آمار
| تعداد نشریات | 17 |
| تعداد شماره‌ها | 421 |
| تعداد مقالات | 2,865 |
| تعداد مشاهده مقاله | 1,923,360 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,734,364 |
نقش ایالات متحده آمریکا در شروع، تداوم و پایان جنگ رژیم بعث عراق علیه جمهوری اسلامی ایران | ||
| فصلنامه علمی مطالعات دفاع مقدس | ||
| مقاله 1، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 33، خرداد 1402، صفحه 9-34 اصل مقاله (604.27 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| عبدالعلی پورشاسب* 1؛ ابراهیم متقی2؛ توحید اسدی3 | ||
| 1دانشیار مدیریت دفاعی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، تهران، ایران | ||
| 2استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 3دکتری تخصصی مطالعات آمریکا، دانشکده مطالعات جهان، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| ایالات متحده آمریکا با نظرداشت منافع چندگانه سیاسی، امنیتی و اقتصادی خود در منطقه خلیج فارس، همواره رویکردی مداخله‌‌گرایانه در قبال مناسبات موجود میان کشورهای منطقه اتخاذ کرده است. این رویکرد در عمل در قالب اشکال متنوعی از جمله پیمان‌های امنیتی، کمک‌های مالی، فروش تسلیحات، فشارهای اقتصادی، مداخلات نظامی جلوه‌گر شده است. در چنین بستری، توجه ویژه به نقش متغیر ایالات متحده در تحولات منطقه خلیج فارس ضرورتی مضاعف می‌یابد و این امر در رابطه با جنگ تحمیلی رژیم بعث علیه جمهوری اسلامی ایران نیز قابل توجه است. بر این اساس، در این مقاله نویسندگان می‌کوشند با کاربست رویکردی کیفی به این پرسش پاسخ دهند که نقش ایالات متحده آمریکا در شروع، تداوم و پایان این جنگ چه بوده است. مدعای این پژوهش پس از بازخوانی تحلیلی اقدامات متعدد ایالات متحده طی سال‌های جنگ آن است که الگوی رفتاری این کشور در این سال‌ها از حالتی آونگی برخوردار بوده است که مبتنی بر آن از یک‌سو دست به ایجاد کمربند منطقه‌ای حمایت از رژیم بعثی عراق زده و از سویی دیگر در صدد محدودسازی توان نظامی و ایدئولوژیک جمهوری اسلامی ایران برآمده است. عملکرد منحصربفرد ایالات متحده طی جنگ تحمیلی متأثر از یک راهبرد کلان منفعت‌محور با هدف غایی تأمین منافع چندگانه این کشور در منطقه خلیج فارس دنبال شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جنگ تحمیلی؛ روابط ایران و عراق؛ سیاست خارجی ایالات متحده؛ منطقه خلیج فارس | ||
| مراجع | ||
|
انصاری، مهدی؛ و یزدان‌فام، محمود(1387). جنگ محدود ایران و آمریکا در خلیج‌فارس، تهران: انتشارات مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدّس.
بیگلری، محمد؛ و عراقی، عبدالله(1393). بررسی نقش آمریکا در شروع، تداوم جنگ عراق علیه ایران و راه‌های اجتناب از غافلگیری، مدیریت و پژوهش‌های دفاعی، 13(77)، 157 ـ 182.
پورقربان، محمد(1401). نقش انقلاب اسلامی ایران در افول قدرت آمریکا در اندیشه و مکتب دفاعی امام خامنه ای (حفظه الله)، مطالعات دفاع مقدس، 8(32)، 115-142.
چمنکار، محمدجعفر(1386). آرایش نظامی آمریکا در منطقۀ خلیج‌فارس، مطالعات خاورمیانه،17(63)، 35 ـ 64.
حجازی، سید امین(1401). نقش حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله العالی) در دفاع مقدس در دوران ریاست‌جمهوری(1360-1367)، مطالعات دفاع مقدس، 8(30)، 185-209.
رادمهر، محسن؛ علی پور، عباس و سعادتی، حسن(1401). بررسی زمینه‌های ژئوپلیتیکی بروز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، مطالعات دفاع مقدس، 8(32)، 70-45.
سید، محمود؛ و زارع، فاطمه(1395). مناقشات مرزی عراق با همسایگان خود با تکیه بر جنگ دوم خلیج‌فارس، مطالعات روابط بین‌الملل، 9(33)، 219 ـ 249.
سیدتقی‌زاده، سیدحمید؛ امام‌جمعه‌زاده، سید جواد؛ و گرجی‌زاده، علی‌اصغر(1386). نقش ساختار نظام بین‌الملل در اجرای قطعنامۀ 598، سیاست دفاعی، 27(107)، 191 ـ 216.
صباحی، مجتبی؛ محمدی، داود و جعفری فر، احسان(1401). بررسی مبانی فکری راهبرد دفاعی از دیدگاه حضرت امام خامنه‌ای(مدظله العالی)، مطالعات دفاع مقدس، 8(29)، 167-191.
علایی، حسین(1401). بررسی و ارزیابی راهبردهای رژیم بعث عراق در جنگ با جمهوری اسلامی ایران، مطالعات دفاع مقدس، 8(31)، 185-208.
غفوری، اکبر؛ و عزیزی، سیدعلیرضا(1399). بررسی نقش آمریکا در جنگ ایران و عراق با تأکید بر نظریه موازنه قوا، یزد: خط‌شکنان (وابسته به اداره کل حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدّس استان یزد).
متقی، ابراهیم(1379). استراتژی موازنه منطقه‌ای امریکا در جنگ ایران و عراق، سیاست دفاعی، 9(31)، 65 ـ 86.
Albedwawi, Saif Mohammed. 2022. “President Carter Policy Toward Arabian Gulf Carter Doctrine How It Was Drawn.” Al-Adab Journal 1(143):119–36.
Blight, James G., Hussein Banai, Malcolm Byrne, and John Tirman. 2012. Becoming Enemies: US-Iran Relations and the Iran-Iraq War, 1979–1988. Rowman & Littlefield Publishers.
Boutz, Gary M., and Kenneth H. Williams. 2015. US Relations With Iraq: From the Mandate to Operation Iraqi Freedom. Air Force History and Museum Program.
Cordesman, Anthony H. 1998. “The US and Iran: Options for Cooperation.” CSIS Middle East Studies Program 10.
Crist, David. 2013. The Twilight War: The Secret History of America’s Thirty-Year Conflict with Iran. Penguin.
Emery, Chris. 2013. “Reappraising the Carter Administration’s Response to the Iran–Iraq War.” Pp. 156–84 in The Iran-Iraq War. Routledge.
Everest, Larry. 2003. “1980-1988, Iran-Iraq: Helping Both Sides to Lose the War.” Press for Conversion 51:30–31.
Levy, Jonathan. 2021. Ages of American Capitalism: A History of the United States. Random House.
Pelletiere, Stephen C. 1992. The Iran-Iraq War: Chaos in a Vacuum. ABC-CLIO.
Razoux, Pierre. 2015. “The Iran-Iraq War.” in The Iran-Iraq War. Harvard University Press.
Samuel, Annie Tracy. 2021. The Unfinished History of the Iran-Iraq War: Faith, Firepower, and Iran’s Revolutionary Guards. Cambridge University Press.
Sick, Gary, and Lawrence G. Potter. 2004. Iran, Iraq, and the Legacies of War. Palgrave Macmillan.
Stork, Joe, and Martha Wenger. 1991. “The US in the Persian Gulf: From Rapid Deployment to Massive Deployment.” Middle East Report 22–26.
Tosh, John. 2008. Why History Matters. New York: Palgrave Macmillan.
Tucker-Jones, Anthony. 2018. Iran–Iraq War: The Lion of Babylon, 1980–1988. Pen and Sword.
Yaphe, Judith. 2013. “Changing American Perspectives on the Iran–Iraq War.” Pp. 185–202 in The Iran-Iraq War. Routledge. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,890 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 909 |
||