تعداد نشریات | 17 |
تعداد شمارهها | 406 |
تعداد مقالات | 2,796 |
تعداد مشاهده مقاله | 1,727,286 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,571,173 |
ضرورت آمادگی نظامی همگانی از دیدگاه فقه با تأکید بر دیدگاه مراجع عظام تقلید | ||
فصلنامه نگرش مدیریت راهبردی | ||
دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 6، تیر 1403، صفحه 175-196 اصل مقاله (648.14 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
مجتبی فائق* 1؛ محمد روشن2؛ غلامرضا رحیمی پور3 | ||
1دانشجوی پست دکتری خانواده پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی | ||
2دانشیار و ریاست پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی | ||
3معاون قرارگاه مرکزی مهارت آموزی ستاد کل نیروهای مسلح | ||
چکیده | ||
آمادگی نظامی همگانی از مهمترین بایسته های نظامی هر کشوری است که توسط حکومتها مورد توجه قرار می گیرد و در سیاستهای کلان مطرح می شود. این موضوع به دلیل مخاطب بودن آحاد جامعه اسلامی ایران در ادوار مختلف تاریخی یکی از مهمترین دغدغه های قوای نظامی کشور به حساب می آمده است. به همین دلیل پرداختن به بعد نظری موضوع و ایجاد زمینه اعتقادی لازم در اقشار مختلف، اصل مهمی است که ضرورت تحقیق در اینباره را توجیه می نماید. با شکل گیری حکومت اسلامی در کشور، پژوهش، پیرامون آمادگی نظامی همگانی در منابع اصیل اسلامی و فقه پویای شیعی به عنوان پشتوانه ایدئولوژیک و اعتقادی جهت متقاعد نمودن اقشار مختلف مردم ایران اسلامی، اصلی انکار ناپذیر می نماید که توسط مراجع نظامی ذیصلاح مد نظر قرار گرفته است. هدف این تحقیق، بررسی و تحلیل دیدگاه فقهای متقدم و نظرات مراجع عظام تقلید پیرامون ضرورت آمادگی نظامی همگانی است. مهمترین مسئله پیش روی تحقیق آن است که آیا آمادگی نظامی همگانی از منظر فقها و مراجع تقلید ضرورت و الزام دارد؟ در پژوهش حاضر که به روش توصیفی-تحلیلی سامان یافته؛ به بررسی فقهی پیرامون آمادگی نظامی همگانی پرداخته شده، علاوه بر شناسایی دیدگاه فقهی، نظرات امام خمینی(رحمة الله علیه) پیرامون مسئله تحقیق احصاء شده و پرسشنامه ای تدوین و نظرات تخصصی سه تن از مراجع عظام تقلید حاضر، نیز دریافت و در یافته های پژوهش ذکر شد و آراء ایشان هم بر اساس آثار تألیفیشان مورد مداقه قرار گرفت. در فقه شیعه اثناعشری، آمادگی نظامی همگانی به عنوان یک ضرورت مطرح شده است و آراء فقها و مراجع عظام تقلید نیز بر وجوب این امر دلالت می کند. | ||
کلیدواژهها | ||
آمادگی نظامی همگانی؛ فقه؛ مراجع تقلید | ||
مراجع | ||
قرآن کریم
ابن سیده، علی بن اسماعیل(بیتا). المحکم و المحیط الاعظم. بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابن فارس، احمد(بیتا). معجم مقاییس اللغه. قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
ابن منظور، محمد بن مکرم(بیتا). لسانالعرب. بیروت: دارصادر.
ابوجیب، سعدی(بیتا). القاموس الفقهی لغة و اصطلاحا. دمشق: دارالفکر.
آصفی، محمدمهدی(1426ق). الاجتهاد و التقلید و سلطات الفقیه و صلاحیاته. قم: مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی.
بهبهانی، محمدباقر بنمحمداکمل (1417ق). حاشیة مجمع الفائدة و البرهان. قم: مؤسسة العلامه المجدد الوحید البهبهانی.
حاجزاده، هادی(1399ش). مرجع امنیت در فقه امامیه و حقوق جمهوری اسلامی ایران. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
جرجانی، سیدامیر(1404ق). تفسیر شاهی. تهران: انتشارات نوید.
جمالالدین، حسن بنزینالدین(۱۳۶۵ش). معالم الدین و ملاذ المجتهدین. قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
جمعی از محققان(1428ق). جهاد در آینه قرآن. قم: انتشارات زمزم هدایت.
جناتی، محمدابراهیم(۱۳۷۴ش). ادوار فقه و کیفیت بیان آن. تهران: کیهان.
جوهری، اسماعیل بن حماد(بیتا). الصحاح. بیروت: دارالعلم للملایین.
خمینی، سیدروحالله(بیتا). تحریرالوسیله. قم: مؤسسه مطبوعات دارالعلم.
ــــ ، ــــــــ(1370ش). صحیفه نور. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد(بیتا). مفردات الفاظ القرآن. بیروت: دارالقلم.
زبیدی، محمد بن محمد(بیتا). تاج العروس. بیروت: دارالفکر.
زمخشری، محمود بن عمر(1386ش). مقدمة الأدب. تهران: مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه تهران.
سبحانی، جعفر(بیتا). الاعتصام بالکتاب و السنه. قم: بیجا.
ــــــ ، ــــ (بیتا). سلسلة المسائل الفقهیه. قم: بیجا.
شهابی، محمود(1375ش). ادوار فقه. ج 1. چ 5. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
صدر، سیدمحمد(1420ق). ماوراء الفقه. بیروت: دارالأضواء.
طاهری، اسحاق، خسروپناه، عبدالحسین، و نگارش، حمید(1401ش). فلسفه جهاد و دفاع در اسلام (با رویکرد انتقادی به اندیشههای دفاعی غرب). قم: پژوهشکده علوم اسلامی امام صادق (ع).
طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم(۱۴۰۹ق). العروة الوثقی. چاپ دوم. بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
عبدالناصر، جمال(1386ق). موسوعة الفقه الاسلامی المقارن الشهیرة بموسوعة جمال عبدالناصر الفقهیة. قاهره: مجلس الاعلی للشئون الاسلامیه.
طریحی، فخرالدین بن محمد(1375ش). مجمع البحرین. تهران: مرتضوی.
عمید، حسن(1375). فرهنگ عمید. تهران: امیرکبیر.
فائق، مجتبی(2014). آسیبشناسی اخلاق سیاسی کارگزاران حکومت از دیدگاه نهجالبلاغه. پژوهشهای نهجالبلاغه، 43(13)، 160-143.
فائق، مجتبی، و رحیمیپور(2023). ضرورت آمادگی نظامی همگانی بر اساس آیه 60 سوره انفال؛ با محوریت تفاسیر شیعه. فصلنامه نگرش مدیریت راهبردی، 1 (3)، 135-114.
فاضل، مقداد بن عبدالله(1419ق). کنز العرفان فی فقه القرآن. بیجا: بینا.
فتحاللهپور، پرویز(1383). روحانیان شیعه در ایران؛ علل نفوذ و اقتدار. فصلنامۀ شیعهشناسی، سال دوم، ش ۶.
فراهیدی، خلیل بن احمد(بیتا). کتاب العین. قم: نشر هجرت.
فیروزآبادی، محمد بنیعقوب(بیتا). القاموس المحیط. بیروت: دارالکتب العلمیه.
فیومی، احمد بن محمد(بیتا). المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی. قم: مؤسسه دارالهجرة.
کاشفالغطاء، جعفر بن خضر(بیتا). کشف الغطاء عن مبهمات الشریعة الغراء. اصفهان: انتشارات مهدوی.
گرجی، ابوالقاسم(۱۳۷۷ش). تاریخ فقه و فقهاء. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم اسلامی دانشگاهها (سمت).
لزگی، علینقی، صافحیان، محمد، و مجد جعفری، رسول(1399ش). مؤلفههای آمادگی دفاعی فرماندهی و مدیریت نظامی در نهجالبلاغه با تأکید بر سرمایه انسانی. فصلنامه مدیریت نظامی، دوره 20، ش 79، پیاپی 3، 144-115.
محمدی اشتهاردی، محمد(1372ش). آمادگی رزمی و مرزداری در اسلام. قم: مؤسسه بوستان کتاب.
مدنی، علی خان بن احمد(1384ش). الطراز الاول و الکناز لما علیه من لغة العرب المعول. مشهد: مؤسسه آل البیت لإحیاء التراث.
مصطفوی، حسن(1426ق). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. بیروت- قاهره لندن: دارالکتب العلمیه- مرکز نشر آثار علامه مصطفوی.
مطهری، مرتضی(بیتا). آشنایی با علوم اسلامی فقه. قم: صدرا.
مکارم شیرازی، ناصر(1374ش). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
منتظری، حسینعلی(1409ق). دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیه. قم: نشر تفکر.
مهدیان، حسین، و ترکاشوند، جلال(1399ش). تبیین نظاممند اندیشه دفاعی مقام معظم فرماندهی کل قوا (حفظه الله تعالی). فصلنامه مدیریت نظامی، دوره 20، ش 80، پیاپی 4، 30-1.
مهنا، عبدالله علی(بیتا). لسان اللسان. بیروت: دارالکتب العلمیة.
نباتیان، محمداسماعیل(1401ش). فقه و امنیت: امنیتپژوهی در تراث فقه شیعه. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
نوری، محمداسماعیل(۱۳۷۸ش). آشنایی با فقه. قم: احسن الحدیث. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 115 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 22 |