آمار
| تعداد نشریات | 17 |
| تعداد شماره‌ها | 398 |
| تعداد مقالات | 2,744 |
| تعداد مشاهده مقاله | 1,635,812 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,467,892 |
بررسی فقهی نقض ممنوعیت تعرض به غیرنظامیان توسط رژیم بعث عراق در جنگ تحمیلی | ||
| فصلنامه علمی مطالعات دفاع مقدس | ||
| مقاله 4، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 33، خرداد 1402، صفحه 83-103 اصل مقاله (507.82 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| احمد احسانی فر* 1؛ حسین رجایی2 | ||
| 1استادیار حقوق خصوصی پژوهشگاه قوه قضائیه، تهران، ایران | ||
| 2دکتری تخصصی گروه فقه و مبانی حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد محلات، محلات، ایران | ||
| چکیده | ||
| رژیم بعث صدام در جریان جنگ هشت ساله بارها به نحو مستقیم یا غیرمستقیم غیرنظامیان، اعم از کودکان و زنان و کهنسالان و سایر گروه های انسانی غیرمرتبط با جنگ و جنگاوری را مورد تعرض، جرح و کشتار قرار داد. نسبت سنجی این اقدامات با قواعد فقهی از آنجا اهمیت می یابد که صدام و رژیم بعث جهت جلب حمایت سایر کشورهای اسلامی و عربی در جنگ با ایران و مقابله با آمریکا و اسرائیل، تظاهر به التزام نسبت به احکام اسلام می نمود. هدف از مقاله پیش رو آن است که میزان التزام رژیم بعث صدام به قواعد فقهی مربوط به جنگ را نشان دهد. روش تحقیق نیز بدین صورت خواهد بود که با بررسی ادله و مستندات قرآنی و روایی، مبانی نظری ممنوعیت تعرض به غیرنظامیان و قواعد حاکم بر رفتار با غیرنظامیان در جنگ را بدست می آورد و سپس مصادیقی از نقض این قواعد توسط رژیم بعث در جنگ تحمیلی عرضه خواهد کرد. مبانی نظری ممنوعیت تعرض به غیرنظامیان در این مقاله بر اساس ادله و مستندات مشترک در میان مذاهب اسلامی و بدون ورود به انفرادات و اختلافات مذاهب بررسی می گردد تا از منظر فقه همه مذاهب اسلامی قابل استفاده باشد. نتیجه حاصل از این مقاله نشان خواهد داد که رژیم بعث نه تنها التزامی به قواعد اسلامی مربوط به ممنوعیت جنگ با غیرنظامیان ندارد، بلکه در موارد بسیاری با هدف تخلیه ایران از نژاد ایرانی و جایگزین کردن نژاد عراقی، عامدانه در تلاش برای کشتار وسیع تر غیرنظامیان در جنگ تحمیلی می باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ممنوعیت تعرض؛ غیرنظامیان؛ جنگ تحمیلی هشت ساله؛ فقه | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم
احمدی میانجی، علی. (1411 ق). الأسیر فی الإسلام، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
الانصاری، زکریا. (1418 ق). فتحالوهاب بشرح منهج الطلاب، ج 2، بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابراهیمی، محمد نبی (1386). جنایت‌های ما در خرمشهر ـ خاطرات افسران عراقی از جنگ خرمشهر، تهران: سوره مهر.
ابن ابی حاتم، عبدالرحمن بن محمد. (1419 ق). تفسیر القرآن العظیم، تحقیق اسعد محمد طیب، ج 1، ریاض: مکتبه نزار مصطفی الباز.
ابن‌حزم، ابومحمد علی‌بن‌احمد. [بی تا]. المحلی، ج 7، بیروت: دار الفکر.
ابن عبدالبر، ابوعمر یوسف‌بن‌عبدالله نمری اندلسی. (1387 ق). التمهید لما فی الموطأ من المعانی و الأسانید، ج 16، مغرب، وزارة الاوقاف و الشؤون الإسلامیة.
ابن‌نجیم المصری الحنفی، ابی‌البرکات عبدالله‌بن‌احمدبن‌محمود. (1418 ق). البحر الرائق شرح کنز الدقائق، تحشیه ابن‌عابدین الدمشقی الحنفی، تحقیق زکریا عمیرات، ج 5، بیروت: دارالکتب العلمیة.
ابن هائم، شهاب‌الدین احمدبن محمد. (1423 ق). التبیان فی تفسیر غریب القرآن، تحقیق ضاحی عبدالباقی محمد، ج 2، بیروت: دارالغرب الاسلامی.
ابن هشام، ابومحمد عبدالملک الحمیری. (1383 ق). سیرة النبی صلی الله علیه و آله، تحقیق محمد محیی الدین عبدالحمید، ج 4، قاهره: مکتبة محمدعلی صبیح و اولاده.
بلاذری، احمد بن یحیی. (1394 ق). انساب الاشراف، بیروت: مؤسسه الاعلمی.
البهوتی الحنبلی، منصوربن‌یونس. (1418 ق). کشف القناع عن متن الاقناع، ج 3، بیروت: دارالکتب العلمیة.
بیهقی، ابوبکر احمدبن‌حسین. (1377 ق). السنن الکبری، ج 9، بیروت: دارالفکر.
حرّعاملی، محمدبن‌حسن. (1409 ق). تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، ج 15، قم: مؤسسه آل البیت (علیهم السلام).
حسینی شیرازی، سیدمحمد. [بیتا]. [الف]، الفقه ـ کتاب الجهاد، الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، قم: دارالقرآن الحکیم.
حسینی شیرازی، سیدمحمد. [بیتا]. [ب]، الفقه ـ النظافة، [بی‌جا]، [بی‌نا].
حلبی، تقی الدین ابوالصلاح. (1403 ق). الکافی فی الفقه، اصفهان: کتابخانه امام امیرالمؤمنین (علیه السلام).
حلی (علامه)، حسن‌بن‌یوسف. (1414 ق). تذکرة الفقهاء، ج 9، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
حلی (علامه)، حسن‌بن‌یوسف. (1413 ق). مختلف الشیعة فی احکام الشریعة، ج 4، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
حمیری، عبدالله بن جعفر. (1413 ق). قرب الاسناد، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
الدسوقی، محمد. [بیتا]. حاشیة الدسوقی علی الشرح الکبیر، ج 2، بیروت: دار احیاء الکتب العربیة.
راوندی، قطب‌الدین سعید بن عبدالله. (1405 ق). فقه القرآن، تحقیق سیداحمد حسینی، ج 1، قم: کتابخانه آیهالله مرعشی نجفی.
زمانی، سیدقاسم. (1378). حقوق بشردوستانه بین‌المللی و اشغال سرزمین‌های ایران در جنگ تحمیلی، سیاست دفاعی، 8 (28)، 33-60.
سعید بن منصور، ابن شعبة الخراسانی المکی. [بی تا]. سنن، تحقیق حبیب الرحمن الاعظمی، ج 2، بیروت: دارالکتب الاعلمیة.
سیوری حلی (فاضل مقداد)، مقدادبن‌عبدالله. (1425 ق). کنز العرفان فی فقه القرآن، ج 1، قم: انتشارات مرتضوی.
السید السابق. [بیتا]. فقه السنة، ج 2، بیروت: دارالکتب العربی.
صدوق، محمدبن‌علی‌بن‌بابویه. (1413 ق). من لا یحضره الفقیه، ج 2، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
طبری، ابوجعفر محمدبن‌جریر. (1412 ق). جامع البیان فی تفسیر القرآن (تفسیر طبری)، ج 2، بیروت: دارالمعرفة.
علایی، حسین. (1391). روند جنگ ایران و عراق، ج 1، تهران: نشر مرز و بوم.
قرطبی، ابوعبدالله محمدبن‌احمد انصاری. (1405 ق). الجامع لأحکام القرآن (تفسیر القرطبی)، ج 2، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
الکاسانی، علاءالدین. (1409 ق). بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع، ج 7، پاکستان: المکتبة الحبیبیة.
کاشفالغطاء نجفی مالکی، جعفربن‌خضر. (1422 ق). کشف الغطاء عن مبهمات الشریعة الغراء، ج 4، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
کاظمی، اصغر. (1375). خرمشهر در اسناد ارتش عراق، تهران: حوزۀ هنری سازمان تبلیغات اسلامی.
کلانتری ارسنجانی، علی‌اکبر. (1416 ق). الجزیة و احکامها فی الفقه الاسلامی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
کلینی، ابوجعفر محمدبن‌یعقوب. (1429 ق). الکافی، ج 7 و 9، قم: دارالحدیث.
مرتضی العاملی، سیدجعفر. (1426 ق). الصحیح من سیرة النبی الاعظم، ج 26، قم: دارالحدیث.
مکارم شیرازی، ناصر. (1421 ق). الامثل فی تفسیر کتاب الله المنزل، ج 8، قم: مدرسه امام علی‌بن‌ابی‌طالب علیه السلام.
منتظری، حسین‌علی. (1409 ق). دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیة، ج 3، قم: نشر تفکر.
نجفی، محمدحسن. (1404 ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، تحقیق عباس قوچانی و علی آخوندی، ج 21، بیروتک دار احیاء التراث العربی.
النووی، ابی‌زکریا محیی الدین یحیی‌بن‌شرف. (1997 م). المجموع شرح المهذب، ج 19، بیروت: دارالفکر. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 262 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 167 |
||