آمار
| تعداد نشریات | 18 |
| تعداد شماره‌ها | 439 |
| تعداد مقالات | 3,033 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,279,792 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,961,931 |
بررسی ماهیت دین و جایگاه آن در شکل‌گیری تمدن | ||
| فصلنامه آینده پژوهی راهبردی | ||
| دوره 2، شماره 5، خرداد 1402، صفحه 139-154 اصل مقاله (470.72 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| مجید محمدلو* | ||
| پژوهشگر مرکز آینده‌پژوهی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| بررسی نسبت دین و تمدن ریشه در نوع نگاه به ماهیت این دو مقوله دارد. به‌طورکلی چهار دیدگاه در تعریف دین را می‌توان برشمرد. تعریف اول از دین در رویکردی اعم، مطلق ایده و تفکر در حوزه انسان، جهان، اخلاق، سعادت و کمال انسانی را دین تلقی کرده و از این حیث تمام ادیان الهی و غیر الهی، مکاتب بشری و حتی آیین‌های شیطانی نیز دین تلقی می‌شوند. بر اساس این رویکرد دین با تمدن قطعاً دارای نسبت خواهد بود اما حدودوثغور آن اعم از اینکه سازنده تمدن باشد یا جزئی از اجزاء تمدن باشد بسته به ویژگی‌ها، آموزه‌ها و جهان‌بینی آن دین خواهد بود. دیدگاه عام درباره دین عنصر تقدس و اعتقاد به امر قدسی را در تعریف دین ضروری می‌داند؛ در نگاه خاص به دین، دین دربردارنده عقیده باور به خالق برای جهان ـاعم از باور توحیدی یا مشرکانه‌ـ است. درنهایت دیدگاه اخص معتقد به خالقی واحد برای جهان است که ادیان ابراهیمی تجلی امروزی این دیدگاه هستند. نظریه تمدنی مالک بن‌نبی نشان می‌دهد که دین نه‌تنها با تمدن نسبت دارد بلکه جوهره اصلی این تمدنها نیز بوده است. به‌طوری‌که در تمامی حوزه‌های تمدنی اثر نهاده و تفاوت تمدنها از یکدیگر را رقم زده است. سازوکار نسبت دین و تمدن از طریق مقوله فرهنگ رخ می‌دهد. زیرا دین مهم‌ترین سهم در شکل‌پذیری فرهنگ و جهت‌دهی عناصر آن را دارد. حال اگر این ایده دینی آن‌قدر گسترش یابد که بتواند در گستره‌ای فراتر، جغرافیا و فرهنگ‌های دیگر را نیز تسخیر کند، منجر به تمدن خواهد شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ماهیت دین"؛ ماهیت تمدن"؛ ایده"؛ فرهنگ؛ "؛ مالک بن‌نبی" | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 298 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 280 |
||