آمار
| تعداد نشریات | 9 |
| تعداد شماره‌ها | 159 |
| تعداد مقالات | 1,300 |
| تعداد مشاهده مقاله | 249,142 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 369,181 |
تبیین فرایند و معرفی عوامل وقوع ناآرامی‌های اجتماعی در ج.ا.ایران | ||
| فصلنامه علمی راهبرد دفاعی | ||
| دوره 19، شماره 2 - شماره پیاپی 74، تابستان 1400، صفحه 145-178 اصل مقاله (1.46 MB) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
محمود عسگری  1؛ سیدحسین حسینی2
| ||
| 1دکتری امنیت ملی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی | ||
| 2دانشیار گروه مدیریت بحران دانشگاه جامع امام حسین(ع) | ||
| چکیده | ||
| برمبنای ادبیات راهبردی، چالش کشورها از جمله ج.ا.ایران در عرصۀ داخلی، آسیب‌های ناشی از ضعف درونی و در عرصه بیرونی، تهدیدها هستند. آسیب‌های درونی از عوامل اصلی تحریک و فعال‌سازی تهدید بیرونی است؛ از این‌رو دارای اهمیت فروانی می‌باشد. در عرصۀ داخلی، عوامل و آسیب‌های گوناگونی می‌توانند به‌وجودآورندۀ ناامنی باشند که از جمله مهم‌ترین آنها ناآرامی‌های اجتماعی هستند. نظر به اهمیت و ضرورت موضوع ناآرامی‌ها، هدف این نوشتار، تبیین فرایند شکل‌گیری ناآرامی‌های اجتماعی در ج.ا.ایران است. روش پژوهش در این تحقیق، زمینه‌ای موردی با رویکرد کمی و روش تحلیل آن، توصیفی – تحلیلی می‌باشد. نویسندگان برای دستیابی به هدف بیان‌شده و پاسخ به این پرسش اصلی که فرایند شکل‌گیری ناآرامی‌های اجتماعی در ج.ا.ایران چگونه است؟، با استفاده از روش کتابخانه‌ای، منابع معتبر فارسی و انگلیسی را موردمطالعه قرار داده و اطلاعات لازم را استخراج و فرایندی چهارمرحله‌ای برای تبیین روند ایجاد ناآرامی ارائه نمودند. به‌منظور اعتبارسنجی یافته‌ها، پرسشنامه‌ای محقق‌ساخته بین 30 نفر از خبرگان آشنا با مباحث امنیتی، علوم سیاسی و جامعه‌شناسی بهعنوان نمونۀ آماری توزیع گردید. یافته کلی پژوهش آن است که ناآرامی‌های اجتماعی در کشور از توالی مراحل «اختلال»، «تکانه»، «بی‌تعادلی» و «جرقه» به‌وجود می‌آید و عواملی همچون «بیکاری، بی‌ثباتی اقتصادی و کاهش ارزش پول ملی، افزایش شکاف‌های طبقاتی، پایین‌بودن نرخ سرمایۀ اجتماعی، سیاست‌ها و طرح‌های دشمن و سرویس‌های اطلاعاتی آنها در زمینۀ براندازی نظام، نفوذ و عملکرد نفوذی‌ها، کارکرد مخرب فضای مجازی، فساد اقتصادی و سیاسی – اداری، غفلت جامعۀ اطلاعاتی، ضعف برخی اجزای فرهنگ امنیتی» در این فرایند نقشی تعیین‌کننده داشته و خواهند داشت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کارآمدی ناقص؛ ج.ا.ایران؛ ناآرامی اجتماعی؛ سرمایه اجتماعی؛ نفوذ | ||
| مراجع | ||
|
الف. منابع فارسی 1. امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی)، مجموعه بیانات، قابل دسترسی در: www.khamenei.ir
2. احمدی، حمید (1378)، قومیت و قوم‌گرایی در ایران. تهران: نشر نی. 3. احمدی‌مقدم، محمد (82)، آشوب‌ها کاملاً سازماندهی شده بود، فرجام یک توهم (ضمیمه هفته‌نامه صبح صادق). 4. اسملسر، نیل (1380)، تئوری رفتار جمعی، ترجمۀ رضا دژاکام، تهران: مؤسسۀ یافته‌های نوین با همکاری مؤسسۀ نشر دواوین. 5. اکبری، محسن. دوستدار، محمد. هوشمند چایجانی، میلاد. (1394)، شناسایی و اولویت‌بندی تهدیدات شبکه‌های اجتماعی در عرصه امنیت ملی، فصلنامه سیاست دفاعی، دوره 23، شماره 90. 6. اکوانی، سیدحمدالله (1387)، گرایش به هویت ملی و قومی در عرب‌های خوزستان، فصلنامه مطالعات ملی. سال نهم، شماره 36. 7. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1395)، «گزارش وضع اقتصادی کشور». قابل دسترسی در: www.cbi.ir 8. بخشی دستجردی، رسول (1397)، «تبیین بحران نظام پولی و بانکی و وضعیت اقتصاد آیندۀ ایران». قابل دسترسی در: www.hawzahnews.com/news 9. بیات، آصف (1390)، زندگی همچون سیاست، ترجمۀ فاطمه صادقی. بی‌جا: بی‌نام. 10. تقی‌لو، فرامرز (1384)، بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با امنیت اجتماعی، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، سال نهم، شمارۀ 2. 11. جدی، مجید، (1383). بررسی مدیریت بحران در زمینه امنیت داخلی و ارائه الگوی بهینه در این مورد؛ مورد پژوهش وقایع کوی دانشگاه تهران، 18الی 23 تیرماه 78. رساله دکتری، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی. دانشکده دفاع ملی. 12. جوادی، حسن. (1386)، زمینه‌های شکل‌گیری بحران خوزستان و نحوه مدیریت آن در بهار 1384. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. تهران: دانشگاه جامع امام حسین(ع)، دافوس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی. 13. جوادی، شاهین. (1395). الگوی راهبردی حمایت از تولید. تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس. معاونت پژوهش‌های اقتصادی. 14. حاجیانی، ابراهیم. (1390)، هشداردهی: کارکرد تحلیل اطلاعاتی در جلوگیری از غافلگیری، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال چهاردهم، شماره 53. 15. حسینی، حسین. مقدم‌فر، حمیدرضا. قنبرپور، مصطفی (1393)، واکاوی نقش و کارکرد شبکه‌های اجتماعی مجازی در حوادث انتخابات سال 1388 جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه آفاق امنیت، سال هفتم، شماره 24. 16. حسینی، حسین، الیاسی، محمدحسین، هاشمی، حیدر (1387)، علل شکل‌گیری و گسترش ناآرامی‌های شهری فرانسه (اکتبر و نوامبر 2005)، پژوهش‌های مدیریت انتظامی، دوره 3، شماره 1. 17. حسینی، سیدصفدر، محتشمی، تکتم (1387)، رابطه تورم و رشد نقدینگی در اقتصاد ایران؛ گسست یا پایداری؟، پژوهش‌های اقتصادی، دورۀ 8. شمارۀ 3. 18. خندان، عباس، (1397)، واردات قاچاق در ایران: برآورد شاخص، بررسی علل و آثار، فصلنامۀ پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، سال هجدهم. شمارۀ دوم. 19. دروگر، قربان‌محمد. (1390)، آسیب‌شناسی شیوه مدیریت ناآرامی‌های شهری مشهدمقدس در سال 1388 و ارائه الگو، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. تهران: دافوس ناجا. 20. دهقانی‌پوده، ناصر. (١٣٧٩). بررسی علل وقوع ناآرامی مرداد ١٣٧٣ قزوین و ارائه راهکار بهینه در جهت پیشگیری از تکرار آن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه جامع امام حسین(ع)، دافوس سپاه پاسداران. 21. ربیعی، علی (1387)، زنده باد فساد، تهران: مؤسسۀ تحقیقات و توسعۀ علوم انسانی. 22. ربیعی، علی (1389)، «شکاف‌های درآمدی، دغدغه امنیتی کشورهای در حال گذار؛ مطالعه موردی ایران»، فصلنامۀ راهبرد، سال نوزدهم، شمارۀ 57. 23. رشادت‌جو، حمیده. رضایی، علی‌اکبر. میرحق‌جو، میرنوید (1390)، نقش سرمایه اجتماعی در مدیریت بحران های اجتماعی کلان‌‌شهرهای ایران، مطالعات مدیریت شهری. دوره 3. شماره 6. 24. رئیس‌دانا، فریبرز. (1384)، علل، عوامل و انگیزه‌های اقتصادی و اجتماعی بروز بحران‌ها و تهدیدهای اجتماعی در ایران، فصلنامه رفاه اجتماعی. سال چهارم. شماره 16. 25. سیف، اله‌مراد. ملکی‌شهریور، مجتبی. (1394)، مفهوم‌شناسی و ارزیابی فقر اقتصادی بهعنوان زمینه‌ساز تهدید امنیت اجتماعی در جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه آفاق امنیت، سال هشتم. شماره بیست‌و‌هفتم. 26. شاه‌بهرامی، فرج ا.... (1388)، تجمعات و ناآرامی‌های سیاسی، تهران: معاونت آموزش ناجا. 27. شهبازی، نجفعلی، صادقی عمروآبادی، بهروز، عزیزموسوی، سیدعلیرضا، (1390)، بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر امنیت اجتماعی، فصلنامه آفاق امنیت، سال چهارم، شماره دوازدهم. 28. صادقی، علیرضا (1395)، زندگی روزمره تهیدستان شهری، رسالۀ دکتری، تهران: دانشگاه تهران، دانشکدۀ علوم اجتماعی. 29. صالحی، محمود. مدبری، محمد (1397)، چرخه بهینه هشدار در سازمان‌های اطلاعاتی – امنیتی، فصلنامه پژوهش‌های حفاظتی – امنیتی، سال هفتم، شماره 26. 30. صالحی‌امیری، سیدرضا (1385)، مدیریت منازعات قومی در ایران. تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک. 31. عاملی، سعیدرضا، حسنی، حسین. (۱۳۹۱) دوفضایی‌شدن آسیب‌ها و ناهنجاری‌های فضای مجازی: مطالعه تطبیقی سیاستگذاری‌های بین‌المللی. فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی. دورۀ پنجم. شمارۀ اول. 32. عسگری، محمود. (1398). مدل مقابله مردم‌پایه با ناآرامی‌ها از طریق بهره‌گیری از تجارب چهل‌سالۀ ج.ا.ایران. فصلنامۀ پژوهش‌های حفاظتی – امنیتی، سال هشتم، شماره 31. 33. فیروزآبادی، سیداحمد، حسینی، سیدرسول، قاسمی، روح‌اله (1389)، مطالعه شاخص‌ها و رتبه توسعه اجتماعی در استان‌های کشور و رابطه آن با سرمایه اجتماعی، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال دهم، شمارۀ 37. 34. قمشه‌ای، محمدرضا (1389)، فرمان براندازی، تهران: ساحل اندیشه تهران. 35. کاوه، محمدسعید (1388)، شنبه پس از انتخابات. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. 36. کبیری، ابوالحسن (1380)، بررسی تأثیر حاشیه‌نشینی بر امنیت شهری (مطالعة موردی شهر قزوین). پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه امام حسین(ع)، دانشکده علوم دفاعی. 37. گر، تدرابرت (1377)، چرا انسان‌ها شورش می‌کنند، ترجمه علی مرشدی‌زاد، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی. 38. گزارش بانک جهانی از ۶ شاخص حکومت‌داری در ایران. (16/10/1393)، قابل دسترسی در: https://donya-e-eqtesad.com 39. گلشن‌پژوه، محمودرضا (1390)، جنگ نرم (6)، تهران: مؤسسة مطالعاتی ابرار معاصر تهران. 40. گودرزی، آیت‌اله (1391)، ناآرامی‌های اجتماعی، عوامل و فرآیند آن، رسالۀ دکتری، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکدۀ علوم اجتماعی. 41. لزلی، همس، تونکیس، فران (1387)، اعتماد و سرمایة اجتماعی، ترجمة محمدتقی دلفروز، تهران: پژوهشکدة مطالعات فرهنگی و اجتماعی. 42. مرکز آمار ایران. (1399)، چکیده نتایج طرح آمارگیری نیروی کار، تهران: مرکز آمار ایران. 43. مهدوی، مطهره، مهدوی نفت‌چالی، عباس. باقری، علیرضا. (1397)، بررسی تأثیر بیکاری بر ناآرامی اجتماعی و تعارضات خانوادگی، فصلنامه مطالعات اطاعات و امنیت انتظامی، سال هشتم، شماره اول، پیاپی بیست‌و‌سه. 44. نادی، حمیدرضا (1392)، الگوی راهبردی حفاظت اطلاعات ملی، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی. 45. نورمحمدی، مرتضی، محمدی، رقیه (1392)، نقش شبکه‌های اجتماعی در انقلاب مصر، نشریۀ تحقیقات سیاسی بین‌المللی، شمارۀ 14. 46. نوروزپور، مرتضی (1398)، تحلیل اعتراضات سیاسی دی ماه 1396، پژوهشنامة علوم سیاسی. سال 14. شمارة 4. 47. وینسنت، اندرو (1371)، نظریه‌های دولت، ترجمه حسین بشیریه، تهران: نشر نی. 48. یاوری بافقی، امیرحسین (1390)، طراحی الگوی پیش‌نگری بحران‌های اجتماعی به‌منظور پیشگیری از آنها توسط ناجا، رسالۀ دکتری، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکدۀ مدیریت و حسابداری.
ب. منابع انگلیسی 1. Ackoff. Russell L. Greenberg, Daniel. (2008). Turning Learning Right Side Up: Putting Education Back on Track. New Jersey: Wharton School Publishing.
2. Asgard, Ramin&Slavin, Barbara. (June 24, 2013). US-Iran Cultural Engagement: A Cost Effective Boon to US National Security. Available at: http://www.atlanticcouncil.org.
3. Bayat, Asef. (2000). From ‘Dangerous Classes’ to ‘Quiet Rebels. International Sociology. Vol. 15. No. 3.
4. Boundless Informant: the NSA's Secret Tool to Track Global Surveillance Data. (September 2013). The Guardian. Retrieved 1.
5. Davies, James. (1962). Toward a Theory of Revolution. American Sociological Review. 27.
6. Dinkins, David. (Dec 22, 2017). Exclusive: Telegram to Release Blockchain Platform, Native Cryptocurrency. Available at: https://cointelegraph.com/news/exclusive-telegram-to-release-blockchain-platform-native-cryptocurrency.
7. Endres, Anthony M., Fleming, Grant A. (2004). International Organizations and the Analysis of Economic Policy, 1919–1950. New York: Cambridge University Press.
8. Irby, Jack B. (2015). The Weaponization of Social Media. A thesis presented to the Faculty of the U.S. Army Command and General Staff College. Tennessee: Austin Peay State University.
9. Parsons, Wayne. (1995). Public Policy. UK: Edward Elgar.
10. Piwowarski, Juliusz. (2017). Three Pillars of Security Culture. Security Dimensions. No 22.
11. Stone, Wendy. (Sep 2000). Social Capital, Social Cohesion and Social Security. Presented at: The International Research Conference on Social Security.
12. The 9/11 Commission Report. (2004). available at: https://www.9-11commission.gov/report/911Report.pdf. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 39 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 41 |
||
