آمار
| تعداد نشریات | 15 |
| تعداد شماره‌ها | 316 |
| تعداد مقالات | 2,124 |
| تعداد مشاهده مقاله | 917,145 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 802,989 |
تحلیل علل و عوامل ضعف نظریه پردازی بومی در علوم انسانی ایران (مطالعه ای داده بنیاد در بین اساتید علوم انسانی) | ||
| نظریه پردازی نقد و مناظره | ||
| مقاله 2، دوره 1، شماره 1، آذر 1401 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| ابوذر قاسمی نژاد* 1؛ محمد قنداقی2 | ||
| 1دکترای جامعه‌شناسی، گرایش رفاه اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی | ||
| 2دکتری علوم دفاعی راهبردی . دانشگاه عالی دفاع ملی | ||
| چکیده | ||
| امروزه ضعف نظریهپردازی صحیح و معضل روششناختی نظریهپردازی در علوم انسانی، از مشکلات این علوم در کشور است. به این اعتبار، هدف این پژوهش تحلیل علل و عوامل ضعفنظریهپردازی بومی در علوم انسانی ایران است. رویکرد تحقیق «کیفی» و جامعه مورد مطالعه، اساتید علوم انسانی ایران بودند که با شیوه نمونهگیری «هدفمند و نظری» با 15 نفر «مصاحبه عمیق فردی» انجام گرفت. معیار توقف مصاحبهها «اشباع نظری» بود. بعد از کدگذاری دادهها، 245 کد باز و 17 مقوله اصلی احصاء شد. یافتههای این پژوهش نشان میدهد «پدیدة محوری» در ضعف نظریهپردازی «پایهگذاری نظام علمی نامولد» است. شرایط علی شکلگیری این پدیدة محوری «نهادینهسازی موقعیت فرودستی آموزشی، سیاستگذاریهای بخشی، موضوعیتنیافتن نظریهپردازی در بین محققان، تئوریزهنشدن علوم اسلامی و دینی و خودپنداره ضعیف» میباشند. شرایط زمینهای رشد پدیده محوری «نظام آموزشی کمیگرا/پژوهشمحور، ضعف نیازمحوری در پژوهشهای علمی، رشدنیافتگی قطببندیهای علمی و بسترهای تاریخی تفکرزدا» هستند. شرایط مداخلهگر «تلقی مقطعی و تجویزی از نظریهپردازی، ارتباط ناموزون بین حوزه و دانشگاه و ارزشگذاری نادرست علوم انسانی و ضعیف تاریخمندی در علوم انسانی» هستند که با راهبردهای همچون «نپذیرفتن ساحت بومی و غیربومی علم، زمانبربودن نظریهپردازی و رحجان حرفهایشدن بروکراتیک بر مردممداری» همراه بوده که در نهایت منجر به پیامدهای همچون «شکاف بین دانش فنی و دانش اجتماعی، تعمیق وابستگی/مصرفگرایی علمی و به حاشیهرفتن مرجعیت علمی» در نظام آموزشی مستقر شدهاند. نتایج این مطالعه نشان میدهد که به منظور غلبه بر ضعف نظریهپردازی باید در گام اول ارزشهای علم درونزا و بومی را در بین صاحبنظران و محققان علوم انسانی نهادینهسازی کرد تا شرایط برای گذار از موقعیت فرودستی فراهم شود. در گام دوم باید ایدهمحوری و مسئلهمحوری بوممحور را جایگزین کنکاشهای کمیتگرا و نامولد کرد تا بتوان با پیوند بین آموزش و پژوهش به فهم نظری متقنی پیرامون جامعه ایرانی دست یافت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نظریهپردازی بومی؛ علوم انسانی؛ نهادینهسازی فرودستی آموزشی؛ وابستگی/مصرفگرایی؛ به حاشیهرفتن مرجعیت علمی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 18 |
||