برای احصاء و چگونگی بررسی این شاخص‌ها گردید به طوریکه بتوان بر اساس نتایج آن زمینه‌های اتخاذ تصمیمات اثربخش و جلوگیری از غافلگیری را فراهم نمود.
پژوهش در سه حوزه جمعیت، اقتدار و امنیت ملی از نوع کاربردی و به روش موردی و آمیخته انجام گردید. تحلیل کیفی ادبیات، منجر به احصاء 35 شاخص جمعیتی شد. در ادامه با طراحی و اجرای پرسشنامه، نظرات 49 نفر از متخصصین فعال در 12 مرکز مطالعه جمعیتی و امنیتی اخذ گردید. به دلیل کمبود جمعیت آماری و پراکندگی آنها در مراکز مختلف، نمونه به طور غیرتصادفی، هدفمند و سهمیه‌ای انتخاب شدند.
نتایج پرسشنامه با روش‌های کمی و کیفی (تحلیل آماری و طوفان فکری) در فرآیند سوات  قرار گرفت که منجر به احصاء نقاط چهارگانه و نهایتا 6 راهبرد جمعیتی به همراه سازوکارهای اجرایی آن شد که برخی از راهبردها به ترمیم جمعیت و برخی به تحکیم اقتدار و امنیت ملی می‌پردازد.
کلیدواژه‌ها
جمعیت؛ اقتدار ملی؛ امنیت ملی؛ راهبرد؛ جمهوری اسلامی ایران
مراجع
  1. بیانات مقام معظم رهبری () www.khameneie.ir
  2. امام خامنه‌ای، سیدعلی، (بی تا)، نرم افزار تجلی پیام.
  3. احمدی، محسن، (1393)، بررسی مفهوم جمعیت در بیانات مقام معظم رهبری، فصلنامه سیاست کلان، سال 3، شماره 3.
  4. افتخاری، اصغر، (1380)، فرهنگ امنیت جهانی، در مک کین لای - و آر. لیتل، امنیت جهانی: رویکردها ونظریه‌ها، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  5. افتخاری، اصغر، (1392)، عدالت و امنیت ملی در اسلام، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال شانزدهم، شماره سوم، شماره مسلسل 61.
  6. تقوی، نعمت الله، (1388)، مبانی جمعیت‌شناسی، تهران، نشر آیدین.
  7. جوان، جعفر، (1380)، جغرافیای جمعیت جوان، مشهد: جهاد دانشگاهی مشهد.
  8. جهان‌بزرگی، احمد، (1388)، امنیت در نظام سیاسی اسلام(اصول و مؤلفه‌ها)، تهران، پژوهشگاه فرهنگ، اندیشه اسلامی.
  9. حافظ‌نیا، محمدرضا، (1381)، جغرافیای سیاسی ایران؛ تهران، سمت.
  10. حافظ‌نیا، محمدرضا، (1385)، اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، مشهد: انتشارات پاپلی.
  11. حافظ‌نیا، محمدرضا، (1389)، قدرت و منافع ملی، تهران: نشر انتخاب.
  12. حافظ‌نیا، محمدرضا،(1385)، اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، مشهد: انتشارات پاپلی.
  13. حافظ‌نیا، محمدرضا؛ ولیقلی‌زاده، علی و احمدی‌پور، زهرا، (1388)، برررسی و تحلیل نقش جمعیت در وزن ژئوپلیتیکی ایران»، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 13، شماره 1.
  14. روشندل، جلیل، (1374)، امنیت ملی و نظام بین‌المللی، تهران: انتشارات سمت.
  15. زرقانی، هادی، (1391)، سنجش و رتبه‌بندی قدرت ملی کشورها در جهان اسلام، فصلنامه ژئوپلتیک، دوره 1، شماره2.
  16. شکویای، حسین، (1382)، اندیشه‌های نو در فلسفة جغرافیا؛ ج 2 (فلسفه‌های محیطی و مکتب‌های جغرافیایی)، تهران، گیتاشناسی.
  17. شورای عالی انقلاب فرهنگی، (بهار1393)، ساختار و روند جمعیتی ایران و لزوم تجدیدنظر در سیاست‌های جمعیتی»، فصلنامه سیاست کلان، سال 3، شماره 3.
  18. دانشکده امنیت ملی دانشگاه عالی دفاع ملی. (1397 دی ماه). ارائه راهبردهای جمعیتی تحکیم اقتدار و امنیت ملی. مطالعه گروهی دانشجویان دوره سیزدهم مطالعات امنیت ملی. تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی.
  19. علی پور, ع., هاشمی, س., و حسینی, س. (1395). ارائة راهبردهای آمایش منطقه‌ای سواحل مکران ج.ا.ایران با رویکرد توسعه و امنیت پایدار. فصلنامه راهبرد دفاعی, 131-154.
  20. عزتی، عزت‌الله، (1380)، ژئوپلیتیک در قرن بیست و یکم، تهران، سمت.
  21. علیئی، محمد ولی، (1384)، تاثیرآموزه‌های فتاوای شیعی در رشد و کنترل جمعیت، تهران، مجله شیعه شناسی، سال سوم شماره 12.
  22. گرجی ابراهیم و مسعود هاشمیان، (1390)، تحلیل تطبیقی مؤلفه‌های امنیت اقتصادی در ایران، مجله علوم سیاسی، شماره 29
  23. محمدیان، حسین؛ حیدری، غلامحسن و، محمدباقر قالیباف، (1391)، تحلیل نقش جمعیت کلان شهر تهران در قدرت ملی کشور، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال هشتم، شماره اول.مجتهدزاده، پیروز، (1381)،جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی،تهران، انتشارات سمت
  24. مرادیان، محسن، (1391)، مبانی نظری امنیت، دانشگاه علوم وفنون فارابی، تهران، چاپ دوم.
  25. مرکز آمار ایران (1395- 1335) نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن کل کشور، تهران: سازمان مدیریت
  26. مشفق، محمود، حسینی، قربان، (1391)، آینده‌پژوهی تغییرات جمعیتی ایران طی سالهای 1390 تا 1420، نشریه معرفت فرهنگی اجتماعی، علمی پژوهشی، سال چهارم، شماره 13.
  27. مورگنتا، هانس جی، (1374)، سیاست میان ملت‌ها، ترجمه: حمیرا مشیرزاده، تهران، وزارت امور خارجه.
  28. مهریار، امیرهوشنگ، (1393)، جمعیت ایران و تحولات آن در نیم قرن گذشته (1335-1390)، فصلنامه سیاست کلان، سال سوم، شماره سوم.
  29. میرحیدر، دره، (1381)، مبانی جغرافیای سیاسی، تهران: انتشارات سمت.
  30. میری آشتیانی، الهام، (1384)، تهدیدات فرهنگی، توسعه‌نیافتگی و امنیت ملی در ایران امروز، فرهنگ اندیشه، شماره 14 و 15.
    1. Adhinkari, Sudeepto (1997), Political Geography, 1997 Jaipur and New Delhi: RawatPublications.

 

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,022
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 836