تعداد نشریات | 17 |
تعداد شمارهها | 398 |
تعداد مقالات | 2,745 |
تعداد مشاهده مقاله | 1,636,935 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,469,043 |
بررسی اثرات تحریمهای نفتی، مالی و بازرگانی بر متغیرهای کلان اقتصاد ایران با استفاده از الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری | ||
فصلنامه اقتصاد دفاع و توسعه پایدار | ||
دوره 8، شماره 28، شهریور 1402، صفحه 117-150 اصل مقاله (1.36 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
داوود منظور1؛ مجتبی سید حسین زاده یزدی* 2 | ||
1دانشیار، گروه اقتصاد، دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران. | ||
2دکترا، گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران. | ||
چکیده | ||
در این پژوهش جهت بررسی آثار تحریمهای اقتصادی بر اقتصاد کلان کشور از چهار شاخص «شوک درآمد نفتی»، «شوک واردات مواد اولیه»، «شوک نرخ ارز»، و «شوک خالص ورود سرمایه» استفاده شده است. همچنین آثار تحریمهای اقتصادی بر متغیرهای اقتصاد کلان کشور شامل «تولید ناخالص داخلی»، «شاخص قیمت مصرفکننده»، «درآمدهای مالیاتی»، «سرمایهگذاری»، و «مصرف» در قالب مدل خودرگرسیون برداری ساختاری (SVAR) مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور پس از «تحلیل آماری» و «بررسی مانایی» متغیرها و نیز «تعیین وقفه بهینه»، ضرایب تخمین، برآورد و توابع عکسالعمل آنی (IRF) استخراج شده است. نتایج نشان میدهد در کوتاهمدت: 1. شوکهای حاصل از نرخ ارز (26-%) و واردات مواد اولیه (5/3-%) به ترتیب بیشترین اثرات منفی را بر متغیرهای اقصاد کلان داشتهاند. 2. متغیرهای شاخص قیمت مصرفکننده (17%) و سرمایهگذاری (5-%)، تولید ناخالص داخلی (2-%) و درآمدهای مالیاتی (1-%) نیز به ترتیب بیشترین تأثیرپذیری منفی را از تحریمهای اقتصادی داشتهاند. و در بلندمدت: 1. شوکهای حاصل از واردات مواد اولیه (30-%) و نرخ ارز (18-%) به ترتیب بیشترین اثرات منفی را روی متغیرهای اقتصاد کلان داشتهاند. 2. متغیرهای شاخص قیمت مصرفکننده (19%) و مصرف (14-%) نیز به ترتیب بیشترین تأثیرپذیری منفی را از شوکهای حاصل از تحریم داشتهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
تحریم های اقتصادی؛ متغیرهای اقتصاد کلان؛ مدل خودرگرسیون برداری ساختاری | ||
مراجع | ||
احمدی، سیدوحید؛ عباسی، ابراهیم و محسنی، رضا (1399). اثر شوک درآمدهای نفتی بر توانپذیری قیمت مسکن شهری در ایران. سیاستگذاری اقتصادی، 12(23)، 133-166.
برخورداری، سجاد و جلیلی بوالحسنی، حسین (1397). عوامل تعیینکننده نرخ ارز در ایران با تأکید بر نقش تحریمهای اقتصادی، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 7(28)، 35-59.
پورمهر، مهدی؛ سپهردوست، حمید؛ نظیری، محمدکاظم و مهرگان، نادر (1397). تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی و کیفیت مدیریت بر سودآوری بانکهای خصوصی؛ رهیافت الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری، تحقیقات مدل سازی اقتصادی، 9(34)، 201-254.
پیشبهار، اسماعیل؛ دشتی، قادر و خلیلیملکشاه، سمانه (1395). بررسی آثار متغیرهای کلان اقتصادی بر قیمت محصولات کشاورزی ایران: رویکرد الگوی خودتوضیح برداری ساختاری (SVAR) و گرافهای غیرچرخشی سودار، اقتصاد کشاورزی و توسعه، 24(95)، 25-47.
پیلهفروش، میثم (1391). رد پای نفت در بودجه، فصلنامه تازههای اقتصاد، 72(136)، 48-50.
توفیق، فیروز و متین، شهاب (1395). بررسی آثار تحریمهای نفتی بر رشد بخشهای اقتصادی ایران با استفاده از الگوی متغیر مختلط داده-ستانده. فصلنامه اقتصاد دفاع، دوره 2، شماره1، ص111-133.
حسنوند، داریوش و جلیلیکامجو، سیدپرویز (1398). ارزیابی تأثیر شوکهای ساختاری بر بیثباتی تولید در اقتصاد ایران، مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 8(30)،57-85.
حسنوند، علی اکبر؛ حسنوند، داریوش و نادمی، یونس (1397). تأثیر تحریمها بر صادرات غیرنفتی ایران. فصلنامه سیاستهای راهبردی و کلان، 4(6)،666-687.
حسین پور، عبدالکریم؛ محمودی، نرگس و رضایی، محمد (1396). بررسی بهرهوری کل عوامل تولید در شرایط تحریمهای اقتصادی. فصلنامه اقتصاد دفاع، 4(2)،51-69.
حسینی، سیدشمسالدین (1392). اقتصاد ایران همراه با تحریم با تأکید بر عملکرد سال 1391. فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی، 2(1)، 5-20.
حیدری، حسن و رشیدی، مهسا (1398). برآورد تاثیر تغییرات نرخ ارز بر شاخص قیمت تولیدکننده در بخشهای عمده اقتصاد ایران، تحقیقات مدلسازی اقتصادی، 9(35)،167-200.
دمیری، فاطمه؛ اسلاملوییان، کریم؛ هادیان، ابراهیم و اکبریان، رضا (1396). تأثیر تکانه نفتی بر تراز تجاری و متغیرهای کلان اقتصاد ایران با استفاده از یک مدل تعدل عمومی پویای تصادفی، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 6(23)، 35-60.
رجایی، حسینعلی؛ جلاییاسفندآبادی، سیدعبدالمجید و زایندهرودی، محسن (1399): بررسی تاثیر تکانههای موقت و دائم نرخ ارز بر شکاف تولید در اقتصاد ایران با استفاده از الگوی خود رگرسیو برداری ساختاری (روش بلانچارد ـ کوا)، مطالعات و سیاستهای اقتصادی، 7(13)،257-279.
رحمانی، تیمور و سیاهپوش، تقی (1398). رابطه بین ضریب فزاینده مخارج دولت و متغیرهای کلان اقتصادی ایران با استفاده از روشSVAR، مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 8(31)،201-221.
رضازاده، علی (1395). بررسی تاثیر شوکهای نفتی بر نرخ ارز در ایران: رهیافت غیرخطی مارکوف- سوئیچینگ، پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، 24(79)،123-144.
زهرانی، مصطفی (1387). مبانی نظری تحریمهای اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران: موانع و چالشهای نفت ایران، مجله بررسی مسائل اقتصاد انرژی، 1(2)، 4-23.
صادقی، عبدالرسول و طبیبی، سید کمیل (1396). اثرات تحریمهای بینالمللی و سایر عوامل تأثیرگذار بر نرخ ارز در ایران، فصلنامه علمی پژوهشی تحقیقات اقتصادی، 3(52)،641-661.
طغیانی، مهدی؛ حیدری، محمدرضا و باستانیفر، ایمان (1392). مبانی نظری و تاریخچه تحریم در ایران و جهان، اصفهان: انتشارات پژوهشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان.
عباسی، مریم؛ موسوی، سیدنعمتاله و امینیفرد، عباس (1399). بررسی اثرات همزمان شوکهای تحریمهای اقتصادی بر بخشهای مولد اقتصاد ایران. مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 9(34)، 251-275.
عبداللهیآرانی، مصعب؛ قاسمی، محمدرضا و صفاکیش، محمد (1396). بررسی تاثیر تکانههای سیاستهای پولی و مالی بر بخش صنعت ایران: دوره 1395- 1383 (رهیافتSVAR)، برنامهریزی و بودجه، 22(138)، 109-140.
عزتی، مرتضی؛ حیدری، حسن و مریدی، پروین (1399). بررسی اثر تحریمهای اقتصادی بر تولید و اشتغال بخش صنعت ایران. فصلنامه سیاستهای راهبردی و کلان، 1(8)، 39-65.
عزتی، مرتضی و سلمانی، یونس (1393). بررسی آثار مستقیم و غیرمستقیم تحریمها در رشد اقتصادی ایران با تأکید بر بخش خارجی اقتصاد. فصلنامه آفاق امنیت، 7(25)، 149-175.
عظیمی، سارا؛ نیسی، عبدالساده و محمدی، تیمور (1398). بررسی نقش شوکهای ساختاری بر نوسانات قیمت نفت خام. نظریههای کاربردی اقتصاد، 6(20)، 241-264.
فتحیزاده، حسین؛ نونژاد، مسعود؛ حقیقت، علی و امینیفرد، عباس (1399). رابطه بین رشد اقتصادی، شدت انرژی و توسعه مالی در بخشهای اقتصاد ایران، پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، 10(40)، 55-76.
فدایی، مهدی و درخشان، مرتضی (1393). تحلیل اثرات کوتاه مدت و بلندمدت تحریمهای اقتصادی بر رشد اقتصادی در ایران، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، 5(18)، 113-132.
فهیمیفرد، سیدمحمد (1399). بررسی آثار ناشی از تحریمهای اقتصادی بر شاخصهای زیست محیطی ایران (رهیافت مدل خودرگرسیون برداری ساختاریSVAR)، مدلسازی اقتصادسنجی، 5(18)،93-119.
قلیچ، وهاب و شاکری، عباس (1394). عوامل مؤثر بر چرخههای تجاری اقتصاد ایران؛ یک مدل خودرگرسیون برداری ساختاری. پژوهشهای پولی – بانکی، 8(25)، 455-480.
کمالیدهکردی، پروانه (1399). تحلیل اثر شوک ارزی، تحریمهای اقتصادی و قیمت نفت بر بازار مسکن (با بکارگیری الگوی خود رگرسیونی برداری ساختاریSVAR)، نظریههای کاربردی اقتصاد، 7(27)، 27-56.
گرشاسبی، علیرضا و یوسفی دیندارلو، مجتبی (1395). بررسی اثرات تحریم بینالمللی بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران، فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، 7(25)، 129-182.
مرزبان، حسین و استادزاد، علی حسین (1394). تأثیر تحریمهای اقتصادی بر تولید و رفاه اجتماعی ایران: رهیافتی از الگوی رشد تعمیمیافته تصادفی، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، 20(63)،37-69.
مطلبی، معصومه؛ علیزاده، محمد و نظریفارسانی، محسن (1398). بررسی رابطه متقابل بین کارآفرینی در بخش صنعت، رشد اقتصادی و اشتغال با استفاده از روشهای SUR و SVAR، نظریههای کاربردی اقتصاد، 6(22)، 215-240.
مهدوی عادلی، محمدحسین؛ قزلباش، اعظم و دانش نیا، محمد (1391). اثر تغییرات قیمت نفت بر متغیرهای عمده کلان اقتصاد ایران. فصلنامه اقتصاد محیط زیست و انرژی، 1(3)، 131-170.
نادمی، یونس؛ جلیلی کامجو، سید پرویز و خوچیانی، رامین (1396). مدلسازی اقتصادسنجی تاثیر تحریمها بر بازار ارز و مکانیسم انتقال آن به متغیرهای اقتصاد کلان ایران، فصلنامه مدلسازی اقتصاد سنجی، 2(2)،61-87.
هالستی، کی جی (1935). مبانی تحلیل سیاست بینالملل، ترجمه بهرام مستقیمی و مسعود طارمسری، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
یاوری، کاظم و محسنی، رضا (1389). آثار تحریمهای تجاری و مالی بر اقتصاد ایران: تجزیه و تحلیل تاریخی، فصلنامه مجلس و راهبرد، 61، 10-53.
Afesorgbor, S. K., & Mahadevan, R. (2016). The impact of economic sanctions on income inequality of target states. World Development, 83, 1-11.
Ahmadi, S. R. (2016). The impact of sanction on bilateral intra-industry trade between Iran and SCO countries. Iranian Economic Review, 20(3), 277-293.
Ali, G., Zaman, K., & Islam, T. (2018). Macroeconomic shocks and Malaysian tourism industry: Evidence from a structural VAR model. Iranian Economic Review, 22(4), 1113-1137.
Caruso, R. (2003). The impact of international economic sanctions on trade: An empirical analysis. Peace economics, peace science and public policy, 9(2).
Eyler, R. (2007). Economic sanctions: international policy and political economy at work. Springer.
Farzanegan, M. R., Mohammadikhabbazan, M., & Sadeghi, H. (2015). Effect of oil sanctions on the macroeconomic and household welfare in Iran: New evidence from a CGE model(No. 07-2015). MAGKS Joint Discussion Paper Series in Economics.
Gurvich, E., & Prilepskiy, I. (2015). The impact of financial sanctions on the Russian economy. Russian journal of economics, 1(4), 359-385.
Hufbauer, G. (1990). Economic Sanctions Reconsidered: History and Current Policy.
Kholodilin, K. A., & Netšunajev, A. (2019). Crimea and punishment: the impact of sanctions on Russian economy and economies of the euro area. Baltic Journal of Economics, 19(1), 39-51.
Maboudian, E., & Seyyed Shokri, K. (2015). Reinvestigation of oil price-stock market nexus in Iran: A SVAR approach. Iranian Economic Review, 19(1), 81-90.
Shirazi, H., Azarbaiejani, K., & Sameti, M. (2016). The effect of economic sanctions on Iran's exports. Iranian Economic Review, 20(1).
, B. & Litan., R. E. (2006). Financial Statecraft, New Haven, CT: Yale University Press.
Sultonov, M. (2020). The impact of international sanctions on Russian financial markets. Economies, 8(4), 107. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 206 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 199 |