تعداد نشریات | 17 |
تعداد شمارهها | 398 |
تعداد مقالات | 2,745 |
تعداد مشاهده مقاله | 1,636,937 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,469,046 |
رهیافتی بر ایده تمدن در قرآن کریم با محوریت مفهوم شریعت | ||
فصلنامه آینده پژوهی راهبردی | ||
دوره 3، شماره 10، شهریور 1403، صفحه 93-108 اصل مقاله (1.09 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
مجید محمدلو* | ||
پژوهشگر مرکز آیندهپژوهی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
منشأ شکلگیری، پویایی و عدم رکود هر تمدنی وابسته به جریانی (اعم از مادی و معنوی) است که به محوریت آن پدید میآید. در تلقی مدرن، آنچه تمدن و تاریخ بشر را ایجاد کرده و جلو میبرد تمرکز بر محور مادیات است که بهمرور با دخالت ابداع بشری و خلاقیت فرهنگی برآمده از طبیعت، غریزه و میراث انسانی، مؤلفههای معنوی، فکری و فرهنگی مختص خود را نیز ایجاد کرده و درنهایت این ساختارهای غیرمادی اصل تمدن و شاکله آن را شکل میدهند. درحالیکه از نگاه دینی، اولاً نقطه آغاز تاریخ با جریان الهی و خلقت انسان کامل رقم خورده و با انسان کامل پایان مییابد؛ ثانیاً جریان، عنصری محوری بهنام شریعت است که منشأ و عامل پیشبرنده تمدن محسوب میشود. مراد از شریعت، جریانی الهی است که خداوند برای پیامبران یا امتها قرار میدهد و آن را در قالب مجموعهای از احکام، عقاید و قوانین متجلی میسازد؛ لذا شریعت در اینجا صرف اعتباریات شرعی و احکام فقهی نیست بلکه در مفهومی فراخ، حوزه واقعیت و قوانین تکوینی، ابزار و فناوری را نیز شامل میشود. این وضعیت کیفیت دخلوتصرف انسان در عالم واقع را جهتدهی میکند. جریانی بودن، تاریخی بودن و استمرار تشریع متناسب با هر نبی و امتی نشان از این دارد که این غایت نیز غایتی تدریجی و تاریخی بوده و شریعتهای گوناگون، رسالتِ تحققِ بخشی از این مهم را برعهده دارند و با توجه به ختم نبوت، شریعت محمدیه (صلاللهعلیهوآلهوسلم) آخرین بخش از تحقق این آرمان بوده و وعده اقامه دین در متن همین شریعت بهوقوع خواهد پیوست. | ||
کلیدواژهها | ||
تمدن"؛ منشأ تمدن"؛ جریان"؛ جریان مادی"؛ "؛ جریان شریعت" | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 73 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 36 |