آمار
| تعداد نشریات | 15 |
| تعداد شماره‌ها | 297 |
| تعداد مقالات | 2,005 |
| تعداد مشاهده مقاله | 799,878 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 715,701 |
مقاله پژوهشی: شناسایی شاخصهای مؤثر بر مناسبات هیدروپلیتیک ایران و ترکمنستان با تأکید بر رودخانه اترک | ||
| مطالعات دفاعی استراتژیک | ||
| دوره 18، شماره 81، مهر 1399، صفحه 349-370 اصل مقاله (728.47 K) | ||
| نویسندگان | ||
| محمدحسن نامی1؛ منصور خمری2؛ ابراهیم معمری* 3 | ||
| 1دانشیار جغرافیا سیاسی دانشگاه علوم و فنون فارابی | ||
| 2دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز | ||
| 3گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران | ||
| چکیده | ||
| نتایج حاصل از تجزیه‌وتحلیل مناسبات هیدروپلیتیک در سیستم رودخانه‌ها این است که عواملی مانند کمبود آب و توسعه اقتصادی می‌توانند طیف متنوعی از منازعه یا همکاری ایجاد کنند. ازاین‌رو هدف پژوهش شناسایی متغیرها و شاخصهای مؤثر در مناسبات هیدروپلیتیک ایران و ترکمنستان است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. در این تحقیق در وهله اول با استفاده ازنظر خبرگان و کارشناسان جغرافیای سیاسی و تکنیک دلفی، تعداد 15 عامل به‌عنوان شاخصهای اساسی مؤثر بر مناسبات ایران و ترکمنستان در آینده تبیین گردید. در گام دوم از روش دیمتل به‌منظور تجزیه‌وتحلیل و رتبه‌بندی عوامل علّی و معلولی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان میدهد که عوامل: آب آشامیدنی با امتیاز (53/1)، ایجاد اشتغال با امتیاز (45/1)، آب برای کشاورزی با امتیاز (17/1)، ژئومورفولوژی حوضه آبریز اترک با امتیاز (55/0)، تعارض منافع راهبردی دو کشور با امتیاز (47/0)، موقعیت ژئوپلیتیک ایران با امتیاز (34/0)، امنیت منابع آب با امتیاز (15/0) و موقعیت جغرافیایی ترکمنستان با امتیاز (04/0)، در دسته شاخصهای علّی قرارگرفته‌اند و به‌طورقطع از عوامل تأثیرگذار در مناسبات هیدروپلیتیکی ایران و ترکمنستان هستند. همچنین نقش قدرتهای جهانی در مناسبات هیدروپلیتیک با امتیاز (01/0-)، ضعف فناوری استفاده از آب با امتیاز (08/0-)، نفوذ کشورها در تهیه قوانین مربوط به آب با امتیاز (45/0-)، امنیت قضایی با امتیاز (46/0-)، تأثیر بحران آب منطقهای ایران بر امنیت ملی با امتیاز (71/0-)، امنیت و انتقال انرژی با امتیاز (13/1-) و ضعف سیاستهای هیدروپلیتیکی ایران با امتیاز (5/1-) در دسته شاخصهای معلول قرارگرفته‌اند که به‌طورقطع از چالش‌های تأثیرپذیر هستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| هیدروپلیتیک؛ جغرافیای سیاسی؛ رودخانه اترک؛ ترکمنستان؛ جمهوری اسلامی ایران | ||
| مراجع | ||
|
فهرست منابع الف- منابع فارسی: - اخباری، محمد؛ نامی، محمدحسین (1389)، "جغرافیای مرز با تأکید بر مرزهای ایران"، چاپ اول، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران - اصغرپور، محمدجواد (1389)، "تصمیم‌گیری گروهی و نظریه بازی‌ها با نگرش تحقیق در عملیات"، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه تهران، تهران - بای، یارمحمد (۱۳۸۴)، "هیدروپلیتیک رودهای مرزی"، انتشارات موسسه مطالعات و تحقیقات بینالمللی ابرار معاصر، تهران - پاک‌نژاد متکی، حمیدرضا، عزتی، عزتاله (1390)، "هیدروپلیتیک رودخانه مرزی اترک و تأثیر آن بر روابط ایران و ترکمنستان"، فصلنامه چشم‌انداز جغرافیایی، مطالعات انسانی، سال ششم، شماره ۱۴ - خسروشاهی، محمد (1385)، "منابع طبیعی، راهبردهای منابع آب در بیابان و بیابانزایی"، سایت شخصی، تهران - ذکی، یاشار، دلشادزاده، جلیل، کریمی، بایرام (1394)، "بررسی و تحلیل هیدروپلیتیک رودخانههای بینالمللی با تأکید بر رودخانه مرزی اترک"، فصلنامه جغرافیای نظامی و امنیتی، سال اول، شماره اول، صص 65-37 - ساسانپور، فرزانه، کاویانیراد، مراد، نصرتی، حمیدرضا (1398)، "واکاوی مفهوم امنیت آب از منظر جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک"، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال پانزدهم، شماره اول، صص 59-23 - کاویانی، مراد (1384)، "مناسبات هیدروپلیتیک ایران و افغانستان"، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال هشتم، شماره دوم - کاویانیراد، مراد، متقی، افشین، زرقانی، سیدهادی، صدرانیا، حسن (1398)، "شناسایی و تحلیل متغیرها و شاخصهای مؤثر در اهمیت راهبردی هریرود برای ایران با رویکرد تحلیل تأثیرات متقابل"، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال نوزدهم، شماره 55، ص 22-1 - متقی، افشین، کاویانیراد، مراد، زرقانی، هادی، صدرانیا، حسن (1397)، "شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر در مناسبات هیدروپلیتیک ایران و افغانستان در حوضه آبریز هریرود"، دو فصلنامه مطالعات شبه‌قاره، سال دهم، شماره 34، صص 254-235 - مختاریهشی، حسین (1392)، "هیدروپلیتیک ایران؛ جغرافیای بحران آب در افق سال 1404"، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال نهم، شماره سوم، صص 83-49 - یادگاری، مهدی، تارخ، محمدجعفر (1396)، "استفاده از تکنیک دیمتل فازی برای رتبه‌بندی راهبردهای مدیریت دانش"، پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، دوره 32، شماره 3، صص 788-761
ب – منابع انگلیسی: - Godet, M. Durance, P. & Gerber, A., (2008), Strategic Foresight La Prospective Use and Misuse of Scenario Building, Paris, France.
- http://farabegir.com/
- Sawain, Ashok, 2004, Managing Water Conflict: Asia, Africa and the Middle East, London, Routlede.
- Zhao, H. Tong, X. Wong, P. K. & Zhu, J., (2005), Types of technology sourcing and innovative capability: An exploratory study of Singapore manufacturing firms. The Journal of High Technology Management Research, 16(2), 209-224. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 355 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 327 |
||