تعداد نشریات | 17 |
تعداد شمارهها | 392 |
تعداد مقالات | 2,697 |
تعداد مشاهده مقاله | 1,524,858 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,352,592 |
تحلیل اقلیم دفاعی- نظامی مناطق بیابانی و سواحل مکران با تأکید بر تحلیل همدیدی بارشهای سنگین | ||
فصلنامه آماد و فناوری دفاعی | ||
دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 6، مهر 1399، صفحه 97-122 اصل مقاله (1.41 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سیداسعد حسینی1؛ امید مفاخری* 2 | ||
1دکتری اقلیمشناسی و نویسنده مسئول | ||
2دکتری آب و هواشناسی سینوپتیک، دانشگاه خوارزمی، تهران | ||
چکیده | ||
علاوه بر تمامی اثراتی که اقلیم بر جنبههای فیزیکی و روحی هریک از اعضاء و افراد نظامی بهجا مینهد، عملیات پدافند عامل و غیرعامل نیز از شرایط اقلیمی متأثر میگردد. بارشهای سنگین در مناطق خشک، بیابانی و کم باران و با پوشش گیاهی تنک در اغلب موارد به رخداد سیلابهای سنگین و پیشبینیناپذیر منجر میشوند و همهساله خسارات سنگینی در بخشهای تأسیسات زیربنایی، عمرانی و کشاورزی برجای میگذارد. لذا در این پژوهش به بررسی همدیدی بارشهای سنگین در مناطق بیابانی و سواحل مکران پرداخته شد. بدین منظور برای هر ایستگاه، بارشی که برابر یا بیشتر از صدک 95 باشد بهعنوان بارش سنگین آن ایستگاه در نظر گرفته شد و درنهایت بارشهای برابر و بیشتر از 16 میلیمتر بهعنوان بارش سنگین منطقه انتخاب شدند. در ادامه جهت به دســت آوردن الگوهای بارشی، از بین بارشهای رخداده در طول دوره آماری مورد بررسی (2015-1987) بارشهای فراگیر در کل منطقه استخراج شدند و درنهایت روز 5 فوریه 1993 برابر با 16 بهمن 1371 با توجه به گسترش آن در سطح منطقه به همراه 4 روز قبل از آن بهعنوان نماینده بارشهای سنگین منطقه انتخاب و مورد تحلیل همدید قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان داد که قرارگیری مرکز ناوه در غرب ایران ناشی از ادغام سامانههای بارشی مدیترانه و سودانی بهعنوان مؤثرترین الگو در رخداد بارش سنگین منطقه است بهطوریکه هسته بیشینه امگای منفی برابر با 5/1- پاسکال بر ثانیه در جنوب منطقه مطالعاتی و قرارگیری تاوایی مثبت ناوه مؤثر بر روز اوج بارش بر روی منطقه مطالعاتی باعث تشدید ناپایداری و صعود هوا شده است و منابع آبی (دریای سرخ، دریای عرب، خلیجفارس و تا حدودی دریای مدیترانه و دریای عمان) بهعنوان منابع رطوبتی مؤثر در رخداد بارش سنگین منطقه هستند. از نتایج حاصل از این پژوهش میتوان در طراحی مخازن ذخیره آب، طرحهای آبخیزداری و پیشآگاهی سیل و مدیریت منابع آب استفاده نمود. | ||
کلیدواژهها | ||
اقلیم؛ الگوی فشار؛ بارش سنگین؛ سیل؛ کمفشار سودانی | ||
مراجع | ||
احمدی، محمود و جعفری، فرزانه (1394)، واکاوی بارش فوق سنگین 23 اسفند 1392 مولد سیلاب مخرب در شهرستان بندرعباس، دانش مخاطرات، دوره 2، شماره 3، 307-324.
احمدی، محمود و علیجانی، بهلول (1386)، تحلیل فضایی نقش اقلیم بر تجهیزات و ادوات نظامی در ایران، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، سال 4، شماره 13.
باهک، بتول و سادات احمدی، بهجت (۱۳۹۱)، بارشهای سنگین پاییزه و زمستانه شهرستان تربتحیدریه و تأثیر آن بر توسعه پایدار، اولین همایش ملی جغرافیا، مخاطرات محیطی و توسعه پایدار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، 10.
حلبیان، امیرحسین؛ حسینعلی پور جزی، فرشته و صابری، بیژن (1391)، تحلیل همدید سامانههای سیلزا در قم (مطالعه موردی: سیلاب فروردین 1388)، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، سال 2، شماره 8.
علیجانی، بهلول (1372)، مکانیزمهای صعود بارندگیهای ایران، مجله دانشکده ادبیات دانشگاه تربیتمعلم، شماره 85.
کرمپور، مصطفی؛ زارعی چقابلکی، زهرا؛ میرهاشمی، اکرم و رستمی فتحآبادی، محمد (1395)، تحلیل همدید – ترمودینامیک مخاطره سیلابهای لحظهای ناشی از بارشهای رگباری مناطق کوهستانی (حوضه قرهسو)، مجله دانش مخاطرات، دوره 3، شماره 1، 90-75.
گندمکار، امیر (1389)، بررسی همدید بارشهای شدید در نواحی جنوبی استان بوشهر، مجله چشمانداز جغرافیایی، سال چهارم، شماره 10، 143 – 157.
لطفی، حیدر؛ نامی، محمدحسن؛ حسنپور، جعفر و بحیرایی، حمید (1390)، امنیت زیستمحیطی و سیاستگذاری امنیت ملی، فصلنامه نگرشهای نو در جغرافیای انسانی، سال 3، شماره 4.
مرادی، حمیدرضا (1383)، نقش دریای خزر در شرایط بارشی سواحل شمال کشور، مجله علوم دریایی ایران، دوره 3، شماره 2 و 3، 71-82.
مسعودیان، ابوالفضل (1377)، بررسی نظام تغییرات زمانی مکانی بارش در ایران، پایاننامه دکتری، دانشگاه اصفهان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه جغرافیا.
نجار سلیقه، محمد (1380)، الگوهای سینوپتیکی بارشهای تابستانه جنوب شرق ایران، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 62، 124-136.
Carla Lima, K. P. Satyamurty, & J. P. Reyes Fernández. (2009). Large-Scale Atmospheric Conditions Associated with Heavy Rainfall Episodes in Southeast Brazil, Theoretical and Applied Climatology, Springer Wien, DOI. 10.1007/s00704-009-0207-9.
Croitoru, A-E. Piticar, A. & Burada, D. (2016). Changes in precipitation extremes in Romania”. Quaternary International, vol. 415, pp. 315-335. doi.org/10.1016/j.quaint.2015.07.028.
Elagib, Nadir Ahmed. (2010). Exploratory analysis of rain days in central Sudan” Meteorology and Atmospheric Physics, Vol 109(1–2), pp. 47–59. DOI: 10.1007/s00703-010-0088-6.
Jansa Agustin, Ana Genoves, M Angeles Picornell, Joan Campins, Ricardo Riosalido & Olinda Carretero(2001), Western Mediterranean cyclones and heavy rain.Part 2: Statistical approach, Meteorol. Appl. 8, 43–56.
Lana, A., J. Campins, A. Genov´es, & A. Jans(2007) Atmospheric patterns for heavy rain events in the Balearic Islands, Advances in Geosci7ences, 12,pp. 27-32.
Limsakul, A. Singhruck, P. (2016). Long-term trends and variability of total and extreme precipitation in Thailand”, Atmospheric Research, 169, pp. 301–317.
Skakun, S., Kussul, N., Shelestov, A. & Kussul, O. )2014(. Flood hazard and flood risk Assessment Using a Time series Of Satellite Images: a case Study In Namibia. Risk Anal., 34(8): 1521-153 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 140 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 127 |