آمار
| تعداد نشریات | 16 |
| تعداد شماره‌ها | 369 |
| تعداد مقالات | 2,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 1,295,320 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,173,595 |
کاستی‌های نظام تقنینی کیفری در پاسخ به نیازهای شرایط جنگی: درس‌هایی از جنگ هشت‌ساله تحمیلی | ||
| فصلنامه علمی مطالعات دفاع مقدس | ||
| مقاله 5، دوره 6، شماره 3 - شماره پیاپی 23، آذر 1399، صفحه 123-146 اصل مقاله (497.54 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| محمد صالح تسخیری* 1؛ مسعود اخوان‌فرد2 | ||
| 1دانش آموخته دکتری حقوق بین الملل پژوهشگر مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، تهران، ایران | ||
| 2استادیار و مدیر گروه علمی‌پژوهشی حقوق دفاع مقدس در پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| وقوع جنگ تحمیلی هشت ساله رژیم بعث عراق و حامیان آن و استمرار تهدیدات نظامی از جانب قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران، بیانگر لزوم آمادگی همه‌جانبه کشور برای رویارویی با این تهدیدات و وقوع جنگ است. یکی از آمادگی‌های ضروری، آمادگی نظام تقنینی به‌شمار می‌آید. نوشتار روبرو بر موضوع کاستی‌های نظام تقنینی کیفری ایران برای رویارویی با شرایط جنگی با تکیه بر تجربه جنگ تحمیلی هشت‌ساله متمرکز شده؛ به‌گونه‌ای که رفع هر یک از آن‌ها به «نیاز ضروری نظام تقنینی کیفری» تبدیل شده است. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی و تحلیلی می‌باشد و در برخی موارد به دلیل رویکرد تاریخی متن از روش اسنادی نیز بهره جسته است. هدف اصلی این نوشتار نیز کشف کاستی‌ها و خلأهای موجود در قوانین کیفری برای پاسخ‌دهی به نیازهای ناشی از شرایط جنگ می‌باشد. براساس یافته‌های این پژوهش، فقدان هنجارهای الزام‌آور در حوزه حقوق بشردوستانه، خلأ در نظام مجازات‌دهی اقدامات موجودیت های مادون دولت، بی‌توجهی به تصویب قوانین خاص شرایط جنگی و شرایط اضطراری و بی‌توجهی نظام تقنینی به جرم‌انگاری جنایات بین‌المللی در نظام قانون‌گذاری داخلی، مهم‌ترین کاستی‌های موجود است. به‌نظر می‌رسد که به‌دلیل گذشت سه دهه از پایان جنگ تحمیلی و استقرار امنیت در کشور، پاسخ‌گویی به این نیازها در سایه غفلت قانون‌گذار قرار گرفته است. ازاین‌رو باید موضوعات یادشده با جایابی درست در قوانین مرتبط مورد توجه قرار گیرند یا اینکه مجلس شورای اسلامی با لحاظ همه ابعاد مورد نیاز و تصویب قانونی جامع در این‌خصوص، آمادگی نظام تقنینی کیفری را ارتقا بخشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نظام تقنینی کیفری ایران؛ حقوق بشردوستانه؛ جنایات بین‌المللی؛ جرم تجاوز ارضی؛ قانون جامع | ||
| مراجع | ||
|
اخوان‌فرد، مسعود و دهقانی‌دهج، ایمان (1397). مسئولیت بین‌المللی اشتقاقی دولت‌های حامی رژیم بعثی عراق در جنگ تحمیلی علیه ایران، فصلنامه علمی مطالعات دفاع مقدس، 4(1)، صص 9-38. پیری، هادی مراد و شربتی، مجتبی (1391). آشنایی با علوم و معارف دفاع مقدس، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) و مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی و پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس، چاپ اول. حبیب‌نژاد، سیداحمد و تسخیری، محمد صالح (1395). تقنین مشترک کشورهای اسلامی در حوزه حقوق بشردوستانه، پژوهش‌های تطبیقی حقوق اسلام و غرب، دوره 3، شماره 4، زمستان 1395، صص 29-48. رضازاده، حسین و امین‌زاده، الهام (1398). مصونیت مستشاران نظامی ایران در عراق و سوریه، مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران، 49 (3)، صص 675-693. رمضانی قوام‌آبادی، محمد‌حسین، فرخی، رحمت‌الله و جوادی شریف، خدیجه (1391). مصونیت قضایی دولت خارجی در دادگاه‌های ملی با عنایت به رأی دیوان بین‌المللی دادگستری در قضیه مصونیت صلاحیتی دولت، مجله حقوقی بین‌المللی، شماره 48 (بهار و تابستان)، صص 65-100. اسماعیل، منصوری لاریجانی و زمانی، سیدقاسم (1378). نظام امنیت جمعی سازمان ملل و تجاوز رژیم عراق به جمهوری اسلامی ایران، بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس، چاپ اول. سادات اخوی، سید علی (1385). قاعده قانون مطلوب‌تر به‌عنوان ضابطه حل تعارض میان معاهدات حقوق بشری، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 72، صص 201-219. عباسی، بیژن و سهرابلو، علی (1395). ضرورت در قانون اساسی؛ مفهوم، مرجع نظارت و تشخیص، دانش حقوق عمومی، پاییز 1395، شماره 15، صص 79- 98 فلاحیان، همایون (1385). پیامدهای الحاق جمهوری اسلامی ایران به دیوان بین‌المللی کیفری از بعد جنایات مندرج در اساسنامه دیوان، مجله حقوقی بین‌المللی، شماره 35، 1385، صص 195-233. قاضی (شریعت پناهی)، ابوالفضل (1380). بایسته‌های حقوق اساسی، نشر دادگستر، چاپ ششم. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران قانون به‌کارگیری سلاح توسط مأمورین نیروهای مسلح در موارد ضروری مصوب 1373 قانون مبارزه با تأمین مالی تروریسم و اصلاحات آن مصوب 1397 قانون تدوین و تنقیح قوانین مصوب 1389 قانون تشکیل هیأت انضباطی رسیدگی به شکایات و تخلفات کارکنان نیروهای مسلح مصوب 1395 قانون جامع حمایت از حقوق معلولان مصوب 1397 قانون جامع خدمت‌رسانی به ایثارگران مصوب 1391 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب 1382 لطفی، عبدالرضا، اخگری‌بناب، نادر و فقهی، محمدرضا (1391). حقوق بشردوستانه در منابع اسلامی و اسناد بین‌المللی: اشخاص موردحمایت در مخاصمات مسلحانه، مرکز تحقیقات فقهی قوه قضاییه، جلد اول، چاپ دوم. ملکوتی هشجین، سیدحسین، جنگجوی (خراطا)، فرزاد (1393). تحلیلی بر توقف انتخابات مجلس شورای اسلامی (موضوع اصل 68 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران)، حقوق اسلامی، شماره 41، تابستان 1393، صص 131-156. Bacio Terracino, J. (2007). National implementation of ICC crimes: impact on national jurisdictions and the ICC. Journal of International Criminal Justice, 5(2), 421-440.
Bassiouni, M. C. (2013). Introduction to international criminal law. Brill Nijhoff.
CJEU (2006). Court of Justice of the European Union, T-228/02, Organisation des Modjahedines du peuple d'Iran v Council (2006).
CJEU (2008). Court of Justice of the European Union, T-256/07 - People's Mojahedin Organization of Iran v Council (2008).
CJEU (2008). Court of Justice of the European Union, T-284/08 INTP - People’s Mojahedin Organization of Iran v Council (2008).
Dupuy, P. M. & Vierucci, L. (Eds.) (2008). NGOs in international law: efficiency in flexibility? Edward Elgar Publishing.
Ferejohn, J. & Pasquino, P. (2004). The law of the exception: A typology of emergency powers. International Journal of Constitutional Law, 2(2), 210-239.
ICJ (2019). International Court of Justice, Case of Certain Iranian Assets (Islamic Republic of Iran v. United States of America), Order of 15 November 2019.
Lacey, N. Soskice, D. & Hope, D. (2018). Understanding the determinants of penal policy: Crime, culture, and comparative political economy. Annual Review of Criminology, 1, 195-217.
Martineau, A. C. (2014). Overcoming Eurocentrism? Global History and the Oxford Handbook of the History of International Law. European Journal of International Law, 25(1), 329-336.
Moschtaghi, R. (2009). The Relation between International Law, Islamic Law and Constitutional Law of the Islamic Republic of Iran–A Multilayer System of Conflict? Max Planck Yearbook of United Nations Law Online, 13(1), 375-420.
Olasolo, H. & Carcano, L. (2017). The ICC Preventive Function with Respect to the Crime of Aggression and International Politics. Harvard International Law Journal, 58.
Paust, J. J. (1975). A Survey of Possible Legal Responses to International Terrorism: Prevention, Punishment, and Cooperative Action. Ga. J. Int'l & Comp. L., 5, 431.
Robertson, G. (2005). Ending impunity: how international criminal law can put tyrants on trial. Cornell Int'l LJ, 38, 649.
Smith, Ben (2016), BRIEFING PAPER Number CBP 5020 on “The People's Mujahiddeen of Iran (PMOI)”, The House of Commons Library research service. (20 December 2016, retrieved 5 December 2016)
Solera, O. (2002). Complementary jurisdiction and international criminal justice. International review of the Red Cross, 84(845), 145-171.
Su, Y. & Yang, S. (2016). Legislative efforts to prevent eco-terrorist attacks. The handbook of the criminology of terrorism. Wiley, Hoboken, NJ, 535-552.
Thronson, P. A. (2012). Toward Comprehensive Reform of America's Emergency Law Regime. U. Mich. JL Reform, 46, 737.
United States Court of Appeals, Peterson v. Islamic Republic of Iran Aka Ubae, Second Circuit, Docket No. 15-0690, Decided: November 21, 2017. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 437 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 240 |
||