دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
سامانه رتبه بندی نشریات علمی
سامانه همایش ها
سامانه جامع رسانه‌های کشور
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام
مرکز ملی شاپا

 آمار

تعداد نشریات17
تعداد شماره‌ها418
تعداد مقالات3,201
تعداد مشاهده مقاله2,935,505
تعداد دریافت فایل اصل مقاله2,338,894
پیرو هدایتی, داوود, رحیمی, جابر. (1402). کاربرد نانو ماسه آب‌گریز به‌عنوان راهبردی در راستای کاهش هدر رفت منابع آبی در مناطق کویری و بیابانی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 6(1), 37-54.
داوود پیرو هدایتی; جابر رحیمی. "کاربرد نانو ماسه آب‌گریز به‌عنوان راهبردی در راستای کاهش هدر رفت منابع آبی در مناطق کویری و بیابانی ایران". سامانه مدیریت نشریات علمی, 6, 1, 1402, 37-54.
پیرو هدایتی, داوود, رحیمی, جابر. (1402). 'کاربرد نانو ماسه آب‌گریز به‌عنوان راهبردی در راستای کاهش هدر رفت منابع آبی در مناطق کویری و بیابانی ایران', سامانه مدیریت نشریات علمی, 6(1), pp. 37-54.
پیرو هدایتی, داوود, رحیمی, جابر. کاربرد نانو ماسه آب‌گریز به‌عنوان راهبردی در راستای کاهش هدر رفت منابع آبی در مناطق کویری و بیابانی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1402; 6(1): 37-54.

کاربرد نانو ماسه آب‌گریز به‌عنوان راهبردی در راستای کاهش هدر رفت منابع آبی در مناطق کویری و بیابانی ایران

فصلنامه آماد و فناوری دفاعی
دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 17، خرداد 1402، صفحه 37-54    اصل مقاله (900.73 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
داوود پیرو هدایتی* 1؛ جابر رحیمی2
1ارشد مهندسی مواد دانشگاه تهران
2دکتری هواشناسی کشاورزی دانشگاه تهران – گروه مهندسی آبیاری و آبادانی – پردیس کشاورزی و منابع طبیعی
چکیده
    با توجه به قرارگیری ایران در کمربند خشک جهانی و مواجه بودن آن با بحران بیابان‌زایی، طی سالیان اخیر راهبردهایی در حوزه‌های مختلف به‌منظور مواجهه با این پدیده بکار گرفته شده است. در پژوهش حاضر ضمن معرفی دانش فنّ فناوری "ماسه آب‌گریز" به‌عنوان یک فرآورده مهم نانو فناوری در عرصه بیابان‌زدایی، تجربیات جهانی در این زمینه و همچنین قابلیت بهره‌برداری از آن در مناطق کویری و بیابانی کشور موردبررسی قرار می‌گیرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که کاربست یک پانل از این نوع ماسه در زیر لایه‌ای از ماسه کویر، می‌تواند آب حاصل از باران یا آبیاری را در خود نگه‌داشته و بدین ترتیب آب موردنیاز ریشه گیاهان و محصولات را به‌طوری مؤثر تأمین کند که این خود کاهش 75 درصدی در نیاز به آبیاری و نیز محصولات بیشتر و بهتر را به دنبال خواهد داشت. در مطالعه موردی روی درخت خرما در این پژوهش، به بررسی تأثیر استفاده از این نانو ماسه بر روی پارامترهای رشد پرداخته شد. در گام اول بررسی‌ها نشان داد که در شرایط استفاده از نانو ماسه آب‌گریز، طول ریشه نسبت به حالت معیار، 40% افزایش می‌یابد. از طرف دیگر، به‌کارگیری این نوع نانو ماسه سبب افزایش غلظت مواد مغذی لازم رشد در ریشه نخل خرما می‌شود. همچنین، نتایج مربوط به میزان فلزات سنگین در برگ و ریشه نخل خرما نشان داد که میزان فلزات سنگین (کادمیم،مولیبدن، سرب و سلنیم) در محدوده توصیه‌شده قرار داشتند. همچنین بررسی مطالعات مزرعه‌ای صورت گرفته نشان می‌دهد، ازآنجایی‌که مناطق جنوبی ایران مستعد کاشت نخل است، استفاده از این نوع ماسه، می‌تواند اثرات شگرفی در توسعه پایدار منطقه ازجمله صرفه‌جویی در مصرف منابع آبی، حفظ محیط‌زیست، کاهش روند بیابان‌زایی در منطقه، رونق کشاورزی و ایجاد اشتغال ایجاد کند.
کلیدواژه‌ها
واژگان کلیدی: ماسه آب‌گریز؛ نانو فناوری؛ بیابان‌زدایی
مراجع
منابع فارسی

  1. عبدی نژاد، غلام؛ داود ناظمی، عباس، (1393)، بیابان و مقابله با بیابان‌زایی در ایران، نشر پونه.
  2. مختاری، داریوش، (1393)، مدیریت مشارکتی منابع آب کشاورزی در ایران، درس آموزه‌هایی از تجربه‌ها، انتشارات ایلاف.
منابع لاتین

  1. Aegerter, M. A., Almeida, R., Soutar, A., Tadanaga, K., Yang, H., & Watanabe, T. (2008). Coatings made by sol–gel and chemical nanotechnology. Journal of Sol-Gel Science and Technology, 47(2), 203-236.
  2. Al-Azawi, S. (2015). Hydrophobic sand to combat water scarcity–Properties and possible chemical risk.
  3. Andrén-Sandberg, F. (2011). Energy Efficiency-Can Nanotechnology Change the Equation?. ISRN LUTMDN/TMHP--11/5242--SE.
  4. Franco, C. M. M., Clarke, P. J., Tate, M. E., &Oades, J. M. (2000). Hydrophobic properties and chemical characterisation of natural water repellent materials in Australian sands. Journal of Hydrology, 231, 47-58.
  5. Hirasaki, G. J. (1991). Wettability: fundamentals and surface forces. SPE Formation Evaluation, 6(02), 217-226.
  6. Kassas, M. (1995). Desertification: a general review. Journal of Arid Environments, 30(2), 115-128.
  7. Klein, R. J., Biesheuvel, P. M., Yu, B. C., Meinhart, C. D., & Lange, F. F. (2003). Producing Super-Hydrophobic Surfaces with Nano-Silica Spheres: Dedicated to Professor Dr. Dr. hc Manfred Rühle on the Occasion of His 65th Birthday. ZeitschriftfürMetallkunde, 94(4), 377-380.
  8. Moser, S. 2013. Conditions and visions for change and sense-making in a rapidly changing world. World Social Science Report, 281.
  9. Mura, S., Seddaiu, G., Bacchini, F., Roggero, P. P., &Greppi, G. F. (2013). Advances of nanotechnology in agro-environmental studies. Italian Journal of Agronomy, 8(3), 127-140.
  10. Poole Jr, C. P., & Owens, F. J. (2003). Introduction to nanotechnology. John Wiley & Sons.
  11. Rola-Rubzen, M. F., Altangerel, D., &Gabunada, F. M. (2009). Profile of businesses in desert Australia. Desert Knowledge Cooperative Research Centre: Alice Springs.
  12. Salem, M. A., Al-Zayadneh, W., &Cheruth, A. J. (2010). Water conservation and management with hydrophobic encapsulation of sand. Water resources management, 24(10), 2237-2246.
  13. Salem, M. A., Al-Zayadneh, W., Schulze, H. F., &Cheruth, A. J. (2013). Effect of nano-hydrophobic sand layer in datepalm (Phoenix dactylifera L.) cultivation in aridlands. Journal of Food, Agriculture and Environment, 11(2), 591-595.
  14. Urbanek, E., Hallett, P., Feeney, D., & Horn, R. (2007). Water repellency and distribution of hydrophilic and hydrophobic compounds in soil aggregates from different tillage systems. Geoderma, 140(1), 147-155.
  15. Xia, D., &Brueck, S. R. J. (2008). Strongly anisotropic wetting on one-dimensional nanopatterned surfaces. Nano letters, 8(9), 2819-2824.
Zettlemoyer, A. C., &Fowkes, F. M. (1969). Hydrophobic Surfaces: Kendall Award Symposium Honoring Albert C. Zettlemoyer, at the 155th Meeting of the American Chemical Society, San Francisco, Calif., April 1 and 2, 1968. Academic

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 191
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 238