تعداد نشریات | 17 |
تعداد شمارهها | 377 |
تعداد مقالات | 2,603 |
تعداد مشاهده مقاله | 1,419,991 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,274,089 |
رهیافتی بر ابعاد چگونگی مطالعه مدل «نظامپردازیِ قرآنی» در آینده پژوهی اسلامی | ||
فصلنامه آینده پژوهی راهبردی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 مرداد 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
حسین جدی* 1؛ محمد حسین نوروزی2 | ||
1مدرس گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه گیلان | ||
2استاد مدعو دانشگاه گیلان | ||
چکیده | ||
بهرغم آنکه در دو دهه گذشته، زمزمههای پراکندهای پیرامون «آیندهپژوهی اسلامی» به وجود آمده است. اما مهمترین خلأ معرفتشناختی در فرآیند شکلگیری آن، انگاره تکبُعدی به ابعادِ نظری و اجراییِ گزارههای اسلامی است. با اینهمه، این مقاله از رهگذر اتخاذ رویکرد تحلیل محتوا در گردآوری دادههای کیفی، مدل جامعِ پیشنهادی را تحت عنوان «نظامپردازیِ آیندهپژوهی اسلامی» ارائه میکند. طرح کلانی که در درون خود از سه شعبهیِ متمایز به لحاظ مفهومی اما کاملاً مرتبط به لحاظ کاربردی سامانیافته است. «نظام یابی آیندهپژوهی اسلامی»، «نظام سازی آیندهپژوهی اسلامی» و«نظام گذاری آیندهپژوهی اسلامی»؛ ساحتهایی که به لحاظ تحقق وجودی، هریک بر دیگری مترتّباند. ساحت یکم آن، به عرصه مفهومی و ابعاد نظری بازمیگردد. و قلمرو دوم آن، راجع به عرصه الگو و مدلسازی سخن میگوید. اما حیطه سوم، در مقام عینیتبخشی نظامِ آیندهپژوهی اسلامی است. دو ساحت ابتدایی، بر عهده نخبگان دانشگاهی و عالمان دینشناس است اما حیطه سوم از عهده متولیان اجرایی و نهادهای وابسته به قدرت و حکومت برمیآید. برای شکلگیری «نظام یابیِ آیندهپژوهی اسلامی» کم و کیفِ اعتبار و سازوکارهای بهرهجویی از «منابع معرفتی اسلام»، نقش بسزایی در چگونگی دستاوردهایِ آیندهپژوهان مسلمان ایفا میکند. لذا این منابع معرفتی را بایستی در«بهرهجویی حداکثری از منابع نقلی»، «بهرهجویی از گزارههای عقلی-اجتهادی» و«بهرهگیری از فناوری دینی به صورت سیستمی» بازجُست. | ||
کلیدواژهها | ||
نظام؛ نظامپردازی؛ آیندهپژوهی؛ نظام آیندهپژوهی اسلامی؛ خرده نظامهای اسلامی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 16 |