تعداد نشریات | 17 |
تعداد شمارهها | 406 |
تعداد مقالات | 2,796 |
تعداد مشاهده مقاله | 1,727,989 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,571,875 |
دکترین، اهداف و سیاستهای امنیت نظامی ج.ا.ا بر اساس گفتمان ولایتفقیه، قانون اساسی و سیاستهای کلی نظام | ||
امنیت ملی | ||
مقاله 6، دوره 5، شماره 16، شهریور 1394، صفحه 167-197 اصل مقاله (972.09 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
فتحالله رشید زاده؛ محمدجواد علیزاده* | ||
استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده علوم و فنون فارابی | ||
چکیده | ||
در رویکرد مضیق به مفهوم امنیت ملی، این مفهوم از ابتدا در بعد نظامی آن تعریفشده بود و بر این اساس، افزایش توان و قدرت نظامی تا سرحد امکان، تأمینکننده امنیت به شمار میرفت. بهواسطه خساراتی که این رویکرد برای جامعه بشری داشت، بعدها در رویکرد موسع به امنیت ملی، ابعاد دیگری تعریف و امنیت نظامی یکی از ابعاد آن محسوب میشد. به علت استفاده ابزاری از این مفهوم، بهتدریج در نگرش مکاتب مختلف امنیتی، برای بعد نظامی امنیت تأثیر کمتری قائل شدند و همکاری دستهجمعی و امنیت جمعی را راهکار بهتری برای امنیت جامعه بشری معرفی کردند. گرچه برخی دیدگاهها و مکاتب امنیتی بر کم اثر شدن بعد نظامی امنیت به علت ماهیت پیچیده فضای کنونی تأکید دارند، ولی به نظر میرسد این مؤلفه کماکان در حوزه امنیت نقش جدی دارد و کماکان ابزاری در دست دولتمردان برای تهاجم و دفاع است، زیرا تهدید نظامی هنوز مرکز سنتی نگرانیهای مربوط به امنیت ملی است و اقدام نظامی، میتواند همه اجزای دولتی که مورد حمله واقع شده است را تهدید و پایههای مادی دولت را تحتفشار قرار داده و خسارت و زیان زیادی به بار آورد. بنابراین امنیت نظامی کماکان اهمیت خاص خود را حفظ نموده و در ادبیات نظامی- امنیتی جایگاه خود را دارد. از سوی دیگر تأمین امنیت نظامی که در کار ویژه نیروهای مسلح و قدرت نظامی- امنیتی تعریفشده است، نیازمند ابعاد نرمافزاری و سختافزاری است. ازجمله این ابعاد میتوان به اصول، اهداف و سیاستهای امنیت نظامی بر اساس اسناد بالادستی اشاره نمود. هدف این پژوهش تعیین ابعاد مذکور در گفتمان ولایتفقیه، قانون اساسی و سیاستهای کلی نظام است تا با استفاده از روش تحقیق موردی - زمینه ای و همچنین روش تحلیل محتوا، تحلیل گفتمان و تحلیل تفسیری، ابعاد موردنظر در حوزه امنیت نظامی جمهوری اسلامی ایران احصاء و ارائه گردد. در نتایج حاصل از تحقیق، مصادیق مرتبط با هر یک از ابعاد مذکور احصاء و در انتهای پژوهش ارائه شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
دکترین؛ اهداف؛ سیاست؛ امنیت نظامی؛ گفتمان ولایتفقیه؛ قانون اساسی | ||
مراجع | ||
- قرآن مجید، ترجمه استاد محمدمهدی فولادوند. - نهجالبلاغه، ترجمه محمد دشتی. - آیتاللهالعظمی حضرت امام خمینی (رحمتالله علیه)، (1374-1370)، صحیفه نور، مجموعه رهنمودهای حضرت امام خمینی (رحمتالله علیه) (با تجدیدنظر و اضافات)، تهران، تدوین سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. - آیتاللهالعظمی حضرت امام خامنهای (مدظلهالعالی)، (1390)، نرمافزار حدیث ولایت، مجموعه رهنمودهای مقام معظم رهبری حضرت آیتاللهالعظمی امام خامنهای (مدظلهالعالی)، تهران، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. - آیتاللهالعظمی حضرت امام خامنهای (مدظلهالعالی)، (1392-1389)، دیدارها، سخنرانیها، بیانات و ملاقات خصوصی، تهران، دفتر نظامی فرماندهی معظم کل قوا. - آیتاللهالعظمی حضرت امام خامنهای (مدظلهالعالی)، (1392-1389)، سخنرانیها و بیانات، تهران، قابلدسترسی در: www.Khamenei.ir
2-6-منابع فارسی: الف-کتاب: - امیدوار نیا، محمدجواد، (1381)، امنیت در قرن بیست و یکم، دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی، تهران، چاپ اول. - بوزان، باری، (1389)، مردم، دولتها و هراس، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران، چاپ دوم. - تهامی، سید مجتبی، (1384)، امنیت ملی (دکترین، سیاستهای دفاعی و امنیتی)، جلد اول، تهران، نشرآجا. - جهان بزرگی، احمد، (1388)، امنیت در نظام سیاسی اسلام، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ اول. - چگینی، حسن، (1372)، طرحریزی استراتژیک نظامی و برنامهریزی دفاعی، تهران، دانشگاه علوم استراتژیک. - ربیعی، علی، (1383)، مطالعات امنیت ملی، دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی، چاپ اول، تهران. - روشندل، جلیل، (1387)، امنیت ملی و نظام بینالملل، انتشارات سمت، تهران. - زرقانی، سید هادی، (1387)، مقدمهای بر قدرت ملی، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی. - شولتز، ریچارد و گادسون، روی و کوئیستر، جورج، (1386)، رویکردهای جدید در مطالعات امنیتی، ترجمه سید محمدعلی متقی نژاد، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی. - فرهنگ جامع واژهها و اصطلاحات نظامی، (1391)، تهران، ستاد کل نیروهای مسلح، دفتر واژه گزینی نظامی، انتشارات روناس، چاپ اول - قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، (1368)، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. - کوستر، جرج اچ، (1381)، رویکرد نظامی، مراحل بنیادین اندیشه در مطالعات امنیت ملی، ترجمه اصغر افتخاری، پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران، چاپ اول - ماندل، رابرت، (1379)، چهره متغیر امنیت ملی، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی - مطالعه تطبیقی در اندیشه نظامی، (1390)، انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی، چاپ دوم. - نامه دفاع (30)، (1391)، عوامل و ویژگیهای سیاست دفاعی ج. ا. ایران، تهران، مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی، شماره اول. ب-مقالات: - بهرامی، محمد، (1382)، قرآن و مسئله امنیت ملی، مجله پژوهشهای قرآنی، شماره 35 و 36، پاییز و زمستان. - صنیعی، محمدحسین، (1386)، مهندسی تولید قدرت نظامی، تهران، فصلنامه امنیت پژوهی، دانشکده علوم و فنون فارابی، سال ششم، شماره هفدهم و هیجدهم. - ظریف منش، حسین، (1387)، جهاد اسلامی رویکرد برتری ساز در جنگهای آینده، تهران، ماهنامه نگرش راهبردی، دانشگاه عالی دفاع ملی. - مرادیان، محسن، (1387)، شاخصهای اصلی سنجش قدرت نظامی کشورها، فصلنامه راهبرد دفاعی، شماره بیست و سوم. ج-سایت ها: - وحیدی، احمد، (7/8/91)، قدرت نظامی و پدافند غیرعامل، قابل دسترس در: | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,471 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 911 |