دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
سامانه رتبه بندی نشریات علمی
سامانه همایش ها
سامانه جامع رسانه‌های کشور
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام
مرکز ملی شاپا

 آمار

تعداد نشریات15
تعداد شماره‌ها297
تعداد مقالات2,005
تعداد مشاهده مقاله796,122
تعداد دریافت فایل اصل مقاله712,022
امیدی, سجاد, مجتهد سلیمانی, ابوالحسن, رسایی, محمد. (1400). تجسس از منظر فقه حکومتی با رویکرد امنیتی - نظامی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 11(42), 414-383.
سجاد امیدی; ابوالحسن مجتهد سلیمانی; محمد رسایی. "تجسس از منظر فقه حکومتی با رویکرد امنیتی - نظامی". سامانه مدیریت نشریات علمی, 11, 42, 1400, 414-383.
امیدی, سجاد, مجتهد سلیمانی, ابوالحسن, رسایی, محمد. (1400). 'تجسس از منظر فقه حکومتی با رویکرد امنیتی - نظامی', سامانه مدیریت نشریات علمی, 11(42), pp. 414-383.
امیدی, سجاد, مجتهد سلیمانی, ابوالحسن, رسایی, محمد. تجسس از منظر فقه حکومتی با رویکرد امنیتی - نظامی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1400; 11(42): 414-383.

تجسس از منظر فقه حکومتی با رویکرد امنیتی - نظامی

مطالعات بین‌ رشته‌ای دانش راهبردی
مقاله 14، دوره 11، شماره 42، خرداد 1400، صفحه 414-383    اصل مقاله (536.01 K)
نوع مقاله: پژوهشی
نویسندگان
سجاد امیدی* 1؛ ابوالحسن مجتهد سلیمانی2؛ محمد رسایی2
1دانشجوی دکتری دانشگاه خوارزمی
2عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی
چکیده
تجسس ، یافتن اطلاع از طریق غیرمعمول است که طرف مقابل نمی خواهد آشکار گردد . با بررسی منابع فقهی حکومتی شیعه درزمینه تجسس، (آیات،سنت معتبر عملیه معصومین و قواعد فقهی) این منابع به دودسته تقسیم می‌شوند. دسته اول که مبتنی بر دیدگاه حرمت انسان هستند بر حرمت و غیرمجاز بودن تجسس از مسلمانان دلالت می‌نمایند و دسته دوم که مبتنی بر قاعده مصلحت، قاعده اضطرار و قاعده حفظ نظام هستند بر پایه آیات و روایات و سیره عملی معصومین (ع) و قواعد فقهی بر جواز و برخی موارد بر لزوم تجسس دلالت می‌نمایند. پژوهش حاضر به روش توصیفی – تحلیلی به دنبال پاسخ به این پرسش اصلی است که با توجه به اهمیت حدود و ثغور تجسس از منظر نظامی -امنیتی، مرزهای مجاز و غیرمجاز تجسس از منظر فقه حکومتی چه بوده و بر این اساس نتیجه گرفته است که با توجه به این‌که تجسس با چهار قصد انجام می‌گردد
کلیدواژه‌ها
تجسس؛ فقه حکومتی؛ مصلحت؛ اضطرار؛ حفظ نظام
مراجع
  • ابن‌شعبه، حسن، (1410 ق)، کتاب البیع، قم، مؤسسه اسماعیلیان.
  • ابن‌شعبه، حسن، (1363 ش)، اصول کافی، تهران دارالکتاب اسلامیه، چاپ پنجم.
  • ابن‌شعبه، حسن، (1383)، تحف العقول، مشهد، خاتم.
  • ابو فدا، اسماعیل، (1976 م)، السیره النبویه، بیروت، تحقیق مصطفی عبدالواحد، دارالمعرفه.
  • ابوالمؤید معروف اخطب خوارزم، بی‌تا، المناقب، تحقیق، محمدرضا موسوی خراسانی، تهران، انتشارات، نینوا.
  • احسان‌پور، سید رضا و دیگران، (1396)، بررسی فقهی و حقوقی ترانزیت تحت کنترل مواد مخدر توسط دولت، فصلنامه حقوق پزشکی، سال یازدهم، شماره چهل و یکم، صص 146-145.
  • الثقفی، ابن هلال، (1407 ق)، الغارات، تحقیق عبدالزهراء، بیروت، انتشارات، دارالاضواء.
  • امام خمینی، روح‌الله، (1366 ش)، مکاسب محرمه، قم، اسماعیلیان.
  • انصاری، مرتضی، (1374 ش)، مکاسب محرمه، قم، انتشارات دهاقانی.
  • الآمدی، عبدالواحد التمیمی، (1407 ق)، غررالحکم و درر الکلم، تهران، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
  • بافی‌زاده، محمدجواد و امیدی‎فرد، عبدالله، (1393)، ضرورت حفظ نظام و منع اختلال در آن در فقه امامیه، فصلنامه شیعه شناسی، سال دوازدهم، شماره 47.
  • بگدلی، علی و علی‎اکبر بابوکانی، احسان، (1396)، بررسی فقهی و حقوقی ورود دولت به حریم خصوصی، فصلنامه مطالعات حقوق بشر اسلامی، سال ششم، شماره سیزدهم.
  • پورعبدالله، کبری و جلیل‌زاده، سمانه، (1393)، حل تزاحم حریم خصوصی زوجین با حقوق زوجیت بر اساس مصلحت تحکیم خانواده، فصلنامه مطالعات راهبردی زنان، سال هفدهم، شماره 66.
  • تلخابی، مجید و حیدری، علی‎مراد، (1389)، بررسی فقهی تجسس با تأکید بر فرمان هشت‎ماده‌ای امام خمینی (ره)، کنگره ملی بررسی اندیشه‎های فرهنگی و اجتماعی حضرت امام خمینی (ره)، جهاد دانشگاهی واحد البرز، دوره یک، صص 13-1.
  • جعفری، فریدون و عباسی مقرب، محسن، (1395)، مبانی فقهی و حقوقی جرم‎انگاری تصدی بیش از یک شغل دولتی در حقوق ایران، پژوهشنامه حقوق کیفری، سال هفتم، شماره اول، شماره پیاپی 13، ص 49.
  • جواد علی، (1968 م)، المفصل فی تاریخ العرب قبل از اسلام، بغداد، انتشارات النهضه.
  • جوادی آملی، عبدالله، (1372)، ولایت فقیه، تهران، رجاء.
  • حاجی وند، امین و میرکمالی، سید علیرضا، مبانی فقهی، حقوقی و جرم‌شناختی رسیدگی افتراقی به جرایم سبز، فصلنامه تحقیقات حقوقی معاهده، شماره 59.
  • حر عاملی، (1372)،وسایل الشیعه، الجزء 12، قم، آل البیت.
  • حسینی آزاد، سید علی، (1390)، تعهد دولت‌ها در حفظ حریم خصوصی افراد از منظر حقوق بین­الملل بشر، امور تحقیق و پژوهش کمیسیون حقوق بشر اسلامی.
  • حسینی، حسین ابن احمد، (1363 ش)، تفسیر اثناعشر، تهران، میقات.
  • حمیدی، ابوالعباس عبدالله بن جعفر، بی‌تا، قرب الاسناد، تهران، انتشارات نینوا.
  • خرازی، محسن، (1385)، کاوشی در حکم فقهی تجسس، فصلنامه پژوهشی کاربردی، سال سوم، شماره 7 و 8.
  • خرازی، سید محسن، (1380)، کاوشی در حکم فقهی تجسس، مجله فقه اهل بیت، شماره 26.
  • دانش‌پور، افتخار، (1395)، بررسی حدود مصلحت در حریم خصوصی در تعارض با مصالح اجتماعی با رویکردی بر مبانی فقه اسلامی، فصلنامه فقه مقارن، سال چهارم، شماره 8، صص 25-24.
  • دعموش، علی، (1385)، دائره‌المعارف اطلاعات و امنیت، مترجم، غلامحسین باقری، دانشگاه امام حسین تهران.
  • الزمحشری، جار الله محمود بن عمر، بی‌تا، الکشاف، قم، نشر ادب حوزه.
  • زیدان، عبدالکریم، (1378)، اصول الدعوه، تهران، احسان.
  • صالحی، سید هادی؛ صالحی، سید مهدی و نیکخواه سرنقی، رضا، (1397)، بررسی فقهی حقوقی تجسس و موارد استثنایی آن، فصلنامه مبانی فقهی اسلامی، سال یازدهم، شماره بیست و یکم.
  • صدوق ابی بابویه قمی، (1398 ق)، التوحید، تهران، انتشارات مکتبه صدوق.
  • صدوق، محمدبن علی، (1406 ق)،من لا یحضره الفقیه، قم، مؤسسه نشر اسلامی.
  • طالبی طادی، بهنام، (1396)، بازخوانی مفهوم حریم خصوصی از منظر فقه امامیه، دوفصلنامه پژوهشنامه فقه و نظام‎سازی عدالت، سال اول، شماره 2.
  • طباطبایی، محمدحسین، (1363)، المیزان، قم، انتشارات اسلامی.
  • الطبرانی، ابوالقاسم سلیمان بن احمد، (1403 ق)، المعجم الصغیر، بیروت، انتشارات دارالکتب العلمیه.
  • طوسی، ابوجعفر محمد بن الحسن، (1363 ش)، الاستبصار، انتشارات دارالکتب الاسلامیه.
  • عاملی، محمد بن الحسن الحر، (بی‌تا)، وسایل الشیعه، تصحیح ربانی شیرازی، بیروت.
  • عبداللهی علی بیک، حمیده، (1383)، قاعده اضطرار (الضرورات تبیح المحذورات)، فصلنامه مطالعات اسلامی، شماره 63، صص 124-83.
  • عزیزی، علیرضا و مهدوی ثابت، محمدعلی، (1397)، مبانی فقهی و حقوقی جرم انگاری اخلال در فرآیند دادرسی کیفری، فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، سال 10، شماره 18.
  • عسقلانی، ابن حجر شهاب‌الدین، (بی‌تا)، الاصابه فی تمیز الصحابه، بیروت. دارالکتاب العربی.
  • علی حسینی، علی و کشاورز، حمیدرضا، (1395)، کارکرد مفهوم مصلحت در جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه پژوهشنامه انقلاب اسلامی، سال ششم، شماره 20، صص 20-1.
  • عمید، حسن، (1386)، فرهنگ فارسی عمید، تهران، امیرکبیر.
  • فتحی، یونس و شاهمرادی، خیرالله، (1396)، گستره و قلمرو حریم خصوصی در فضای مجازی، مجله حقوقی دادگستری، سال هشتاد و یکم، شماره نود و نهم.
  • قرطبی انصاری، (1376 ق)، الجامع الاحکام القرآن مصحح اطفیش، دارالکتب المصریه.
  • قربانی، محمد علی و پورشعبان‌علی، محمد، (1397)، تجسس از دیدگاه فقه امامیه، فصلنامه مطالعات فقهی و فلسفی، سال نهم، شماره سی و سوم، صص 57-31.
  • کلینی، ابی جعفر، (1381 ش)، روضه کافی، مترجم، حمیدرضا آژیر، قم، سرور، چاپ اول.
  • کوشکی، غلامحسن و موسوی آزاده، رضا، (1397)، از شناسایی منع تجسس به‌مثابه قاعده‌ای فقهی تا انعکاس آثار آن در نظام دادرسی کیفری ایران، پژوهشنامه حقوق اسلامی، شماره اول، پیاپی 47، صص 180-155.
  • مجلسی، محمدباقر، (1403 ق)، بحارالانوار، بیروت، انتشارات دارا حیاء التراث العربی.
  • محقق کرکی، جامع المقاصد، (بی‌تا)، قم، انتشارات مؤسسه آل البیت.
  • محمدی ری‌شهری، (1383)، میزان الحکمه، قم، دارالحدیث، چاپ چهارم.
  • مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، (1419 ق)، بیت الافکار الدولیه.
  • معاونت حقوقی ریاست جمهوری، (1390)، حقوق شهروندی، مجموعه مقالات (1)، چاپ اول، تهران.
  • مکارم، ناصر، (1372 ش)، تفسیر نمونه تهران، دارالکتب الاسلامیه.
  • میرالوندی، شهلا، (1397)، پژوهشی در قاعده (الضرورات تبیح المحظورات)، فصلنامه مطالعات راهبردی فقه و حقوق، سال اول، پیش شماره، صص 170-160.
  • نظرزاده، عبدالله، (1392)، مصلحت و نقش آن در استنباط احکام شرعی و حکومتی، فصلنامه سیاست متعالیه، سال اول، شماره اول.
  • نوجوان، داوود، (1389)، جایگاه قاعده اضطرار در بررسی فقهی درمان ناباروری، فصلنامه فقه پزشکی، سال دوم، شماره دوم، صص 80-59.
  • نوری طبرسی، حسین، (1408 ق)، مستدرک الوسایل، قم، تحقیق و نشر مؤسسه آل البیت.
  • هرندی، محمد و عرب، عالیه، (1392)، حکم‎سازی ضرورت حفظ نظام در قلمرو احکام شرعی از دیدگاه فقهی مذاهب اسلامی، فصلنامه مطالعات تقریبی اسلامی، سال نهم، شماره 33، صص 38-26.
  • یعقوبی، احمد، (1960 م)، تاریخ یعقوبی، بیروت، دار بیروت.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 366
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 203