دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
سامانه رتبه بندی نشریات علمی
سامانه همایش ها
سامانه جامع رسانه‌های کشور
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام
مرکز ملی شاپا

 آمار

تعداد نشریات15
تعداد شماره‌ها297
تعداد مقالات2,005
تعداد مشاهده مقاله799,901
تعداد دریافت فایل اصل مقاله715,749
فرهادی, علی. (1399). تأثیرات طرح راهبردی آناتولی جنوب شرقی ترکیه (GAP) بر امنیت جمهوری اسلامی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 10(38), 185-216.
علی فرهادی. "تأثیرات طرح راهبردی آناتولی جنوب شرقی ترکیه (GAP) بر امنیت جمهوری اسلامی ایران". سامانه مدیریت نشریات علمی, 10, 38, 1399, 185-216.
فرهادی, علی. (1399). 'تأثیرات طرح راهبردی آناتولی جنوب شرقی ترکیه (GAP) بر امنیت جمهوری اسلامی ایران', سامانه مدیریت نشریات علمی, 10(38), pp. 185-216.
فرهادی, علی. تأثیرات طرح راهبردی آناتولی جنوب شرقی ترکیه (GAP) بر امنیت جمهوری اسلامی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1399; 10(38): 185-216.

تأثیرات طرح راهبردی آناتولی جنوب شرقی ترکیه (GAP) بر امنیت جمهوری اسلامی ایران

امنیت ملی
مقاله 7، دوره 10، شماره 38، بهمن 1399، صفحه 185-216    اصل مقاله (1.94 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسنده
علی فرهادی*
هیأت‌علمی دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری، دکتری دفاع ملی، دانشکده دفاع ملی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران
چکیده
با توجه به موقعیت جغرافیایی و ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران، امنیت کشور همیشه در معرض تهدید جدی بوده که نوع این تهدیدات می‌تواند متنوع و متفاوت باشد و یکی از این نوع تهدیدات، پروژه عمران و آبادانی آناتولی جنوب شرقی[1] است که بر اساس آن سد‌سازی‌های متعدد در بالادست رودخانه‌های دجله و فرات در حال ساخت است و آب این دو رودخانه برای زراعی کردن زمین‌های بایر و بدون آب ترکیه و تولید برق مورد استفاده قرار خواهد گرفت. از همین رو هدف اصلی پژوهشگر شناساییتأثیر طرح آناتولی جنوب شرقی بر امنیت جمهوری اسلامی ایران است.
نوع تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت جزء پژوهش­های توصیفی است که در دو فاز با استفاده از روش پایش محیطی و الگوی چرخه انجام‌ شده است. منابع پژوهش برای فاز اول پژوهش؛ شامل متون علمی مرتبط با موضوع مورد پژوهش، مصاحبه­ها و گزارش­های منتشرشده در نشریات و رسانه­ها در خصوص پروژه گاپ است و روش انتخاب منابع از نوع اقتضائی و در دسترس بوده است. جامعه آماری برای فاز دوم تعداد پنج نفر از خبرگان حوزه مورد مطالعه بودند که به روش هدفمند انتخاب شدند.
نتایج تحقیق حاکی از آن است که با اتمام طرح گاپ، ابتدا امنیت زیست‌محیطی جنوب غرب کشور با مخاطره مواجه خواهد شد (ایجاد بحران آب و تولید ریزگردها و ...) و توازن اقتصادی منطقه به نفع ترکیه تغییر خواهد کرد و در بعد اجتماعی نیز بیکاری و مهاجرت شدت خواهد گرفت و محور مقاومت در منطقه تضعیف خواهد شد و ترکیه به برتری ژئوپلیتیکی در منطقه دست خواهد یافت و متعاقب آن توان عملیاتی یگان‌های نظامی مستقر در منطقه نیز به‌طور محسوسی کاهش پیدا خواهد کرد.



[1].  Guneydogu Anadolu Projesi)GAp (



با توجه به موقعیت جغرافیایی و ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران، امنیت کشور همیشه در معرض تهدید جدی بوده که نوع این تهدیدات می‌تواند متنوع و متفاوت باشد و یکی از این نوع تهدیدات، پروژه عمران و آبادانی آناتولی جنوب شرقی[1] است که بر اساس آن سد‌سازی‌های متعدد در بالادست رودخانه‌های دجله و فرات در حال ساخت است و آب این دو رودخانه برای زراعی کردن زمین‌های بایر و بدون آب ترکیه و تولید برق مورد استفاده قرار خواهد گرفت. از همین رو هدف اصلی پژوهشگر شناساییتأثیر طرح آناتولی جنوب شرقی بر امنیت جمهوری اسلامی ایران است.
نوع تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت جزء پژوهش­های توصیفی است که در دو فاز با استفاده از روش پایش محیطی و الگوی چرخه انجام‌ شده است. منابع پژوهش برای فاز اول پژوهش؛ شامل متون علمی مرتبط با موضوع مورد پژوهش، مصاحبه­ها و گزارش­های منتشرشده در نشریات و رسانه­ها در خصوص پروژه گاپ است و روش انتخاب منابع از نوع اقتضائی و در دسترس بوده است. جامعه آماری برای فاز دوم تعداد پنج نفر از خبرگان حوزه مورد مطالعه بودند که به روش هدفمند انتخاب شدند.
نتایج تحقیق حاکی از آن است که با اتمام طرح گاپ، ابتدا امنیت زیست‌محیطی جنوب غرب کشور با مخاطره مواجه خواهد شد (ایجاد بحران آب و تولید ریزگردها و ...) و توازن اقتصادی منطقه به نفع ترکیه تغییر خواهد کرد و در بعد اجتماعی نیز بیکاری و مهاجرت شدت خواهد گرفت و محور مقاومت در منطقه تضعیف خواهد شد و ترکیه به برتری ژئوپلیتیکی در منطقه دست خواهد یافت و متعاقب آن توان عملیاتی یگان‌های نظامی مستقر در منطقه نیز به‌طور محسوسی کاهش پیدا خواهد کرد.



[1].  Guneydogu Anadolu Projesi)GAp (
کلیدواژه‌ها
امنیت؛ طرح گاپ؛ پویش محیطی؛ الگوی چرخه
مراجع

الف. منابع فارسی

  • احمدی اوندی، ذوالفقار و همکاران (1393)، ارزیابی پیامدهای اجتماعی و فرهنگی پروژه احداث سد کارون 3، شهرستان ایذه، فصلنامه توسعه اجتماعی (توسعه انسانی سابق)، دوره 8، شماره 3، بهار 93، صص 52-27.
  • هومن، عباس (1393)، راهنمای عملی تحلیل محتوا، تهران، انتشارات مبتکران.
  • افضلی، رسول و همکاران (1396)، آسیب‌شناسی ژئوپلیتیکی مدیریت منابع آبی ایران در حوضه آبریز جنوب غربی کشور: رودخانه‌های کرخه و کارون بزرگ، فصلنامه راهبرد اجتماعی فرهنگی، سال ششم، شماره بیست و سوم، تابستان 1396، ص 140-105.
  • بوزان، باری؛ ویور، الی و دویلد، پاپ (1386)، چهارچوبی تازه برای تحلیل امنیت، ترجمه علیرضا طیب، تهران، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • بوزان، باری (1390)، مردم، دولت‌ها و هراس، تهران، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • بهزادی، حمید (1368)، اصول روابط بین­الملل و سیاست خارجی، دهخدا.
  • حافظ‏نیا، محمدرضا (1390) اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی.
  • رضائیان قیه باشی، احد و همکاران (1397) آینده‌پژوهی تهدیدهای نظامی- امنیتی ناشی از تغییر اقلیم در ایران، فصلنامه آینده‌پژوهی دفاعی، شماره 4، بهار 1396، ص 166-141.
  • شیدائیان، حسین (1388)، امنیت ملی از منظر امام و مقام معظم رهبری، فصلنامه حصون، شماره 19، 69-54.
  • عراقچی، عباس (1394)، دیپلماسی آب‌های فرامرزی و نظام بین‌الملل، تهران، انتشارات وزارت امور خارجه.
  • توحیدی، احمدرضا و کیخسروی، مهدی (1398)، خلأ معاهداتی: لزوم کنکاش در تعهدات بین‌المللی دولت‌ها در فرآیند سدسازی، مجله حقوقی بین‌المللی، شماره 61، پاییز و زمستان 98، ص 412-385.
  • عمید زنجانی، عباسعلی (1363)، «فقه سیاسی»، تهران، انتشارات امیرکبیر.
  • قائم‌مقامی، سید علی (1395)، بحران آب و آب‌های جاری فرامرزی ترکیه و امنیت ملی و محیط زیست ایران، فصلنامه مطالعات منابع مالی، سال دوم، شماره هفتم، بهار 1396، ص 117-97.
  • کاویانی راد، مراد (1390)، امنیت زیست‌محیطی از منظر ژئوپلیتیک، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، شماره 7.
  • کرمی، افشین و همکاران (1395)، تأثیر هیدروپلتیک بر مناسبات عراق و ترکیه با تأکید بر دجله و فرات، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال پنجم، شماره 17، بهار 1395، ص 54-30.
  • لطفی، حیدر و دیگران (1390)، امنیت زیست‌محیطی و سیاست‌گذاری امنیت ملی، فصلنامه علمی- پژوهشی نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، سال سوم، شماره 4.
  • ماندل، رابرت (1379)، چهره متغیر امنیت مـلی، ترجمه پژوهـشکده مطالعات راهبردی، تهران، انتشارات پژوهشکده‌ مطالعات‌ راهبردی.
  • متقی، ابراهیم (1389)، گونه‎شناسی تهدیدهای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه آفاق امنیت، سال سوم، شماره هشتم، پاییز 1389، ص 20-5.
  • مختاری هشی، حسین و قادری حاجت، مصطفی (1387)، هیدروپلتیک خاورمیانه در افق سال 2025 م، مطالعه موردی حوزه‌های دجله و فرات، رود اردن و نیل، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال چهارم، شماره اول، بهار 1387، ص 74-36.
  • مرادیان، محسن (1385)، «درآمدی بر ابعاد و مظاهر تهدیدات»، تهران، انتشارات راشا.
  • مریدسادات، محمد و همکاران (1390)، الزامات توسعه پایدار در.
  • معدنی، جواد (1396)، هیدروپلتیک و امنیت غرب آسیا، انتشارات مرکز آموزش و پژوهشی شهید صیاد شیرازی، تهران، ایران.
  • معموری، علی و کاظمی، سید آصف (1390)، نقش اسرائیل در بحران آب خاورمیانه، فصلنامه علمی- تخصصی سخن تاریخ، سال پنجم، شماره 12، بهار 1390، ص 149-121.
  • ربیعی، علی (1383)، مطالعات امنیت ملی، مقدمه‌ای بر نظریه‌های امنیت ملی در جهان سوم، تهران، وزارت امور خارجه، مرکز چاپ و انتشارات.

 

الف. منابع انگلیسی

  • Gordon, T.J.; Glenn, J.C. 2009. Environmental scanning. In: Glenn, J.C.; Gordon, T.J., eds. Futures research methodology—version 3.0 [CD-ROM].Washington, DC: The Millennium Project.
  • DAVID N. BENGSTON(2013) Horizon Scanning for Environmental Foresigh A Review of Issues and Approaches, U.S. FOREST SERVICE 11 CAMPUS BLVD SUITE 200 NEWTOWN SQUARE PA 19073.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,143
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 437