الگوی مدیریت نت هوایی در افق بیانیه گام دوم انقلاب

الگوی مدیریت نت هوایی در افق بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی

محمد خلیل‌نژاد[1]

تاریخ دریافت: 26/04/1403                                                                         پذیرش مقاله: 10/07/1403

چکیده

مقام معظم رهبری^{(مدظله‌العالی)} در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، پژوهش‌های پیش‌برندِ و منتهی به اجرا در تمام زمینه‌ها را مورد تأکید قرار داده‌اند. هدف اصلی این تحقیق، ارائه الگوی مدیریت نت هوایی نیروهای مسلح در افق بیانیه گام دوم انقلاب است. روش پژوهش نیز از نوع تحقیقات آمیخته اکتشافی (کیفی و کمی) است. مشارکت‌کنندگان بخش کیفی، 16 نفر از خبرگان، فرماندهان و مدیران لایه اول یگان‌های هوایی ارتش، سپاه و فراجا و جامعه آماری بخش کمی، 61 نفر از کارشناسان نت یگان‌های مربوطه بودند. برای حصول اطمینان از روایی بخش کیفی، از نظرات اساتید آشنا با حوزه مربوطه و برای محاسبه پایایی از روش پایایی بین دو کدگذار با نتیجه نهایی (84%) استفاده شد. روایی بخش کمی با روش روایی صوری و پایایی آن با روش ضریب آلفای کرونباخ (82/0) محاسبه شد. جهت تحلیل داده‏های کیفی از نرم‏افزار MAXQDA و تحلیل داده‌های کمی از نرم‌افزار SPSS استفاده شد. یافته‌های این تحقیق به شناسایی 79 مضمون پایه‌ای، 18 مضمون سازمان‌دهنده و 7 مضمون فراگیر در جهت ارائه الگوی مدیریت نت هوایی منجر گردید. یافته‌های دیگر پژوهش نشان داد، بیانیه گام دوم انقلاب و ابعاد آن نقش مؤثری در مدیریت نت هوایی کشور دارند. تمامی ابعاد تحقیق با اطمینان 95 درصد پیش‌بین‌های مناسبی برای نگهداری و تعمیرات تجهیزات هوایی بودند. یافته‌ها بیانگر این است موارد: 1. علم و پژوهش، 2. معنویت و اخلاق، 3. استقلال و آزادی، 4. مرزبندی با دشمن، 5. اقتصاد، 6. عدالت و مبارزه با فساد و 7. سبک زندگی به ترتیب نقش مؤثری در نگهداری و تعمیرات تجهیزات هوایی دارند.

واژگان کلیدی: بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، مقام معظم رهبری، تعمیرات، نگهداری، نیروهای مسلح.

1. مقدمه

سیستم نگهداری و تعمیرات، نظامی پویا و ساخت­یافته، و متشکل از مجموعه هماهنگی از فعالیت‌هایی است که به منظور حفظ، نگهداری و تعمیرات تأسیسات و تجهیزات در سازمان ایجاد شده و بر اساس رضایت ذی‌نفعان و انطباق با نیازهای آن‌ها پیاده­سازی می‌شود. به‌عنوان یک کل متشکل از اجزای درهم‌تافته، مجموعه­ای هماهنگ از فعالیت­ها به همراه منابع، فرهنگ، ساختار و سیستم مدیریت یکپارچه با ایجاد ساختاری پویا و زنده برای کنترل و تسلط و یا رقابت در محیط با ویژگی‏های بی‏نظمی و آشفتگی طراحی گردیده است که در آن کل یا نتیجه فعالیت­ها، بزرگ­تر از تک‌تک اجزای آن است (پاشائی هولاسو، 1399: 24).

امروزه سازمان­ها به شدت درگیر مباحثی مانند کاهش هزینه­ها، توان رقابت بالا، بهبود سمستمر، افزایش کیفیت و کمیت محصول، کمبود منابع طبیعی، بحران انرژی و... هستند. در این راستا، اندیشیدن به بحث نگهداری و تعمیرات به‌عنوان یک امر راهبردی جهت دستیابی به اهداف فوق، بسیار حیاتی و اجتناب‌ناپذیر است (عباسکوهی و خجسته‌پور، 1402: 430)؛ زیرا برخورداری از دانش مدیریت نگهداری و تعمیرات، به موقعیتی استوار برای ادامه حیات صنایع پویا و نوآور تبدیل شده است. به‌طوری که امروزه توان رقابت در بازار و تجارت، به وضعیت مدیریت نگهداری و تعمیرات و به­کارگیری دانش فردی و سازمانی در این حوزه وابسته است (بیگیان و همکاران، 1397: 252).

 مطرح شدن مبحث مدیریت اسلامی و همچنین مدیریت اسلامی-ایرانی و در پی آن صدور بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی موجب شد تا دستورالعملی علمی و عملی جهت دستیابی به اهدافی روشن در زمینه­های متعدد اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی که راهنمایی برای حرکت سریع‌تر و مطمئن‌تر است، تدوین گردد. از نکات بسیار مهم در این بیانیه عبارت‌اند از:

• مدیریت جهادی در بخش‌های دولتی و امنیتی؛
• استفاده از افرادی با ویژگی‌های ایمان، انقلابی، دانا و کاردان در دستگاه­های اجرایی.

از نظر فرماندهی معظم کل قوا^{(مدظله‌العالی)} زمام اداره‌ بخش‌های گوناگون کشور باید به افرادی سپرده شود که ویژگی‌های مورد اشاره در آنان متبلور است. مفاهیم استخراجی از بیانیه گام دوم انقلاب نیز به این مهم اشاره دارد که مسئولیت و مدیریت یک حق نیست، بلکه تکلیف است؛ و آن‌قدر زمینه‌های خدمات اجتماعی در جمهوری اسلامی وجود دارد که هرکسی صادقانه کار کند، جستجو می‌شود و مورد استقبال قرار می‌گیرد. از طرفی چون ملاک و معیار انقلاب، الهی است، تقلا کردن برای کسب قدرت بی‌معناست، پس نگاه باید تکلیفی و ملاک و معیار، الهی باشد (قربانی و کیانی، 1398: 249-250).

در حال حاضر ضعف نگهداشت منابع سازمانی و عدم مدیریت صحیح و اصولی تعمیرات تجهیزات موجود در بسیاری از سازمان­ها مشهود بوده و مشکلات کثیری را به دنبال داشته است (سیدحسینی، 1398: 29). سالانه مدیران بسیاری در حوزه­های نگهداری و تعمیرات، عزل و یا به جهت عملکرد ضعیفشان مورد بازخواست قرار می‌گیرند (مقدسی و همکاران، 1398). تاکنون روش­ها و الگوهای بسیاری نیز در جهت مدیریت عملکردی در حوزه نگهداری و تعمیرات در سازمان­های مختلف به‌کارگیری شده که هر یک از آنان آن‌گونه که باید مورد اقبال واقع نشده و سازمان­ها را از رکود و ضعف مدیریتی در این حوزه خارج نکرده‌اند. البته نبایستی منکر ابعاد سازنده الگوهای پیشنهادی شده که هرکدام به‌نوعی مزایای خاص خود را داشته­اند. در این میان سازمان‌های نظامی و انتظامی نیز همانند سایر سازمان‌ها و نهادها، به نگهداشت صحیح و اصولی و تعمیر تجهیزات موجود نیاز مبرم دارند؛ حوزه­های هوایی نیروهای مسلح نیز از این مهم مستثنی نیستند.

با توجه به اینکه تجهیزات هوایی که در حوزه­های اطلاعاتی، امنیتی و دفاعی مورد استفاده قرار می‌گیرند، جزء گران‌ترین تجهیزات موجود می­باشند و هزینه­های نگهداری و تعمیرات این تجهیزات، بسیار سرسام­آور است، منابع ملی و سازمانی بسیاری در این مسیر به هدر می‏رود. بنابراین پرداختن به موضوع نگهداری و تعمیرات هوایی از اهمیت خاصی برخوردار است. ازآنجایی‌که در طی چند سال اخیر تحولات سیاسی و اقتصادی ازجمله تحریم‏های اقتصادی، قطع روابط دیپلماتیک و از بین رفتن اعتبار بسیاری از معاهدات، مشکلات بسیاری را در حوزه نگهداری و تعمیرات تجهیزات هوایی به بار آورده­اند و بنا بر گزارش‌های متعدد، نگهداری از تجهیزات و تعمیر قطعات بسیاری از بالگردها، پهپادها، هواپیماها و... با سختی روبه‌رو شده است، نیاز آن احساس می­شود تا با تکیه بر رهنمودهای مقام معظم رهبری در این مسیر گام­هایی مثبت برداشته و موفق عمل کرد. استفاده از مؤلفه‌هایی که بتواند به‌طور یکپارچه و با استفاده از جنبه­های مهم و برگرفته از بیانات مقام معظم رهبری در متن بیانیه گام دوم انقلاب، مدیریت نگهداری و تعمیرات تجهیزات هوایی را در دستور کار قرار دهد، از اهمیت ویژه­ای برخوردار است.

با توجه به مطالب ذکرشده و فرامین رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب که بهره­مندی از مدیران با ویژگی‌هایی نظیر مؤمن، انقلابی، دانا و کاردان را مورد اشاره قرار داده‌اند، پژوهش حاضر در‌صدد تدوین الگوی مدیریت نگهداری و تعمیرات تجهیزات هوایی با بهره­گیری از رویکرد بیانیه گام دوم انقلاب است. سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که؛ «الگوی مناسب برای مدیریت در حوزه نگهداری و تعمیرات تجهیزات هوایی در افق بیانیه گام دوم انقلاب کدام است؟»

2. مبانی نظری و پیشینه‌شناسی تحقیق

2-1. پیشینه‌شناسی تحقیق

با توجه به موضوع پژوهش حاضر، موضوعاتی مانند «الگو»، «مدیریت»، «نگهداری و تعمیرات» و «بیانیه گام دوم انقلاب»، با این تحقیق مرتبط هستند؛ در قسمت زیر به بررسی تحقیات در این زمینه پرداخته شده است.

«تقی‌زاده» و همکارانش مقاله‌ای تحت عنوان «آمادگی عملیاتی بالگرد با استفاده از بهینه‌سازی مالی برنامه‌ریزی پرواز، نگهداری و تعمیرات فنی به روش الگوریتم ژنتیک» (1403) را در فصلنامه آماد و فناوری دفاعی چاپ کرده‌اند. نویسندگان در این تحقیق، بر اساس سه مؤلفه اصلی زیر به تعیین هزینه پرواز جهت اجرای برنامه‌ریزی پروازی، نگهداری و تعمیرات فنی پرداختند:

• در دسترس بودن،
• قابلیت سرویس‌دهی،
• پایدار بودن.

«جانزاده و شیخ‌الاسلام» در مقاله‌ای تحت عنوان «لجستیک دفاعی و صحنه نبرد آینده از منظر تحولات اینترنت اشیاء» (1403) که در فصلنامه آماد و فناوری دفاعی چاپ شده، تأکید کردند که مدیریت نت در حوزه دفاعی ویژگی‌های خاص خود را دارد. عملیات نظامی مستلزم استفاده از مقدار زیادی تسلیحات، تدارکات و تجهیزاتی است که باید برای مانورهای میدان نبرد آماده باشند. به منظور دستیابی به آن، پروژه‌ها و عملیات مدیریت نت، اعم از پیش‌گویانه، پیشگیرانه یا اصلاحی، بخش اساسی در حوزه نظامی هستند. پروژه‌ها و عملیات نت نظامی شامل وسایل نقلیه زمینی نظامی، وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین، هواپیماها و بالگردهای نظامی، کشتی‌های آبی و جنگی، موارد ریلی و ارتباطی، اطلاعات تاکتیکی، جنگ الکترونیک، مواد حسگر، تجهیزات نوری و انفرادی و به‌طور کلی سامانه‌های نظامی است. این امر به یک زیست‌بوم تجهیزات نظامی گسترده، متنوع و پیچیده منجر می‌شود که در میدان نبرد به برنامه‌ریزی دقیق نت جهت بهینه‌سازی زنجیره تأمین نیاز دارد.

«فروزان» مقاله‌ای با نام «کاهش آسیب‌پذیری و تداوم کارکرد تحت نگهداری و تعمیر مبتنی بر ریسک» (1402) در فصلنامه آماد و فناوری دفاعی چاپ کرده است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد، پیاده‌سازی روش نت مبتنی بر ریسک علاوه‌بر این‌که می‌تواند از بروز حوادث فاجعه‌بار جلوگیری نماید، امکان افزایش بهره‌وری و تداوم کارکرد از طریق افزایش قابلیت اطمینان و کاهش آسیب‌پذیری به دلیل مشخص نمودن تجهیزات بحرانی و تحلیل ریسک را به همراه داشته باشد.

«ایجابی و همکاران» مقاله‌ مشترکی تحت عنوان «تبیین مؤلفه‌های سبک زندگی ایرانی- اسلامی خانواده کارکنان پایور نیروهای مسلح مبتنی بر توصیه ششم بیانیه گام دوم انقلاب (مطالعه موردی ارتش جمهوری اسلامی ایران)» (1402) در فصلنامه دانش راهبردی چاپ کرده‌اند. طبق نتایج این پژوهش، مهم‌ترین مؤلفه‌ها در بعد اجتماعی، دو مؤلفه پایبندی به خانواده و رعایت حقوق عمومی و در بعد فردی، دو مؤلفه راستگویی و صداقت و اهمیت دادن به ‌سلامتی است.

«دوستی‌مطلق» و «بابایی» در مقاله مشترکشان با نام «ارائه نوینی از تصمیم‌گیری چند شاخصه با نگرشی راهبردی به‌منظور توسعه علم و فناوری با توجه به بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی» (1402) که در فصلنامه آماد و فناوری دفاعی چاپ شده، تأکید کردند که اگر در تصمیم‌گیری‌های راهبردی خطوط راهنمای بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی با توسعه علم و فناوری همگام شود، کشور ما در مسیر توسعه‌ای قرار می‌گیرد.

«پاشائی هولاسو» مقاله‌ای تحت عنوان «ارائه مدل نگهداری و تعمیرات انقلابی در نیروهای مسلح مبتنی بر دیدگاه‌های حضرت امام خامنه‌ای^{(مدظله‌العالی)}» (1399) در فصلنامه پژوهش‌ در مهندسی نگهداشت دفاعی، چاپ کرده است. بر اساس الگوی تحلیل مضمون، تعداد 74 مضمون پایه، 12 مضمون سازنده تحت عناوین زیر استخراج شده است و تمامی این مضامین سازنده، تحت یک مضمون فراگیر به‌نام «نت انقلابی» قرار گرفتند:

• «ایمان و باور دینی»،
• «نوآوری و خلاقیت»،
• «خوداتکایی و استقلال ملی»،
• «مراقبت و صرفه‌جویی»،
• «نیروی انسانی»،
• «مهندسی مجدد»،
• «آمادگی تجهیزاتی»،
• «بهره‌وری تجهیزات»،
• «عمر انقلابی»،
• «استفاده از امکانات موجود»،
• «مراقبت‌های پایه»،
• «پیامدهای نت انقلابی».

«رمضانی» در مقاله‌ای به نام «راهبرد مناسب جهت نگهداری و تعمیر سامانه‌های دفاعی» (1398) که در فصلنامه دانش راهبردی چاپ شد، نشان داد از میان روش‌های نگهداری و تعمیرات، روش نگهداری و تعمیرات بهره‌ور جامع با توجه به فاصله کم‌تر از معیارهای مثبت و فاصله بیشتر از معیارهای منفی، شرایط ایدئا‌ل‌تری نسبت به سایر روش‌ها دارد؛ و روش مناسب جهت نگهداری و تعمیرات سامانه‌های دفاعی است.

«قربانی» و «کیانی» مقاله‌ای تحت عنوان «ارائه الگوی ارزیابی عملکرد فرماندهان و مدیران مبتنی بر بیانیه گام دوم انقلاب (مورد مطالعه: ستاد فرماندهی انتظامی استان آذربایجان غربی)» (1398) در فصلنامه پژوهش‌های دانش انتظامی چاپ کرده‌اند. یافته­های پژوهش نشان ‌داد در فرایند ارزیابی عملکرد فرماندهان و مدیران با رویکرد بیانیه گام دوم انقلاب بایستی تعداد 7 بعد، 27 مؤلفه و 122 شاخص مد‌نظر قرار گیرد. اولویت ابعاد به ترتیب عبارت‌اند از:

• «مدیریت جهادی نگهداری و تولید»،
• «ترویج سبک زندگی ایرانی-‌اسلامی»،
• «جانشین‌پروری»،
• «تکیه بر دین و اخلاق»،
• «توجه به علم و پژوهش»،
• «مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی»،
• «فرهنگی و تربیتی».

«کشاورزیان و شاکری» مقاله مشترکی به نام «توسعه یک مدل نگهداری و تعمیرات بهره‌ور فراگیر در راستای اقتصاد مقاومتی (مطالعه موردی: اداره تعمیر و نگهداری معاونت آماد وپش ف.ا.ا.سمنان)» (1398) در فصلنامه دانش انتظامی استان سمنان چاپ کرده‌اند. براساس نتایج پژوهش، اهمیت ‌نگهداری ‌و ‌تعمیرات ‌در ارتقای ‌ایمنی ‌و ‌قابلیت ‌اطمینان ‌سیستم‌ها،‌ ‌پتانسیل‌ بالایی ‌در‌ حذف‌ اتلاف‌ زمان دارد‌ که ‌با‌ تشخیص ‌به‌موقع ‌عیب ‌و ‌اصلاح ‌آن ‌از‌ صدمات‌ و‌ آسیب‌های‌ جدی‌ به‌ سازمان ‌جلوگیری خواهد شد. از نظر آن‌ها، جامع‌ترین ‌سیستم ‌نگهداری‌ و ‌تعمیرات، ‌نت ‌بهره‌ور فراگیر است.

«جونگ و همکاران»[2] در مقاله‌ای مشترک به نام «جابجایی، بازرسی و تعمیر کامپوزیت هواپیما: یک مطالعه آزمایشی در مورد آگاهی پرسنل تعمیر و نگهداری» (2024) که در مجله هوانوردی چاپ شده، یادآور شدند که جابجایی، بازرسی، نگهداری و تعمیر کامپوزیت هواپیما به دلیل آسیب‌های غیرقابل مشاهده یا آسیب‌هایی که به سختی قابل مشاهده هستند، زمینه‌های نگرانی در خصوص هزینه‌ها و پیامدهای ایمنی مرتبط ایجاد کرده‌اند.

«داسیلوا» و همکارانش[3] در مقاله‌ای تحت عنوان «قابلیت اطمینان و تعمیر و نگهداری ریسک محور: روشی جدید برای حمایت از مدیریت نگهداری» (2023) که در علوم کاربردی چاپ شده، قابلیت اطمینان و نت ریسک محور را بررسی کردند. آن‌ها در این پژوهش به مطالعه یک روش جدید برای حمایت از مدیریت نت پرداخته و ضمن تأکید بر این‌که برنامه‌ریزی صحیح نت برای کمک به مدیریت آن ضروری است، اطمینان از الزامات کیفیت، کنترل ایمنی و محیط‌زیست خطرات مرتبط با دارایی‌های فیزیکی را به‌عنوان ابزار پشتیبانی جهت توسعه استراتژی‌های نت بیان می‌کنند.

«جونز و لکوود»[4] (2018) در تحقیق خود یادآور شدند که در طراحی هر الگویی در ابتدا بایستی از موضوع انگیزش شروع کرد. در الگوی جونز و لکوود در نظر گرفتن اهمیت و ارزش‌گذاری انگیزشی با اهداف سازمان از ابتدای فرایند عملکرد آغاز می‌شود. این کار با هدف تطبیق انتظارات فی‌ما‌بین کارکنان و سازمان است که از تعیین اهداف و ارزش‌های سازمانی شروع می‌شود و نتیجه آن تعیین انتظارات کارکنان است.

همان‌گونه که در تحقیقات پیشین مشاهده گردید، پژوهش­های بالا مدل‌های گوناگون نگهداری و تعمیرات را مورد بررسی قرار داده­اند و تا‌کنون تحقیقی موضوع نگهداری و تعمیرات هوایی در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی را مورد سنجش قرار نداده است.

2-2. مبانی نظری

به عقیده «وانگ» و همکاران^[5] (2017)، نگهداری و تعمیرات مجموعه­ای از فعالیت­های مختلف به‌منظور حفظ و بقای قطعات، تجهیزات و ماشین‌آلات و صیانت از سرمایه­ها و دارایی‌های به‌کاررفته در صنعت است که حتی‌الامکان از بروز حوادث در زمینه خرابی دستگاه‌ها و وقفه در فرایند تولید یا روند بهره­برداری از تجهیزات و کارخانه­ها پیشگیری می‌کند؛ اهداف آن نیز عبارت‌اند از:

• بیشینه کردن عمر مفید ماشین­آلات،
• قابلیت اطمینان و اثربخشی کلی ماشین‌آلات،
• اطمینان از حصول اقتصادی­ترین شرایط بهره­برداری از ماشین‌آلات و تجهیزات
• کمینه کردن تعمیرات موردی ماشین­آلات و هزینه­های توقف تولید بر ‌اثر تعمیرات دستگاه.

راهبردهای نگهداری و تعمیرات از نظرمحققین و دانشمندان به ‌شرح ذیل است:

1) راهبرد نگهداری و تعمیرات اصلاحی(CM)^[6]

در این رویکرد فعالیت‌ها فقط بعد از وقوع یک خرابی اعمال می­گردد و هیچ مداخله­ای قبل از زمان وقوع خرابی صورت نمی­گیرد (شارما و همکاران^[7]، 2005: 361).

2) نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM)^[8]

این رویکرد قبل از خرابی سیستم‌ها و به‌منظور حفظ تجهیزات در شرایط خاص با فراهم نمودن بازرسی­های سیستماتیک اجرا می­شود (وایرمن^[9]، 2008: 10).

3) نگهداری و تعمیرات بر اساس وضعیت (CBM)^[10]

به عقیده «گولج» و همکاران^[11] (2010)، در این راهبرد تصمیمات نگهداری و تعمیرات بر اساس داده­های اندازه‏گیری شده، اتخاذ می­شوند. لازمه پیاده­سازی نگهداری و تعمیرات طبق وضعیت موجود، سیستمی جهت جمع­آوری داده­ها و مجموعه­ای از وسایل اندازه‌گیری برای نظارت بر عملکرد ماشین در زمان کار است. با نظارت مستمر بر شرایط کاری ماشین می­توان به‌آسانی و به‌وضوح، شرایط غیر‌طبیعی را مشخص نمود و کنترل­های لازم را به‌موقع انجام داد و در صورت لزوم ماشین را قبل از وقوع خطا متوقف کرد.

4) نگهداری و تعمیرات پیش­بینانه (PDM)^[12]

به اعتقاد «ماریلین و هلمز»^[13] (2010)، در این راهبرد با پیش­بینی این‌که چه وقت مقدار یک کمیت کنترلی از میزان آستانه و سر‌حد خود تجاوز خواهد کرد، به اقدامات نگهداری لازم پرداخته می­شود.

5) نگهداری و تعمیرات بهره­ور فراگیر (TPM)^[14]

هدف اصلی نگهداری و تعمیرات بهره‌ور فراگیر، حداکثرسازی اثر‌بخشی تجهیزات و بهره‌وری آن‌ها و حذف همه تلفات ماشین، ایجاد حس مالکیت تجهیزات در کاربران از طریق آموزش و درگیر‌کردن آن‌ها، ترویج بهبود مستمر از طریق فعالیت‌های گروه­های کوچک شامل کارکنان­، تولید مهندسی و نگهداری و تعمیرات است. هر سازمانی تعریف و دیدگاه منحصربه‌فردی از TPM دارد اما در بیشتر موارد زمینه‌ها و عناصر مشترکی در آن‌ها وجود دارد که عبارت‌اند از:

الف. راهبرد دارایی توانمندسازی برنامه­ریزی و برنامه زمان‌بندی منابع سیستم­ها و رویه‌ها،

ب. تیم‌های بهبود مستمر و فرایندها.

اصول اصلی راهبرد TPM نیز موارد زیر را دربر می‌گیرد:

• نگهداری و تعمیرات توسط کاربران،
• نگهداری و تعمیرات برنامه‌ریزی‌شده،
• کارایی تجهیزات،
• افزایش در دسترس بودن تجهیزات،
• افزایش کارایی عملکرد،
• افزایش کیفیت (گساوی^[15]، 2006: 1322).

6) نگهداری و تعمیرات بر اساس قابلیت اطمینان (RCM)^[16]

این راهبرد الزامات حصول اطمینان از اینکه تجهیز، کارکرد مورد انتظار را در وضعیت فعلی‌اش برآورد می­کند، مشخص می‌کند. هدف اصلی راهبرد RCM افزایش زمان در دسترس بودن ماشین و بهبود سطح قابلیت اطمینان ماشین به‌جای بازگرداندن آن به وضعیت ایده‌آل است. این راهبرد روشی برای حفظ عملکرد کامل ارائه می­کند و با موازنه هزینه­های بالای نگهداری و تعمیرات اصلاحی و نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه، طوری طراحی شده که هزینه­های نگهداری و تعمیرات را کمینه نماید (شارما و همکاران، 2005: 363).

7) نگهداری و تعمیرات ناب (LM)^[17]

نگهداری و تعمیرات ناب به‌منظور ایجاد کاربرد و هماهنگی و اجرای بهینه بین مفاهیم و رویکردهای مختلف نگهداری و تعمیرات همچون RCM، TPM، PM با استفاده از آنالیز جریان ارزش ایجاد شده است. این راهبرد در نگهداری و تعمیرات به‌دنبال شناسایی و حذف اقدامات غیر ارزش‌آفرین است. نگهداری و تعمیرات ناب، شامل سه هسته (تفکر ناب، RCM و TPM) و یک سکو(CMMS) است. این سکو پایه و اساس جمع‌آوری اطلاعات و تجزیه‌وتحلیل نگهداری و تعمیرات است. در خلال فرایندهای اجرایی، ابزارهای مختلفی ازجمله نقشه جریان ارزش به منظور بهبود فرایندها مورد استفاده قرار می‏گیرد (پاشائی هولاسو، 1399: 27).

در مکتب اسلام نیز مبانی بسیار قدرتمندی در قالب آیات و روایات وجود‌ دارد که به‌طور مستقیم و یا به کنایه، انسان‌ها را به استفاده بهینه و مراقبت از دارایی­های فیزیکی، ترغیب و وادار می­کند و اتلاف و استفاده بی­مورد از سرمایه مورد نکوهش قرار گرفته است. از منظر اسلام، حفظ و نگهداری مخلوقات طبیعی و مصنوعی امری لازم بوده و ترک آن معصیت الهی محسوب می‌شود؛ لذا در جامعه اسلامی همگان موظف و مکلف به ‌نگهداری و حفاظت از اموال و وسایل متعلق به بیت‌المال هستند. در کشور اسلامی ایران نیز موضوع نگهداری و تعمیرات از اهمیت بالایی برخوردار است؛ فرماندهی معظم کل قوا نیز بر پایبندی به نظم و انضباط به‌ویژه در امور نگهداری و تعمیرات در نیروهای مسلح تأکید دارند:

«روی تعمیر و نگهداری، سفارش مؤکد می‌کنم؛ امروز این وظیفه‌ای بسیار مهم برای شماست؛ فرصتی است برای بازسازی ابزار و تجهیزات و امکانات. این کار را با جدیت و با ابتکار دنبال کنید و آن‌چنان‌که از انسان­های مصمم و بااراده و انقلابی مثل شما مورد انتظار است، راه‌های میان‌بُر را پیدا کنید و بپیمایید. همه‌ نیروهای مسلح در همه جای کشور، باید بازسازی ابزار و تجهیزات و نیز تعمیر و نگهداری را درس فراموش‌نشدنی و بسیار لازم خود تلقی کنند. شما استعداد دارید؛ این استعدادها باید در باب نیروهای مسلح، ازجمله در این بخش - که نقطه‌ مهم و حساسی است- بُروز کند. بحمدالله با موقعیتی که جمهوری اسلامی در جهان دارد، ما امروز قادریم امکانات خودمان را از اکثر بخش‌های عالم تأمین کنیم. در این زمینه، مشکلات سابق به‌آن شکل وجود ندارد و در بعضی از بخش‌ها هیچ مشکلی وجود ندارد؛ اما با‌وجود این، تکیه‌ بیشتر باید بر خود، بر ابتکار خود، بر ثروت خود، بر قدرت دستان پُرهنر خود و مغزهای فعال و پُرابتکار خود باشد. در همه‌ بخش­ها این را یک دستور کلی به‌حساب بیاورید و بر اساس آن برنامه‌ریزی کنید. در کنار آن، نگهداری و بازسازی نیروهای انسانی و استخراج سرچشمه‌های استعداد در آن‌ها در همه‌ بخش‌ها، سرآمد همه‌ی کارهاست» (بیانات مقام معظم رهبری، 12/10/1370).

با توجه به اهمیت موضوع نگهداری و تعمیرات در وضعیت کنونی جامعه و شرایط خاص ایران اسلامی و به‌خصوص نیروهای مسلح ج.ا.ایران، می­توان راه و روش­های موفقیت در نگهداری و تعمیرات تجهیزات مربوط به نیروهای مسلح به‌خصوص تجهیزات هوایی را در سایر بیانات ایشان جست‌و‌جو کرد. رهبر حکیم انقلاب اسلامی با صدور «بیانیه‌ی گام دوم انقلاب» و برای ادامه‌ این راه روشن، به تبیین دستاوردهای شگرف چهار دهه‌ گذشته پرداخته و توصیه‌هایی اساسی به‌منظور «جهاد بزرگ برای ساختن ایران اسلامی بزرگ» ارائه کردند. بیانیه «گام دوم انقلاب» تجدید مطلعی است خطاب به ملت ایران و به‌ویژه جوانان که به‌مثابه منشوری برای «دومین مرحله‌ی خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی» خواهد بود و «فصل جدید زندگی جمهوری اسلامی» را رقم خواهد زد. این گام دوم، انقلاب را «به آرمان بزرگش که ایجاد تمدن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمی^{(ارواحنافداه)} هست» نزدیک خواهد کرد.

امام خامنه­ای^{(مدظله­العالی)} در بیانیه «گام دوم انقلاب» با مرور تجربه‌ ۴۰ ساله انقلاب اسلامی اعلام کردند: انقلاب «وارد دوّمین مرحله خودسازی و جامعه‌پردازی و تمدّن‌سازی شده ‌است». گام دومی که باید در چارچوب «نظریه‌ نظام انقلابی» و با «تلاش و مجاهدت جوانان ایران اسلامی» به‌سوی تحقق آرمانِ «ایجاد تمدن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمی^{(ارواحنافداه)}» برداشته شود. بیانیه‌ تفصیلی رهبر معظم انقلاب اسلامی به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب و آغاز «فرایند بزرگ و جهانی چهل سال دوم» به دلایل زیر بسیار مهم و راهبردی است:

الف. شخصیت صادرکننده بیانیه

صادرکننده‌ این بیانیه شخصیتی است با ویژگی‌های حقیقی ممتاز و جایگاه حقوقی رفیع. شخصیتی که رنگ انگشترش خبرساز است و نخ‌های قبای ایشان یا تصویر راه رفتنشان در یک روز برفی برای تدریس، سوژه‌ای جذاب برای رسانه‌ها و میلیون‌ها کاربر فضای مجازی می‌شود. بیانیه‌ی حدوداً شش هزار کلمه‌ای چنین شخصیتی که تک‌تک واژگانش با عنایت انتخاب شده‌اند حتماً مهم و نیازمند تعمق و شایسته‌ تدبر در آن است.

ب. مقطع صدور بیانیه

این بیانیه در چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی و آغاز دهه‌ پنجم و چهل سال دوم انقلاب صادر گردید؛ این در حالی است که سردمداران شیطان بزرگ در خفا و علن وعده‌ پایان انقلاب تا قبل از این ایام را داده بودند.

پ. مخاطب اصلی بیانیه(جوانان)

جوانان به‌عنوان جمعیتی انبوه، تحصیل‌کرده، پُرانرژی و آینده‌ساز مخاطب اصلی این بیانیه می‌باشند؛ جمعیتی حدود ۳۵ میلیون نفر (اگر فقط جوانان ایرانی را مخاطب این بیانیه بدانیم) که هرکدام آن‌ها می‌توانند موتور محرکه و پیشران حرکت و اقدامی مهم و سازنده برای کشور باشند.

ت. محتوا و مضامین راهبردی بیانیه

در این بیانیه که می‌توان آن را منشور انقلاب اسلامی در نقطه‌ عطف چهل‌سالگی ارزیابی کرد، محورها، فرازها و نکته‌های پُرمغز موج می‌زند و با تعمق و ژرف‌اندیشی در آن، این حقیقت روشن‌تر می‌شود (قربانی و کیانی، 1398).

3-2. مدل مفهومی تحقیق

شناسایی مؤلفه‌ها و شاخص­های نگهداری و تعمیرات تجهیزات هوایی با تأکید بر ابعاد هفت‌گانه بیانیه گام دوم انقلاب، موضوع مورد بررسی پژوهش حاضر است. بر این اساس الگوی مفهومی و چارچوب نظری تحقیق حاضر را می‌توان به شرح ذیل ترسیم نمود.

    شکل شماره 1. مدل مفهومی پژوهش

3. روش‌شناسی تحقیق

تحقیق حاضر از نظر ماهیت و اهداف، کاربردی و از نظر روش، پژوهشی آمیخته اکتشافی (کیفی-کمی) بوده که در بعد کیفی دارای رویکرد استقرایی است. مشارکت­کنندگان بخش کیفی پژوهش که به پرسش‌نامه نیمه­ساختاریافته تحقیق پاسخ دادند، شامل 16 نفر از خبرگان (فرماندهان و مدیران لایه اول یگان­های هوایی ارتش، سپاه و فراجا) و در بخش کمی شامل 61 نفر از کارشناسان نت هوافراجا، نیروی هوایی ارتش و نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بودند. اعضای جامعه با استفاده از روش نمونه‏گیری تمام‌شمار به عضویت اعضای نمونه آماری تحقیق انتخاب شدند و پرسش‌نامه محقق‏ساخته تحقیق (برگرفته از مضامین استخراجی) را تکمیل کردند.

به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده­های حاصل از مصاحبه­ها و شناسایی الگوی مربوطه از تکنیک تحلیل مضمون جهت­دار استفاده شد. با توجه به ماهیت ایرانی-‌اسلامی تحقیق، منابع اطلاعاتی پژوهش را متن بیانیه گام دوم انقلاب، مقاله­های منتشرشده در پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی مانند پژوهشگاه علوم ‌و ‌فناوری اطلاعات ایران، مرکز اطلاعات علمی دانشگاه تهران و بانک جامع مقالات همایش‌ها و کنفرانس­ها تشکیل دادند. همان‌گونه که اشاره شد، ابزار گردآوری داده­ها مصاحبه نیمه‌ساختاریافته بود که با طرح پرسش‌هایی بین 55 تا 80 دقیقه انجام شد. بعد از انجام 12 مصاحبه، عوامل اصلی و فرعی در مصاحبه‏های قبلی تکرار و پژوهشگر به اشباع نظری رسیده و فرایند مصاحبه به اتمام رسید.

لازم به ذکر است که در فرایند مصاحبه، سؤال­های فرعی دیگری نیز در کنار هر سؤال برای درک تجارب شرکت‌کنندگان در حین مصاحبه مطرح می­شد. پژوهشگر در فرایند نمونه‏گیری از مشارکت‌کنندگان، داده­ها را مورد تحلیل قرار داد تا مواردی که ناقص بوده با دریافت اطلاعات جدید از شرکت‌کننده جدید کامل گردد. سؤالات به‌گونه­ای مطرح می‏شد تا در حین مصاحبه به جمع­آوری نظرات در مورد شاخص‏های مناسب جهت تعیین عوامل مؤثر بر مدیریت نت هوایی در افق بیانیه گام دوم انقلاب پرداخته شود. در بخش کمی پژوهش به‌منظور گردآوری داده­ها از پرسش‌نامه محقق­ساخته و برگرفته از کدهای حاصل از مصاحبه، استفاده شد که با نظرسنجی از کارشناسان نت هوافراجا، نیروی هوایی ارتش و نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تکمیل گردید.

 ‌جهت تحلیل داده‏های کیفی، از نرم‏افزار MAXQDA و برای تحلیل توصیفی و استنباطی داده­های حاصل از پرسش‌نامه بخش کمی از نرم‌افزار SPSS استفاده شد. پرسش‌نامه تحقیق شامل 7 بعد و 18 مؤلفه و 79 گویه بود. در طراحی این بخش تلاش شد تا حد ممکن گویه‌های پرسش‌نامه­ برای پاسخگویان قابل درک باشد. این گویه‎ها از نوع بسته و از طیف 5 گزینه­ای لیکرت بود.

برای حصول اطمینان از روایی بخش کیفی پژوهش، از نظرات ارزشمند اساتید آشنا با حوزه مربوطه و برای محاسبه پایایی مصاحبه­های بخش کیفی از روش پایایی بین دو ‌کدگذار با نتیجه ‌نهایی (84%) استفاده شد. به‌منظور محاسبه روایی بخش کمی نیز از روایی صوری و برای سنجش پایایی بخش مربوطه از ضریب آلفای کرونباخ (82/0) بهره‌برداری شد؛ این امر نشان پایایی مناسب پرسش‌نامه بود.

4. یافته‌های تحقیق و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها

1-4. یافته­های توصیفی

در بخش کیفی 56% از مشارکت­کنندگان دارای مدرک کارشناسی ارشد بودند. در‌خصوص بررسی سوابق کاری پاسخ‌دهندگان، 62% مشارکت­کنندگان را کارکنان با سابقه‌کار 20 تا 25 سال و درخصوص جنسیت، 100% مشارکت‌کنندگان را کارکنان مرد تشکیل می‏دادند. در بخش کمی نیز بیش از 63% اعضای نمونه آماری را پاسخگویان با مدرک تحصیلی کارشناسی به خود اختصاص داده بودند.

بررسی سوابق کاری پاسخ‌دهندگان نشان می‌دهد، حدود 39% اعضای نمونه آماری را پاسخ‌دهندگان با سابقه‌کار 16 تا 20 سال تشکیل می‌دادند که بیشترین درصد اعضای نمونه آماری در این بخش را به خود اختصاص دادند. درخصوص جنسیت نیز، 100 درصد اعضای نمونه آماری، کارشناسان مرد بودند.

2-4. یافته­های استنباطی

پس از انجام مصاحبه و دریافت نظرات و پاسخ مصاحبه‌شوندگان، مضامین پایه مربوط به الگوی مدیریت نت هوایی در افق بیانیه گام دوم انقلاب استخراج گردید. متن مصاحبه­ها پیاده‌سازی شد، و سپس مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. در فرایند تحلیل مضمونی، 79 مضمون پایه شناسایی شد. در ادامه و طی یک فرایند برای هر یک از این بخش‌ها یا اجزا برچسبی در نظر گرفته شد و بدین طریق مضامین سازمان‌دهنده در قالب 18 مضمون پدید آمدند. سپس از طریق مقایسه و تطبیق شباهت­ها و تفاوت‌های موجود میان مضامین، عبارت‌هایی که از نظر مفهومی شبیه یکدیگر بودند، در یک طبقه قرار‌ گرفتند و مضامین فراگیر (منطبق بر هفت بعد بیانیه گام دوم انقلاب) را شکل دادند. بدین‌صورت شبکه مضامین مربوط به الگوی مدیریت نت هوایی در افق بیانیه گام دوم انقلاب شکل گرفت. نتایج در جدول (1) ارائه شده ‌است.

در ادامه نسبت به تدوین پرسش‌نامه بخش کمی تحقیق در قالب طیف لیکرت اقدام و سؤالات مربوطه در اختیار پاسخگویان قرار گرفت. اطلاعات مربوط به میانگین و انحراف معیار مؤلفه‌های‌ مربوط به پراکندگی داده­ها در جدول (2) ارائه شده است. در این جدول، مجموع پاسخ‌های مربوط به هر یک از ابعاد تحقیق، شاخصی برای تعیین موفقیت و یا عدم‌موفقیت نقش هر یک از مضامین سازمان‌دهنده در نت تجهیزات هوایی است. با توجه به این مهم که نمرات مأخوذه برای همه مؤلفه‌ها بیشتر از میانگین موجود در پرسش‌نامه است؛ لذا اختلاف معنی­داری مشاهده و تمامی مؤلفه‌های شناسایی‌شده، در نت تجهیزات هوایی با تأکید بر بیانیه گام دوم انقلاب، تأثیرگذار و دارای نقش مثبت و معناداری می­باشد.

جهت قضاوت و تأیید یافته­ها، آزمون خی‌دو اجرا و نتایج آزمون مربوطه نشان ‌داد؛ میزان خی مشاهده‌شده برای تمامی ابعاد، از مقدار بحرانی جدول در سطح خطای 05/0 بیشتر بوده؛ بنابراین در بین فراوانی­های موجود در جدول تفاوت معناداری وجود دارد و مؤلفه‌های شناسایی‌شده می­توانند در نت تجهیزات هوایی آن هم در افق بیانیه گام دوم انقلاب با اطمینان 95 درصد، دارای نقش مثبت و معنی­داری باشند.

همچنین برابر نتایج به‌دست‌آمده و بررسی و مقایسه­ هفت بعد مورد بحث با استفاده از آزمون ناپارامتریک فریدمن نتایج نشان‌ داد که موارد زیر به ترتیب نقش مؤثری در نگهداری و تعمیرات تجهیزات هوایی دارند:

1. علم و پژوهش،
2. معنویت و اخلاق،
3. استقلال و آزادی،
4. مرزبندی با دشمن،
5. اقتصاد،
6. عدالت و مبارزه با فساد،
7. سبک زندگی (نگریسته شود به جدول 3).

در جهت تأیید یافته­ها، نتایج نشان‌‌دهنده این امر است که میزان خی مشاهده‌شده (800/186) از مقدار بحرانی جدول شاخص در سطح خطای 05/0 بیشتر است (جدول 4). ازاین‌رو با اطمینان 95 درصدی می­توان ادعا کرد که بین سؤالات و ابعاد پرسش‌نامه تفاوت معناداری وجود دارد.

5. نتیجه­گیری و پیشنهادات

1-5. نتیجه‌گیری

تحقیق حاضر با هدف ارائه الگوی مدیریت نت هوایی در افق بیانیه گام دوم انقلاب انجام شده است. نتایج مصاحبه با خبرگان به شناسایی 79 مضمون پایه­ای، 18 مضمون سازمان‌دهنده و 7 مضمون فراگیر (منطبق بر ابعاد بیانیه گام دوم انقلاب) در جهت ارائه الگوی مذکور منجر گردید. بر اساس یافته‌ها، بیانیه گام دوم انقلاب و ابعاد آن نقش مؤثری در مدیریت نت هوایی دارند. اعتبار‌سنجی یافته­های بخش کیفی نیز نشان‌ داد که تمامی مؤلفه‌های شناسایی‌شده با اطمینان 95 درصد پیش­بین­های مناسبی برای نگهداری و تعمیرات تجهیزات هوایی هستند. طبق بررسی و مقایسه­ هفت بعد مورد بحث با استفاده از آزمون ناپارامتریک فریدمن مشخص شد موارد زیر به ترتیب نقش مؤثری در نگهداری و تعمیرات تجهیزات هوایی دارند:

1. علم و پژوهش،
2. معنویت و اخلاق،
3. استقلال و آزادی،
4. مرزبندی با دشمن،
5. اقتصاد،
6. عدالت و مبارزه با فساد،
7. سبک زندگی.

از بررسی پژوهش­های پیشین، این مهم محرز گردید که هیچ‌گونه پژوهشی پیرامون موضوع مربوطه، موجود نبوده؛ لیکن می­توان نتایج تحقیق حاضر را با یافته‌های پژوهش پاشایی هولاسو (1399) تحت عنوان «ارائه مدل نگهداری و تعمیرات انقلابی در نیروهای مسلح مبتنی ‌بر دیدگاه‌های حضرت امام خامنه‌ای^{(مدظله‌العالی)}» که در آن ایمان و باور دینی، خوداتکایی و استقلال ملی، مراقبت و صرفه‌جویی را به‌عنوان نت انقلابی معرفی کرده، هم‌سو و هم‌راستا تلقی نمود.

پژوهش قربانی و کیانی (1398) تحت عنوان «ارائه الگوی ارزیابی عملکرد فرماندهان و مدیران سازمان‌های نظامی مبتنی بر بیانیه گام دوم انقلاب» که در آن مدیریت جهادی نگهداری و تولید، ترویج سبک زندگی ایرانی-‌اسلامی، تکیه‌بر دین و اخلاق و توجه به علم و پژوهش به‌عنوان مؤلفه‌های کلیدی تحقیق عنوان شده­، تا حدودی از حیث مدیریت سازمان­های نظامی مؤید یافته­های تحقیق حاضر است.

یافته­های تحقیق کشاورزیان و شاکری (1398) که به توسعه یک مدل نگهداری و تعمیرات بهره‌ور فراگیر در راستای اقتصاد مقاومتی در یک سازمان نظامی پرداخته‌ است از حیث صرفه‏جویی و جلوگیری از اسراف و تبذیر با نتایج این پژوهش هم‌خوانی دارد.

2-5. پیشنهادات

با توجه به مضامین شناسایی‌شده و اهمیت طراحی الگوی مدیریت نت هوایی در افق بیانیه گام دوم انقلاب و رتبه­بندی ابعاد تحقیق، پیشنهاد می‌شود:

• جهت جبران عقب‌ماندگی‌های علمی در حوزه نت هوایی از راه‌های زیر اقدام شود:
• طراحی و بهره‌برداری از سامانه­ها و نرم­افزارهای هوشمند،
• راه­اندازی شرکت‌های دانش‌بنیان،
• جانمایی رشته­های تخصصی نت هوایی در دانشگاه­های برتر کشور،
• تحول در سبک انتخاب دانشجویان، کارشناسان، مدیران و فرماندهان مرتبط با حوزه نت هوایی.
• پیشنهاد می‌شود با برقراری ارتباط با کشورهای دوست و هم‌پیمان منطقه‌ای و بین‌المللی در حوزه نت هوایی و تولید و تبادل دانش مرتبط با سایر مؤلفه‌های نت هوایی جهت تقویت دیپلماسی دفاعی، اقدام شود.
• با تکیه‌بر دین و ارتقا اخلاق کاری و حرفه­ای، مدیریت جهادی را در نت تجهیزات هوایی به‌کار گرفته تا در عرصه‌های مختلف نت هوایی حضور متعهدانه داشت. این مهم موجبات مصرف صحیح و بهینه قطعات و لوازم مصرفی تجهیزات هوایی را فراهم می‌کند.
• پیشنهاد می‌شود با تعیین شاخص‌‌ها و استانداردهای خود‌اتکایی و شایسته‌‌گزینی در حوزه نت هوایی و دستیابی به دانش بومی در نت هواگردها و تولید فرآورده‌های سوختی و قطعات مصرفی، در راستای خود‌اتکایی و استقلال علمی در حوزه نت هوایی، اقدام شود.
• پیشنهاد می‌شود با ارتقا سطح توانمندی متخصصین هوایی و آینده‌پژوهی علمی و عملی و پیشگیری از خروج نخبگان صنعت هوایی به‌خصوص حوزه­ نت هوایی از طریق امتیازهای برانگیزاننده به ‌سمت استقلال در دانش هوایی و عدم نیاز به کشورهای بیگانه گام برداشته شود.
• با توجه به شرایط اقتصادی کشور و تشدید تحریم­ها و لزوم توجه بیشتر به اقتصاد مقاومتی، پیشنهاد می‌شود نسبت به درون‌زایی، مولد و دانش‌بنیان شدن اقتصاد مربوط به نت تجهیزات هوایی توجه ویژه داشته و از طریق ارتقا توانمندی جهت تولید انبوه و باکیفیت قطعات مورد نیاز در حوزه نت تجهیزات هوایی و مصرف به‌اندازه و بدون اسراف تجهیزات موجود، هزینه­های مورد نیاز نت را کاهش داد.
• پیشنهاد می‌شود با از بین بردن بروکراسی پرپیچ‌وخم دستگاه اداری نت هوایی و استفاده از سامانه‌های شبکه محور و یکپارچه در حوزه مربوطه، مدیریت عدالت‌محور و با تقوا در حوزه نت را سر‌لوحه امور مدیریتی قرار داده تا با هرگونه فساد اقتصادی و سیاسی مقابله مؤثر شود. در این صورت از هزینه­های غیر‌معقول کاسته خواهد شد.
• پیشنهاد می‌شود با تکیه‌بر سبک زندگی ایرانی-‌اسلامی و دوری از سبک زندگی کشورهای غربی متخاصم، نت مبتنی بر فرهنگ اسلامی-‌ایرانی که بر پایه عقلانیت و بهینه‌سازی استوار گردیده، سرلوحه مباحث مدیریت نت هوایی قرار گیرد.

سپاسگزاری

نگارنده بر خود لازم می­داند از تمامی مشارکت­کنندگان و اعضای گروه علمی هوایی دانشگاه‌های افسری و جامع علوم انتظامی امین به جهت حمایت­های مربوطه در اجرای این پژوهش تقدیر و تشکر نماید.

[1]. استادیار گروه هوایی دانشکده علوم و فنون مرز، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران. رایانامه: khalilnejad.mohammad@iran.ir

[2]. Jong & et.al.

[3]. da Silva & et.al.

[4]. Jones and Lakewood

[5]. Wang & et.al.

[6]. Corrective Maintenance

[7]. Sharma & et.al.

[8]. Preventive Maintenance

[9]. Wireman

[10]. Condition Based Maintenance

[11]. Gulledge & et.al.

[12]. Predictive Maintenance

[13]. Marilyn & Helms

[14]. Total Productive Maintenance

[15]. Gosavi

[16]. Reliability Centered Maintenance

[17]. Lean Maintenance