1دانشجوی دکترای تخصصی، گروه محیطزیست، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.
2استادیار، گروه محیطزیست، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران. (نویسنده مسئول)
3استادیار، گروه محیطزیست، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.
چکیده
عملیات تولید گاز در پالایشگاه نهم مجتمع گاز پارس جنوبی منجر به تولید پسماند ویژه میشود که این موضوع میتواند موجب تهدید سلامت نیروی کار و سرمایه ملی زیستی شود. هدف از این تحقیق شناسایی ، تفکیک، بررسی پیامد جنبهها و تهدیدات زیستی و در نهایت اولویتبندی و سطح‌بندی پسماندهای ویژه برای کمک به مدیران و روسای HSE، در فرآیند برنامهریزی و پیاده‌سازی پدافند زیستی جهت حذف یا کاهش جنبههای زیستمحیطی است. در این تحقیق پس از جمعآوری اطلاعات پسماندها، 8 مورد پسماند ویژه در واحدهای فرآیندی و تأسیسات، شناسایی و سپس دادهها از طریق مستندات و نظریه خبرگان تجزیه و تحلیل و از روش EFMEA برای ارزیابی خطر و پیامد جنبههای زیست محیطی استفاده شد. در نتیجه بیشترین RPN با عدد 576 به تمیزکاری تصفیهخانه پساب و کمترین RPN با عدد 180 به تعویض خشک‌کننده واحد 123 تعلق گرفت؛ همچنین با توجه به معیار خطر و محدوده بازه RPN و درصد فراوانی فعالیت پسماندها نسبت به یکدیگر، 7 فعالیت (حدود 54%) درسطح بالا ، 3 فعالیت (حدود 23%) در سطح متوسط و 3 فعالیت (حدود 23%) درسطح پایین خطر پسماندهای ویژه قرار میگیرند که بر این اساس میتوان در راستای کاهش و کنترل نوع و حجم پسماندها در محل تولید بر اساس اصل هزینه- فایده با استفاده از راهکارهای مدیریتی اقدام کرد.
برومندی، مهدی؛ خامهچیان، ماشاله؛ نیکودل، محمدرضا (1393)، مکان یابی محل دفن پسماندهای خطرناک استان زنجان با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی، علوم و فناوری محیط زیست، دوره16، شماره4، زمستان1393، صفحه 99.
پورشاسب، عبدالعلی و نظری نژاد، احمد علی (1399)، تدابیر و راهکارهای پدافند غیرعامل درحفاظت از زیرساختهای حیاتی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، سال هجدهم، شماره 28، زمستان 1399، مقاله سیزدهم، صفحات 312-289.
جعفری زاده، امید و حمزه، فرهاد (1398)، مؤلفهسازی پدافند غیرعامل شهری در مقابله با تهدیدات آینده، فصلنامه علمی مطالعات بین رشتهای دانش راهبردی، سال نهم، شماره 36، پاییز 1398، صفحات 216-189.
حقیقی، عارف و عبادی، تقی (1397)، بهترین روش مدیریت پسماند صنعتی مجتمع گاز پارس جنوبی با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی AHP، دومین کنگره بین المللی علوم و مهندسی.
رمضانی، کاظم؛ رومینا، ابراهیم؛ علیزاده، عمران؛ سرور، رحیم (1397)، تأثیر تهدیدات زیستمحیطی بر امنیت ملی (مطالعه موردی: کرانههای جنوبی دریای خزر)، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات بین رشتهای دانش راهبردی، سال هشتم، شماره 31، تابستان 1397، صفحات 223-201.
رومینا، ابراهیم و حسینی، مهدی (1398)،بررسی معیارهای پدافند غیرعامل در مکانگزینی فعالیتهای صنعتی(مطالعه موردی: صنایع استان قم)، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات بین رشتهای دانش راهبردی، سال نهم، شماره 34، بهار 1398، صفحات 183-163.
سلحشور، نادعلی و درودیان، حسنعلی (1383)، مسئولیت مدنی آلوده کنندگان محیط زیست، رساله دکتری، دانشگاه تهران.
سیف، روحاله (1390)، معرفی امنیت زیستی به‌عنوان روشی برای کاهش بیماری‌های عفونی، سازمان حفاظت محیط زیست.
سیل سپور، جواد؛ آزادبخت، بیتا؛ خوشمنش، بهنوش (1400)، ارزیابی و مدیریت خطر زیستمحیطی تصفیهخانه فاضلاب به روش EFMEA به منظور ارائه یک الگو جهت تعیین حد اطمینان خطر )مطالعهی موردی تصفیهخانهی فاضلاب شهر قدس(، سومین کنفرانس ملی مهندسی و مدیریت محیطزیست، قائم شهر.
سینا، علی (1398)، بررسیهای کمی و کیفی مواد شیمیایی خطرناک، روشهای مدیریت و بیخطرسازی آنها در پالایشگاه گاز بیدبلند یک، منتشر شده درپنجمین کنفرانس بین المللی مهندسی شیمی و نفت در سال
شمس دولت آبادی، محمودرضا؛ امینی، سید جواد؛ زروندی، مهدی (1396)، « جویشی در حوزه امنیت زیستمحیطی براساس گفتمان ولایت فقیه، فصلنامه امنیت ملی، سال هفتم، شماره بیست و سوم، بهار 1396.
فیروزآبادی، سید حسن و رستمی مرادی،محمد صادق (1400)، الگوی مدیریت راهبردی امنیت عمومی کشور با تأکید بر پدافند غیرعامل، فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، سال نوزدهم، شماره 85، پائیز 1400، مقاله هشتم، صفحات 200- 177.
محمدی، مصیب و کوزهگری، زینب (1399)، برنامه عملیاتی مدیریت اجرایی پسماندهای صنعتی و ویژه، پالایشگاه نهم مجتمع گاز پارس جنوبی فاز دوازده، ص3.
یاری، مصطفی (1388)، روش اجرایی شناسایی و ارزیابی جنبههای زیست محیطی، شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب.
ب. منابع انگلیسی
Charisios, , Nicolas, Moussiopoulos., Avraam, Karagiannidis., Georgias, Banias. and George, Perkoulidis. (2013). The use of multi-criteria decision analysis to tackle waste management problems. J. Waste. Man and Res., 31(2), 115–129.
Milutinović, B., Stefanović, G., Đekić, P., Mijailović, I. and Tomić, M. (2017). Environmental assessment of waste management scenarios with energy recovery using life cycle assessment and multi-criteria analysis. Energy., 22, 214-225.
