آمار
| تعداد نشریات | 15 |
| تعداد شماره‌ها | 326 |
| تعداد مقالات | 2,182 |
| تعداد مشاهده مقاله | 1,013,514 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 871,153 |
تأثیر راهبرد خاورمیانه ای ترامپ بر رقابت های ایران و عربستان در منطقه | ||
| فصلنامه محیط شناسی راهبردی ج.ا.ایران | ||
| دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 14، اردیبهشت 1400، صفحه 69-102 اصل مقاله (666.19 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| رحمان نجفی سیار* | ||
| استادیار دانشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی | ||
| چکیده | ||
| روابط ایران و عربستان ضمن تأثیرپذیری از عوامل و مؤلفه‌های داخلی و منطقهای، متأثر از عوامل و متغیرهای سطح بینالمللی بهخصوص راهبرد قدرتهای بزرگ است. مهم‌ترین مؤلفه بینالمللی تأثیرگذار بر روابط ایران و عربستان و تشدید رقابتهای میان آن‌ها، راهبرد ایالات‌متحده آمریکا است. در این راستا، هدف مقاله حاضر نیز تبیین تأثیر راهبرد خاورمیانهای دولت آمریکا بر وضعیت روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی است. سؤال اصلی این است که سیاست خارجی ترامپ به‌طورکلی در نظام بینالملل و بهطور خاص در منطقه غرب آسیا، چه تأثیری بر مناسبات سیاسی- امنیتی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی داشته است؟ برای پاسخ به این سؤال، در این مقاله از «نظریه نقشهای جهانی آمریکا» استفاده میشود. فرضیه اصلی مقاله این است که راهبرد سیاست خارجی ترامپ که منطبق با منطق «واقعگرایی» و «نوانزواگرایی» در نظام بینالملل و در راستای آن، «تجدید مشارکت راهبردی با متحدان (بهویژه عربستان)» و «برونسپاری اختیارات» در منطقه غرب آسیا است، باعث نقشآفرینیِ بیشتر عربستان سعودی در منطقه و به دنبال آن، افزایش تحرکات امنیتی این کشور علیه جمهوری اسلامی ایران شده است. دولت ترامپ مطابق با راهبرد جدید سیاست خارجی این کشور، ضمن اینکه برای حفظ جایگاه برتر آمریکا در نظام بینالملل تلاش میکند، حاضر نیست کارویژههای دولت هژمون را انجام دهد و نمیخواهد هزینه تأمین امنیت بینالمللی را در منطقه غرب آسیا بپردازد. چنین رویکردی به مشارکت بیشتر عربستان سعودی در تأمین هزینه امنیت منطقهای و بینالمللی، ایجاد خلأ قدرت و گسترش رقابتها در منطقه، بلوکبندیهای جدید و احتمالاً بینظمی و تنشهای امنیتی- نظامی در منطقه غرب آسیا منجر شود که جمهوری اسلامی ایران در نقطه مقابل تمامیِ این سیاستها و تبعاتِ آن‌ها قرار میگیرد. تجدید مشارکت راهبردی آمریکا با عربستان در دوره ترامپ، بهطور عمده در چهار حوزه «حمایت حداکثری از خاندان ملک سلمان»، «کمکهای تسلیحاتی کلان به ریاض»، «هماهنگی و همکاری در زمینه اقتصاد انرژی بهخصوص صادرات نفت» و «فضاسازی برای تلطیف چهره سلطنتی عربستان» صورت گرفت که هرکدام از این همکاریها، درنهایت منجر به افزایش رقابت و تقابل امنیتی عربستان سعودی علیه جمهوری اسلامی ایران شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آمریکا؛ عربستان سعودی؛ نوانزواگرایی؛ تجدید مشارکت راهبردی؛ برونسپاری اختیارات؛ غرب آسیا | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 75 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 97 |
||