تعداد نشریات | 17 |
تعداد شمارهها | 406 |
تعداد مقالات | 2,796 |
تعداد مشاهده مقاله | 1,727,672 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,571,553 |
رهیافتی بر ابعاد چگونگی مطالعه مدل «نظامپردازیِ قرآنی» در گفتمان آینده پژوهی اسلامی | ||
فصلنامه آینده پژوهی راهبردی | ||
دوره 3، شماره 9، فروردین 1403، صفحه 31-56 اصل مقاله (1.26 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
حسین جدی* 1؛ محمد حسین نوروزی2 | ||
1دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران (نویسنده مسئول) | ||
2دکتری علوم سیاسی، دپارتمان علوم سیاسی، دانشگاه مفید، قم، ایران | ||
چکیده | ||
بهرغم آنکه در دو دهه گذشته، آثار ارزشمندی در نسبت با جریان علوم انسانی اسلامی، خاصه حوزه «آیندهپژوهی اسلامی» شکل گرفته است؛ اما مهمترین خلأ روششناختی و معرفتشناختی آن، انگاره تکبُعدی به ابعادِ نظری و اجراییِ گزارههای اسلامی است. با اینحال، این مقاله از رهگذر اتخاذ رویکرد تحلیلی- توصیفی، مبتنی بر گرداوری دادههای کیفی، مدل جامعِ پیشنهادی را تحت عنوان «نظامپردازیِ قرآنی» در گفتمان آیندهپژوهی اسلامی ارائه میکند. طرح کلانی که در درون خود از سه شعبه متمایز بهلحاظ مفهومی، اما کاملاً مرتبط بهلحاظ کاربردی سامانیافته است. «نظامیابی آیندهپژوهی اسلامی»، «نظامسازی آیندهپژوهی اسلامی» و«نظامگذاری آیندهپژوهی اسلامی»؛ ساحتهایی که بهلحاظ تحقق وجودی، هریک بر دیگری مترتّب هستند. ساحت یکم آن، به عرصه مفهومی و ابعاد نظری بازمیگردد و قلمرو دوم آن، راجع به عرصه الگو و الگوسازی سخن میگوید؛ اما حیطه سوم، در مقام عینیتبخشی نظامِ آیندهپژوهی اسلامی است. دو ساحت ابتدایی، برعهده نخبگان دانشگاهی و عالمان دینشناس است؛ولی حیطه سوم از عهده متولیان اجرایی و نهادهای وابسته به قدرت و حکومت برمیآید. برای شکلگیری «نظامیابی آیندهپژوهی اسلامی»، کموکیفِ اعتبار و سازوکارهای بهرهجویی از «منابع معرفتی اسلام»، نقش بهسزایی در چگونگی دستاوردهایِ آیندهپژوهان مسلمان ایفا میکند. لذا این منابع معرفتی را بایستی در«بهرهجویی حداکثری از منابع نقلی»، «بهرهجویی از گزارههای عقلی-اجتهادی» و«بهرهگیری از فناوری دینی به صورت نظاممند» بازجُست. | ||
کلیدواژهها | ||
نظام؛ نظامپردازی؛ آیندهپژوهی؛ نظام آیندهپژوهی اسلامی؛ خرده نظامهای اسلامی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 72 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 90 |