تعداد نشریات | 17 |
تعداد شمارهها | 406 |
تعداد مقالات | 2,796 |
تعداد مشاهده مقاله | 1,727,676 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,571,555 |
تحلیلی بر موانع فراروی جابهجایی پایتخت در ایران و ارائه راهکارهای بهینه | ||
امنیت ملی | ||
دوره 10، شماره 35، خرداد 1399، صفحه 359-400 اصل مقاله (841.17 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
محسن رستمی* 1؛ مصطفی کیانی2؛ وحید ریاضی3؛ محسن خلیلی باصری4؛ بهروز رحمتی5 | ||
1دکترای جغرافیای سیاسی و پژوهشگر پژوهشکده امنیت ملی | ||
2محقق و پژوهشگر همکار | ||
3استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی | ||
4دانشجوی دکترای امنیت داخلی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات دفاعی | ||
5مربی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم انتظامی | ||
چکیده | ||
پایتخت بهعنوان مهمترین شهر هر کشور، نقشی اساسی در اداره کشور و زندگی ملتها دارد. تا سال 2000 میلادی کشورهای زیادی اقدام به انتقال پایتخت کردهاند که هر کدام دلایل خاص خود را برای انتقال پایتخت دارند. در پاکستان، قزاقستان و ترکیه دلایل دفاعی مطرح گردید. درحالیکه در بلیز این جابهجایی به دلیل بلایای طبیعی صورت گرفت. ایران کشوری است که بنا به دلایلی مانند ترافیک آلودگی هوا، زلزلهخیز بودن و تمرکز جمعیت در شهر تهران، میکوشد تا پایتخت خود را انتقال دهد. جابهجایی پایتخت در ایران از دو منظر اهمیت ویژهای پیدا میکند؛ اول ساماندهی شهر تهران و تعادلبخشی به نظام شهری و منطقهای کشور و دوم حفظ امنیت سیاسی کشور. ازاینرو هدف از نگارش این مقاله که با روش توصیفی – تحلیلی و پیمایشی نگاشته شده، شناسایی اصلیترین موانع و چالشهای فراروی جابهجایی پایتخت و ارائه راهکارهای بهینه در جهت رفع این موانع، مهمترین هدف آن است. به همین منظور روش مقاله، با توجه به ماهیت نظری آن توصیفی- تحلیلی است و گردآوری دادهها به روش کتابخانهای و اسنادی انجام گرفته است. نتایج تحقیق برگرفته از جامعه آماری تحقیق که متخصصین علوم انسانی در حوزههای مرتبط با موضوع است، میباشد و حجم نمونه 100 نفر کارشناس است که از روش نمونهگیری گلوله برفی انتخاب شدهاند و حاکی از آن است که عوامل مختلف امنیتی مانند: «به وقوع پیوستن نزاعهای سیاسی بر سر تفویض قدرت و اختیارات و توزیع وزارتخانهها در شهرهای مختلف»؛ «موفق نبودن انتقال پایتختهای دیگر در سایر نواحی جهان» ؛ «مقاومت مردم، جناحها و گروههای سیاسی به دلایلی چون ترس از بیکاری، از دست دادن منافع و...» و «رابطهگرایی شدید سیاسی در واگذاریها (اختیارات و منابع)» و... مؤلفه موانع دفاعی «موقعیت جغرافیایی مناسب پایتخت فعلی از نظر مرکزیت و دسترسی»؛ «تمرکز بالای نیروهای دفاعی و امنیتی در پایتخت و شناخت کافی نسبت به نقاط ضعف و قوت پایتخت هنگام بروز تهدید»؛ «آگاهی سیاسی بالای پایتختنشینان و عکسالعمل مناسب در مقابل فتنههای دشمن (داخلی و خارجی)»؛ «سیستم حملونقل سریع (مترو) جهت جابهجایی اضطراری و وجود پناهگاهی مناسب و امن در صورت لزوم» و... به ترتیب بیشترین اثر را در این مؤلفه داشتهاند؛ بنابراین مهمترین پیشنهاد و راهکار نویسندگان ساماندهی سیاسی فضا جهت تمرکززدایی از تهران، پراکنده ساختن وزارتخانهها، ادارات و مراکز غیر ضروری در سطح کشور برای جلوگیری از ازدحام جمعیت در تهران است. | ||
کلیدواژهها | ||
تهران؛ پایتخت؛ موانع جابهجایی پایتخت؛ مدل معادلات ساختاری؛ مدل تحلیل شبکه (ANP) | ||
مراجع | ||
فهرست منابع ومآخذ الف) منابع فارسی
ب) منابع لاتین
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 676 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 517 |