آمار
| تعداد نشریات | 18 |
| تعداد شماره‌ها | 451 |
| تعداد مقالات | 3,107 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,477,756 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,140,866 |
استخراج مسائل راهبردی تجارت خارجی ایران با استفاده از روش دلفی فازی | ||
| فصلنامه نگرش مدیریت راهبردی | ||
| دوره 1، شماره 3، مهر 1402، صفحه 175-204 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| محمد کریمی1؛ یاسر ذوالقدر* 2؛ مجید صحراگرد3 | ||
| 1دانش آموخته کارشناسی ارشد اقتصاد،دانشگاه تهران،تهران. mohammadkarimi95@ut.ac.ir | ||
| 2دانش آموخته کارشناسی ارشد اقتصاد،دانشگاه تهران،تهران(نویسنده مسئول) y.zolqadr74@gmail.com | ||
| 3دکتری مدیریت راهبردی ، دانشگاه عالی دفاع ملی. تهران. ایران.sahragard14@chmail.ir | ||
| چکیده | ||
| لازمۀ اصلی مدیریت صحیح تجارت خارجی کشور، فهم عمیق و نظام‌مند از مسائل مهم و اولویت‌دار آن است. عدم‌شناسایی مسائل راهبردی، سیاست‌گذاری اثربخش در تجارت خارجی را خدشه‌دار کرده و تحلیل و تفسیرهای متعدد و البته عدم‌تفاهم‌های جدی را در زمینه ابرچالش‌های این حوزه به دنبال دارد. بر این اساس، مقاله کنونی با هدف شناسایی مسائل راهبردی تجارت خارجی کشور، تدوین شده است. بدین منظور، در ابتدا با مطالعه اسنادی عمیق و مصاحبه ساختارنیافته، مسائل مهم این حوزه شناسایی و سپس با استفاده از پرسش‌نامه طراحی‌شده به روش تکنیک دلفی، داده‌های اخذشده از 9 نفر از خبرگان این حوزه تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد در حوزه یادشده، 21 مسئله مهم وجود دارد که 18 مسئله به‌عنوان مسئله راهبردی انتخاب شد. این مسائل عبارت‌اند از: دیپلماسی اقتصادی ضعیف، سیاست ارزی نامطلوب و نوسانات بالای نرخ ارز، تنوع پایین و تمرکز بالا در مقاصد واردات کشور، بی‌ثباتی در قوانین و مقررات، بالا بودن حجم خروج سرمایه، تنوع پایین و تمرکز بالا در کالاهای صادراتی، آسیب‌پذیری تجارت خارجی در برابر تحریم‌های فزاینده، تنوع پایین و تمرکز بالا در مقاصد صادرات غیر نفتی، تعدد مراکز تصمیم‌گیری و فقدان نهاد متولی واحد، خام‌فروشی، طولانی بودن زمان انجام تشریفات گمرکی، مشکلات لجستیکی و ترانزیتی، عدم بازاریابی مناسب و مستمر، میزان پایین ارزش و سهم صادرات غیرنفتی، پایین‌بودن میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، کیفت پایین محصولات صادراتی، نقش کمرنگ سرمایه‌گذاری‌های خارجی در انتقال فناوری به داخل و تعرفه‌گذاری‌های غیرهدفمند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| صادرات و واردات؛ ورود و خروج سرمایه؛ دیپلماسی اقتصادی؛ روش دلفی فازی | ||
| مراجع | ||
|
- احمدی، اکبر، مه‌آبادی، مریم، و پناهی، سامان(1399).آسیب‌شناسی صادرات غیرنفتی در ایران، بررسی روند صادرات غیرنفتی. تهران: دفتر مطالعات راهبردی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
- آقایی، مجید، رضاقلی‌زاده، مهدیه، و محمدرضایی، مجید(1397). بررسی تأثیر تحریم‌های اقتصادی و تجاری بر روابط تجاری ایران و کشورهای شریک عمده تجاری. مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی (مطالعات راهبردی جهانی‌شدن)، 8(28)، 68-49.SID. https://sid.ir/paper/229890/fa.
- پناهی، سامان، نجفی علمی، محمدمهدی، و عزیزنژاد، صمد(1399). درباره جهش تولید. چالش‌ها و راه‌کارهای توسعه صادرات غیرنفتی. تهران: دفتر مطالعات راهبردی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
- حبیبی، آرش، ایزدیار، صدیقه، و سرافرازی، اعظم(1393). تصمیم‌گیری چندمعیاره فازی. رشت: کتیبه گیل.
- حسن‌پور، یوسف، و حاجی میرزایی، سیدمحمدعلی(1387). بررسی امکان توسعه صادرات ایران به کشورهای مستقل مشترک‌المنافع. پژوهش‌نامه بازرگانی، 12(48)، 190-165.
- خراطها، سعید(1393). بررسی مقایسه‌ای مسائل اجتماعی ایران و تاجیکستان. برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 5(19)، 290-255.
- رجبی‌نژاد، مهسا(1402). تراز پرداخت‌ها سال 1401. تهران: معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی.
- سند تحول دولت مردمی مصوب 08/12/1400 معاونت ریاست جمهوری.
- سیدطباطبایی، سیدمهدی، و فریدونی، سینا(1396). الگوی استخراج نظام مسائل آموزش و پرورش کشور مبتنی‌بر بیانات حضرت امام خامنه‌ای حفظه‌الله‌تعالی. فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، 25(34)، 131-95.
- طیبی، سیدکمیل، عمادزاده، مصطفی، و شیخ‌بهایی، آزیتا(1387). تأثیر تجارت خارجی و سرمایة انسانی بر رشد اقتصادی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی. مجله تحقیقات اقتصادی، 43(4).
- کشاورز، محسن، و علیخان‌زاده، علیرضا(1399). طراحی نظام مسائل اقتصاد ایران مبتنی‌بر تحلیل تفسیری ساختاری بیانیه گام دوم. مطالعات راهبردی بسیج، 23(89)، 200-169.
- کوهکن، علیرضا، و رحیمی‌نژاد، محمدعلی(1399). دیپلماسی اقتصادی ایران در آسیای میانه ۱۳۹۶-۱۳۸۴. https://civilica.com/doc/1231238
- محمدزاده، لقمان، و قلی‌پور، محمد(1393). منطق فازی برای دانشجویان مدیریت. تهران: آتی‌نگر.
- مزینی، امیرحسین(1397). محاسبه حجم کالای قاچاق وارداتی به کشور: پیشنهاد یک چارچوب عملیاتی. فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی. ۶ (۲۳)، ۶۱-۹۶.
- مقدم، فرشته(1400). بررسی وضعیت دیپلماسی اقتصادی ایران در منطقه. برگرفته از سایت https://www.iribnews.ir/00Du6r.
- مهدیاراسماعیلی، محمدرضا(1398). بررسی و تحلیل کارکرد مناطق آزاد در ایران و تبعات افزایش تعداد آنها. مرکز پژوهشی آرا.
- میرسپاسی، ناصر، طلوعی اشلقی، عباس، معمارزاده طهران، غلامرضا، و پیدایی، میرمهرداد(1389). طراحی مدل تعالی منابع انسانی در سازمان‌های دولتی ایران با استفاده از تکنیک دلفی فازی. آینده‌پژوهی مدیریت (پژوهش‌های مدیریت)، 21(87)، 23-1.
- نسبتی، علی نیکو(1400). مجموعه مطالعات دیپلماسی اقتصادی. اهمیت، رویکردها و ابزارها. تهران: دفتر مطالعات راهبردی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
ب. منابع انگلیسی
- Bergeijk, Peter A.G. Van. Moons. Selwyn J.V(2018). Introduction to the Research Handbook on Economic Diplomacy, in: Peter a.G. Van Bergeijk and Selwyn J.V. Moons (eds), Research Handbook on Economic Diplomacy, Edward Elgar Publishing Limited.
- Clayton,M. J(1997). Delphi:A technique to harness expert opinion for critical decision-making tasks in education.Educational Psychology,17(4),373-384.
- Edwards, s(1998). "Openness, Productivity and Growth: What Do We Really Know?", the Economic Journal, 108: 447,383-398.
- Hugarth, R.M(1978). A note on aggregating opinions.Organizational Behavior and Human Performance, 21, 46-40.
- Moons, S.J.V. & van Bergeijk, P.A.G(2013). "A meta-analysis of economic diplomacy and its effect on international economic flows," ISS Working Papers - General Series 50074, International Institute of Social Studies of Erasmus University Rotterdam (ISS), The Hague.
- Katzman, K(2012). Iran sanctions. Congressional Research Service, 7- 5700, www.crs.gov, RS20871.
- Robertson, Ian,s(2001). Problem Solving, Hove, England, Psychology Press.
- Somerville, Jerry A(2008). Effective Use of the Delphi Process in Research:Its Characteristics,andStren,and Limitations. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 816 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 29 |
||