تعداد نشریات | 17 |
تعداد شمارهها | 398 |
تعداد مقالات | 2,744 |
تعداد مشاهده مقاله | 1,636,031 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,468,042 |
نقش عوامل ژئوپلتیکی بر بیداری اسلامی | ||
امنیت ملی | ||
مقاله 6، دوره 5، شماره 18، اسفند 1394، صفحه 145-170 اصل مقاله (982.16 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
ایوب پورقیومی* | ||
نویسنده مسئول و دانشجوی دوره دکتری دانشگاه عالی دفاع ملی | ||
چکیده | ||
در حال حاضر، برای عامل جغرافیا در تحولات سیاسی اجتماعی اهمیت فزایندهای قائل میشوند. به همین دلیل در این مقاله ضمن بررسی مفهوم بیداری اسلامی، چرایی وقوع انقلابهای اخیر در کشورهای منطقه عربی و اسلامی با تأکید بر عامل مؤثر ژئوپلیتیک تحلیل شده است. جرقۀ تغییر حکومت در بسیاری از حرکتهای انقلابی منتهی به بیداری اسلامی در کشورهای عربی-اسلامی خاورمیانه و شمال افریقا به گونه معناداری با تجمع مردم معترض در یک مکان خاص و بیان خواستههای خود برای تغییرات از آن مکان زده شده است. بهعنوان نمونه میدان التحریر قاهره و میدان لولو(شهدا) در منامه و میدان اصلی صنعا پایگاه اصلی انقلابیون بود و اهمیت ژئوپلیتیک این مکانها قابل توجه است. در لیبی اگرچه به دلیل ساختار اجتماعی و قبائلی شروع اعتراضات از یک محل خاص نبود اما در نهایت ضربه اساسی به قذافی با تحت فشار قرار گرفتن منطقه حکومتی انجام شد. این تحقیق که از نوع کاربردی است با روش تطبیقی انجام شده است. روش تطبیقی دارای انواعی مختلفی است که در این مقاله برای پاسخ دادن به چرایی وقوع انقلابها از روش اتفاق استفاده شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
ژئوپلیتیک؛ انقلاب؛ بیداری اسلامی؛ اعتراض اجتماعی؛ خاورمیانه؛ شمال افریقا | ||
مراجع | ||
منابع فارسی - اسداللهی، مسعود، (1390)، سخنرانی در مورد «تحولات اخیر منطقه عربی»، دانشگاه عالی دفاع ملی، دانشکده امنیت ملی، 21/4/1390. - افتخاری، اصغر، (1385)، انقلاب رنگی: طراحی چارچوب تحلیلی در انقلاب رنگی و نظام جمهوری اسلامی ایران: تحلیلها و تخمینها، به اهتمام فرزاد پورسعید، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. - امینیان، بهادر، (1383)، «امریکا و طرح خاورمیانه بزرگ: اهداف، ابزار و مشکلات»، مجله سیاست دفاعی، شماره پیاپی 48، سال دوازدهم، شماره 4، تهران: پاییز1383. - امینیان، بهادر، (1386)، امریکا و ناتو؛ پایایی و گسترش ناتو و هژمونی امریکا، تهران: موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه امام حسین(علیه السلام). - بوزان، باری، (1378)، مردم، دولتها، هراس، ترجمه و انتشارات، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. - پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری،(17/05/1390) «www.leader.ir«». - پورتال اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران،(30/03/1390) «iccim.ir». - پورقیومی، ایوب، (1386)، «طرح خاورمیانه جدید؛ اهداف، چالشها و موانع»، مجله سیاست دفاعی، شماره پیاپی 61، سال شانزدهم، شماره 1. - پورقیومی، ایوب، (1389)، تأثیرجنگ ۳۳ روزه لبنان بر سیاست خاورمیانهای نومحافظهکاران امریکا، چاپ دوم، قم: اعتدال. - جلایی پور، حمیدرضا، (1381)، جامعه شناسی جنبشهای اجتماعی با تأکید بر جنبش دوم خرداد، تهران: طرح نو. - حاجیانی، ابراهیم و مهدی حیدری، (1387)، «تحلیل مقایسهای انقلابهای مخملی با توجه به شش جمهوری شوروی سابق»، مجله دانش سیاسی، سال چهارم، شماره اول بهار و تابستان 1387. - حافظ نیا، محمدرضا، (1390)، «جزوه درسی درس ژئوپلیتیک»، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی. - حسینی، حسن، (1383)، طرح خاورمیانه بزرگتر، القاعده و قاعده در راهبرد امنیت ملی آمریکا، تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بینالمللی ابرار معاصر. - حسینی، حسین، (1388)، «جنگ نرم؛ از تهدید تا پاسخ»، فصلنامه مدیریت بحران، سال اول، شماره 3 و 4، بهار و تابستان1388 و سایت «www.swar.ir». - دهشیری، محمد رضا، (1383)، «بررسی مقایسهای راهبرد امنیتی ایالات متحده و اتحادیه اروپایی در خلیج فارس پس از 11 سپتامبر»، مجله سیاست دفاعی، شماره پیاپی 48. - دوئرتی، جیمز و فالتزگراف، رابرت.(1372)، رویکردهای نظری در زمینه روابط بینالملل، ترجمه علیرضا طیب و وحید بزرگی، جلد اول، چاپ اول، تهران: قومس. - رشنو، نبیالله، «بیداری اسلامی از منظر ژئوپلیتیک»، www.tabnak.ir، 26 شهریور ۱۳۹۰. - زروندی، مهدی، (1382)، «گزارش همایش پژوهشی جنگ سلطه و نظام بینالملل»، مجله سیاست دفاعی، شماره پیاپی42 سال یازدهم شماره 2، تهران: بهار1382. - زمانی، هادی، (Jul2005)،(16/02/1387) «مروری بر عملکرد طرح خاورمیانه بزرگ»، (www.ayandeh.com). - سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنهای(مدظلهالعالی)،(11/06/1390) قابل دسترسی در سایت (khamenei.ir). - سایت موسسه مطالعاتی و تحقیقاتی ایران و آفریقا(آفران)،(30/03/1390) «www.afran.ir». - سید افقهی، سید هادی، (1389)، «ریشههای تحولات مصر»، در مصاحبه با مجتبی باجلانی، خبرگزاری قدس. - شکیبایی، مهدی (1389)، «ظهور قدرت جدید حول محور مقاومت»، مصاحبه با خبرگزاری مهر. - مرادیان، محسن، (1385)، راهنمای جمع آوری اطلاعات راهبردی، تهران: مرکز آموزشی شهید صیاد شیرازی. - مرادیان، محسن، (1388)، تهدید و امنیت؛تعاریف و مفاهیم، تهران: مرکز آموزشی شهید صیاد شیرازی. - مشیرزاده، حمیرا، (1384)، تحول در نظریههای روابط بینالملل، چاپ دوم، تهران: انتشارات سمت. - منصوری، جواد، (1385)، آمریکا و خاورمیانه، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه. - هانتینگتون، ساموئل، (1381)، موج سوم دموکراسی در پایان سده بیستم، چاپ سوم، ترجمه احمد شهسا، تهران: انتشارات روزنه. - یونسیان، مجید، (1385)، کتاب خاورمیانه5، ویژه اصلاحات در خاورمیانه، تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بینالمللی ابرار معاصر. منابع انگلیسی - Beissinger, Mark, 2007, “Structure and Example in Modular Political Phenomena: The Diffusion of Bulldozer / Rose / Orange / Tulip Revolutions”, Journal of Democracy, No 2, vol. 5 - Goldstone, Jack,1982, “The Comparitive and historical Study of Revolutions”, Annual review of Sociology, vol. 8.
- McFaul, Michael, 2007, “Ukraine Imports Democracy. External Influences on the Orange Revolution”, International Security, No. 2. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 264 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 328 |