تعداد نشریات | 17 |
تعداد شمارهها | 392 |
تعداد مقالات | 2,697 |
تعداد مشاهده مقاله | 1,524,858 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,352,592 |
آینده روابط عراق و آمریکا و سناریوهای احتمالی | ||
فصلنامه علمی مطالعات دفاع مقدس | ||
مقاله 3، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 30، شهریور 1401، صفحه 57-79 اصل مقاله (582.17 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
اسماعیل احمدی مقدم1؛ محمد جعفری2؛ غلامرضا سلیمی2؛ عبدالجبار الحسینی* 3 | ||
1استاد دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران | ||
2استادیار دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، تهران، ایران | ||
3دانشجوی دکتری رشته مدیریت راهبردی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
این جستار به موضوع عراق و ماهیت نگاه آمریکا به آن از رهگذر تکیه بر مؤلفههای قدرت این کشور در جهت تحقق اهداف خود در منطقه غرب آسیا به ویژه منطقه خلیج فارس، میپردازد؛ تا بر این اساس بتوان راهکارهایی برای تغییر این نگاه آمریکا به عراق و عدم پذیرش خواستههای توسعهطلبانه آن ارائه گردد. اهمیت تحقیق در بررسی و تبیین ماهیت روابط عراق و آمریکا و به تبع آن بحرانها و تنشهای حاصل از آن است که دو طرف موفق به حل آن نبودهاند. هدف اصلی جستار بررسی و شناخت دلایل و نقاط ضعفی میباشد که منجر به این وضعیت گشته است. نظر به وسعت موضوع ابتدا از روش تاریخی جهت بررسی زمینهها و ریشههای تاریخی روابط عراق و آمریکا، بهره بردیم. سپس با تکیه بر روش تطبیقی به مقایسه و بررسی تطبیقی این روابط در دو دوره قبل از سال 2003م و بعد از آن پرداختیم. همچنین با بهرهگیری از روش توصیفی – تحلیلی به توصیف و تحلیل این روابط اقدام نموده تا در نهایت با تکیه بر روش پیشبینی و آینده نگاری احتمالی به ارائه سناریوهای احتمالی برای روابط عراق و آمریکا در پرتو تحولات منطقه و آینده وضعیت عراق در سایه نگاه آمریکا به آن میپردازیم. یافتههای تحقیق حاکی از ارائه سه سناریو احتمالی در روابط عراق و آمریکا در زمینههای سیاسی، اقتصادی و نظامی است. این سه سناریو عبارتند از: نخست: احتمال استمرار سلطه و هژمونی آمریکا، دوم ایجاد تغییر و قطع روابط و سوم: ایجاد شرایطی جهت سازگاری و توازن در این روابط. | ||
کلیدواژهها | ||
روابط عراق و آمریکا؛ منطقه غرب آسیا؛ خلیج فارس؛ سناریوهای احتمالی | ||
مراجع | ||
پورسعید، فرزاد(1382). عراق جدید و تهدید منزلت منطقهای جمهوری اسلامی، مطالعات راهبردی، 6(20)، 429-453.
پورسعید، فرزاد(1389). برآورد استراتژیک عراق آینده، مطالعات راهبردی، 13(47)، 177-212.
حافظنیا، محمدرضا و کاوندیکاتب، ابوالفضل(1389). روابط ایران و کشورهای عربی پس از حمله آمریکا به عراق، مطالعات خاورمیانه، 17(62)، 9-26.
درخشه، جلال و جعفریهرندی، امیررضا(1395). شیوههای نفوذ نظامی- امنیتی آمریکا در عراق، پژوهشهای راهبردی سیاست، 5(19)، 157-186.
صادقی، شمسالدین؛ مارابی، مهری و اکسا، نرگس(1395). ایران-عراق: چشماندازی بر راهبردی شدن مناسبات دوجانبه، پژوهشهای روابط بینالملل، 6(22)، 129-162.
یزدانفام، محمود(1389). چشمانداز مناسبات نظامی- امنیتی عراق و آمریکا، مطالعات راهبردی، 13(47)، 151-176
یزدانی، عنایتالله(1395). سناریوهای محتمل آینده، عراق براساس بازیگران مؤثر سطوح ملی، منطقهای و بینالمللی، پژوهشهای روابط بینالملل، 6(19)، 55-86.
إبراهیم خلیل العلاف(2006). موقع العراق فی الإستراتیجیه الأمریکیه المعاصره، علوم إنسانیه، العدد (29)، تموز.
العساف، سوسن(2008). إستراتیجیه الردع: العقیده العسکریه الأمریکیه الجدیده والاستقرار الدولی، ط 1، بیروت: الشبکه العربیه للأبحاث والنشر، نیسان.
الدباغ، سلیمان(2008). الاتفاقیه العراقیه - الأمریکیه وقائع وسیناریوهات مفترضه، لإستراتیجیه الأمریکیه فی العراق والمنطقه: الاتفاقیه العراقیه - الأمریکیه فی بُعدها الإستراتیجی ـ النفطی ـ القانونی، بیروت: مرکز العراق للدراسات.
أنتونی کوردسمان(2004). أربعه حروب والعدو مستمر، إعاده النظر فی المعنى الإستراتیجی للعرب على العراق، ترجمه أمیر جبار لفته، دراسات مترجمه، العدد (28)، مرکز الدراسات الدولیه، بغداد.
إیان شابیرو(2012). نظریه الاحتواء ما وراء العرب على الإرهاب، ط 1، بیروت: شرکه المطبوعات للتوزیع والنشر.
خلیل حسین(2006). العدوان الإسرائیلی على لبنان، الأبعاد والخلفیات، بیروت: دار المنهل اللبنانی.
زلوم، عبد الحی یحیى(2005). حروب البترول الصلیبیه والقرن الأمریکی الجدید، بیروت: المؤسسه العربیه للدراسات والنشر.
ستار جبار علاوی، خضر عباس عطوان(2006). العراق: قراءه لوضع الدوله ولعلاقاتها المستقبلیه، دراسات إستراتیجیه، مرکز الإمارات للدراسات والبحوث الإستراتیجیه، العدد (116).
شکاره، أحمد(2005). حرب الولایات المتحده الأمریکیه على العراق وانعکاساتها الإستراتیجیه الإقلیمیه، العدد 96، ط 1، أبو ظبی: مرکز الإمارات للدراسات والبحوث الإستراتیجیه.
عبد الفتاح، فکرت نامق، عبد الجبار کریم(2003). کالسیاسه الخارجیه الأمریکیه حیال الخلیج العربی بعد عام.
عبد علی کاظم المعموری(2011). التوجهات الأمریکیه بعد الانسحاب الجزئی من العراق، أمریکا وأوهام الانسحاب من العراق عام.
وهیب، حافظ(2008). مستقبل العلاقات العراقیه - الأمریکیه فی ظل الإستراتیجیه الأمریکیه الراهنه، دراسات دولیه، مرکز الدراسات الدولیه، جامعه بغداد، العدد (36)، نیسان.
دایار، جون(2008) الفوى التی نظموها ـ الشرق الأوسط بعد احتلال العراق، ترجمه: بسام شیما، ط 1، بیروت: الدار العربیه للعلوم.
الربیعی، کوثر عباس(2008). العراق فی المنظور الأمنی الأمریکی، دراسات دولیه، مرکز الدراسات الدولیه، جامعه بغداد، العدد (36).
أولبرایت، مادلین، الجبروت والجبار(2007). تأملات فی السلطه والدین والشؤون الدولیه، ترجمه: عمر الأیوبی، بیروت: الدار العربیه للعلوم
سرمد أمین عبد الستار(2008). «تداعیات الوجود العسکری الأمریکی فی العراق على المستوى الأمنی»، مجله دراسات دولیه، العدد (36)، جامعه بغداد، مرکز الدراسات الدولیه.
سیرجی مارتینوف(2009). الطاقه هل هناک سقف للنمو، مجله السیاسه الدولیه، الأهرام، العدد (177)، یولیو.
عامر هاشم عواد(2007). دور العراق الجدید فی الإستراتیجیه الأمریکیه تجاه منطقه الشرق الأوسط، مجله دراسات دولیه، مرکز الدراسات الدولیه، جامعه بغداد، العدد (33).
عبدالله، عبد الخالق الولایات المتحده الأمریکیه ومعضله الأمن فی الخلیج العربی (2004). المستقبل العربی، العدد 299، بیروت: مرکز دراسات الوحده العربیه، کانـون الثانی.
فیبی مار(2009). نظام صدام حسین (1979-2003)، ترجمه مصطفى نعمان أحمد، ط 1، القاهره: مکتبه مصر، دار المرتضى للنشر.
کاظم هاشم النعمه(1988). الوجیز فی الاستراتیجیه، بغداد: أیاد للطباعه الفنیه.
کروب، لورنس(2006). الخلیج الفارسی واستراتیجیه الأمن القومی الأمریکی، سلسله محاضرات الإمارات، مرکز الإمارات للدراسات والبحوث الإستراتیجیه، ط 1 (أبو ظبی).
کلیر، مایکل(2011). المنافسه الدولیه على مصادر الطاقه، عصر النفط التحدیات الناشئه، مجموعه باحثین، ط 1، أبو ظبی: مرکز الإمارات للدراسات والبحوث الإستراتیجیه.
کوثر عباس الربیعی(2013). التغییر فی الوطن العربی والإستراتیجیه الأمریکیه تناقضات المرحله، من کتاب: التحولات السیاسیه والاجتماعیه فی الوطن العربی والدور الأمریکی، مجموعه باحثین، مرکز الدراسات الدولیه، جامعه بغداد، بغداد.
کیوهان، روبرت(2009). مبنی للمجهول: مآلات القیاده الأمریکیه للنظام الدولی، المستقبل العربی، العدد (404)، بیروت: مرکز دراسات الوحده العربیه.
محمد العزاوی، دهام(2009). الاحتلال الأمریکی للعراق وأبعاد الفدرالیه الکردیه، بیروت: الدار العربیه للعلوم ناشرون.
محمد جمال باروت(2004). احتلال العراق وتداعیاته عربیاً وإقلیمیاً ودولیاً، مجله المستقبل العربی، العدد (302)، بیروت: مرکز دراسات الوحده العربیه.
المعموری، عبد علی(2007). ثالوث المحنه الاقتصادیه فی العراق (1980-2005)، التدمیر، النهب، الفساد، بغداد: النسخه الإلکترونیه.
المعموری، محمد(2009). أوباما والشرق الأوسط، معلومات، المرکز العربی للمعلومات، العدد (62)، بیروت: کانون الثانی.
هیثم کریم صیوان(2006). أثر المتغیر الاقتصادی فی العلاقات العراقیه ـ الأمریکیه، قضایا سیاسیه، العدد (11)، بغداد: جامعه النهرین، کلیه العلوم السیاسیه، خریف.
یوسف المراشده(2008). العولمه وأثرها على العالم العربی: مشروع الشرق الأوسط الکبیر، ط 1، الأُردن: دار الکندی للنشر والتوزیع. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 339 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 250 |