تعداد نشریات | 17 |
تعداد شمارهها | 398 |
تعداد مقالات | 2,744 |
تعداد مشاهده مقاله | 1,636,055 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,468,061 |
مقاله پژوهشی: جغرافیای امنیتی مرز ایران و افغانستان و تأثیر آن بر امنیت ملی ج.ا.ایران | ||
راهبرد دفاعی | ||
مقاله 4، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 53، فروردین 1395، صفحه 97-135 اصل مقاله (1.19 M) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سیدیحیی صفوی1؛ محمدحسن نامی2؛ عبداله جلالینسب3 | ||
1استاد دانشگاه امام حسین(ع) | ||
2استادیار دانشگاه علوم و فنون فارابی | ||
3دانشجوی دوره دکترای جغرافیای سیاسی دانشگاه بینالمللی امام رضا(ع) | ||
چکیده | ||
پایش وضعیت امنیتی افغانستان و مرزهای شرقی ج.ا.ایران در مقطع کنونی از اهمیت زیادی برای کشور برخوردار است. در این راستا مسائل مختلف و معضلهای تأثیرگذار این منطقه بر امنیت کشور ازجمله مرز مشترک و با دیدگاه عناصر جغرافیای امنیتی با مؤلفههای فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، زیستمحیطی، اجتماعی، نظامی، علمی و فنی موردبررسی قرار گرفته است. در این زمینه، مؤلفههای جغرافیای امنیتی به روش تحلیلی– توصیفی و با بهرهبرداری از پرسشنامه در یک جامعه آماری 50 نفره و سؤالهای باز و بسته موردواکاوی قرار گرفت. بر اساس نتایج بهدستآمده تأثیرگذارترین مؤلفه جغرافیای امنیتی مرز ایران و افغانستان بر امنیت ملی کشور، عامل نظامی با زیرمؤلفه «وضعیت امنیتی ایران» و عامل سیاسی با زیرمؤلفه «اشراف و حاکمیت دولت مرکزی بر مناطق مرزی» میباشند و پس از آن مؤلفههای اقتصادی با زیرمؤلفه «میزان اشتغال ساکنان منطقه مرزی» و عامل اجتماعی با زیرمؤلفه «قاچاق مواد مخدر» و عامل فرهنگی با زیرمؤلفه «فرقهگرایی قومی و مذهبی در افغانستان» بوده و کماثرترین آنان مؤلفههای زیستمحیطی با زیرمؤلفه «خشکسالی مناطق مرزی» و عامل «علمی و فنی» است. | ||
کلیدواژهها | ||
افغانستان؛ امنیت ملی؛ ج.ا.ایران؛ جغرافیای امنیتی؛ ژئوپلیتیک؛ مرز | ||
مراجع | ||
الف. منابع فارسی 1. احدی، محمد (1387)، جغرافیای امنیتی کشورهای همجوار، تهران، مرکز آموزش و پژوهش شهیدصیاد شیرازی. 2. بای، یارمحمد (1384)، هیدروپلیتیک رودهای مرزی، تهران، مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بینالمللی ابرار معاصر ایران. 3. بوزان، باری (1378)، مردم، دولتها و هراس، ترجمه ناشر، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی. 4. پاپلی یزدی، محمدحسین، وثوقی، فاطمه (1390)، نگاهی به دیپلماسی آب ایران، مشهد، انتشار پاپلی. 5. تهامی، مجتبی (1376)، امنیت ملی، دکترین و سیاستهای دفاعی – امنیتی، (جلد اول)، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی. 6. حافظنیا، محمدرضا (1392)، مرزها و جهانیشدن (با نگاهی کوتاه به مرزهای ایران)، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی. 7. خبرگزاری افکارنیوز (22/2/94)، «جدیدترین آمار تعداد مهاجران افغانی در ایران»، قابل دسترس در: www.afkarnews.ir/5/414664 8. خبرگزاری ایسنا (3/12/93)، «افزایش چشمگیر سطح کشت خشخاش در افغانستان تا پایان سال 2015»، قابل دسترس در: www.isna.ir/fa/news/94042212267 9. خبرگزاری طلوع (25/7/94)، «هواداران داعش در افغانستان رو به افزایشاند»، قابل دسترس در: www.tolonews.com/fa/afghanistan/22830 10. خبرگزاری همشهری (8/7/93)، «پنج محور توافقنامه امنیتی افغانستان با آمریکا و ناتو»، قابل دسترس در: www.hamshahrionline.ir/details/273581 11. رستمی، محمود (1378)، فرهنگ واژههای نظامی، تهران، انتشارات ارتش ج.ا.ایران. 12. روشندل، جلیل (1374)، امنیت ملی و نظام بینالملل، تهران، انتشارات سمت. 13. سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح (1384)، فرهنگ جغرافیایی رودهای کشور، حوضة آبریز شرق ایران و قرهقوم، تهران، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح. 14. عزتی، عزتا... (1392)، جغرافیای استراتژیک ایران، تهران، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح. 15. عظیمی، محمدعظیم (1390)، درآمدی بر جغرافیای طبیعی افغانستان، کابل، انتشارات امیری. 16. علایی، حسین (1391)، کنترل و امنیت مرزهای جمهوری اسلامی ایران، نمای راهبردی، شماره 172. 17. علیآبادی ، علیرضا (1382)، افغانستان، تهران، مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه. 18. کریمیپور، یداله (1379)، مقدمهای بر ایران و همسایگان (منابع تنش و تهدید)، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم. 19. ماندل، رابرت (1377)، چهره متغیر امنیت ملی، ترجمه ناشر، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی. 20. نامی، محمدحسن (1387)، جغرافیای کشور افغانستان، تهران، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح. 21. نامی، محمدحسن، اخباری، محمد (1389)، جغرافیای مرز با تأکید بر مرزهای ایران، تهران، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
ب. منابع انگلیسی
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,362 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,281 |