تعداد نشریات | 17 |
تعداد شمارهها | 398 |
تعداد مقالات | 2,745 |
تعداد مشاهده مقاله | 1,636,673 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,468,816 |
تحلیل آماری سینوپتیکی جت استریم های حاکم بر جو ایران با رویکرد دفاعی سرزمینی | ||
فصلنامه آماد و فناوری دفاعی | ||
دوره 3، شماره 3 - شماره پیاپی 7، دی 1399، صفحه 39-60 اصل مقاله (1.57 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سیداسعد حسینی1؛ عباس علی پور2 | ||
1دکتری اقلیمشناسی و نویسنده مسئول | ||
2استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه امام حسین (ع) | ||
چکیده | ||
بدون تردید یکی از متغیرهای مؤثر شکلگیری خط مشی سیاست خارجی، مباحث راهبردی و سیاست دفاعی هر کشور، محیط منطقهای و ابعاد مختلف آن است. با توجه به موقعیت جغرافیایی و وضعیت ژئوپلیتیک منحصربهفرد کشور ایران، اتخاذ تمهیدات لازم در حفظ و حراست از تمامیت ارضی کشور ضرورت مییابد. تجارب جنگ تحمیلی نشان داده است علم آبوهواشناسی میتواند سرنوشت یک قدرت بزرگ را در جنگ تغییر دهد. جت استریمها یکی از پدیدههای آبوهوایی است که در طول جنگ جهانی دوم مورد استفاده نظامی فراوان قرار گرفت که توانست مسیر حمل بمبهای بالنی بدون سرنشین و ... باشد. این پژوهش جت استریمهای حاکم بر جو ایران را با تأکید بر مناطق کویری، بیابانی و سواحل مکران به عنوان یک تهدید بررسی مینماید. بدینمنظور دادههای بازواکاوی شده باد مداری، باد نصفالنهاری و دمای هوا برای یک دوره 5 ساله از سازمان NOAA دریافت گردید و با فراخوانی آنها در محیط نرمافزار Grads، نقشههای جت استریم و میانگین دمای جو تهیه شد. نتایج حاصل نشان داد که در طول دوره موردبررسی، 27 جت استریم با قابلیت کاربرد نظامی رخ داده که میانگین طول آنها نزدیک به ده هزار کیلومتر است و طولانیترین آنها با طولی بیشتر از 16 هزار کیلومتر، از مرزهای آمریکای لاتین و کانادا منشأ گرفته و تا جو بالای ایران ادامه پیدا کرده است. با توجه به این پدیده، 33 کشور خارجی برای ایران تهدیدکننده به حساب میآیند. بر اساس نتایج، در بین استانهای مورد بررسی، استانهای یزد و کرمان دارای بیشترین تأثیر از این پدیدهاند. سپس به ترتیب استانهای خراسان جنوبی، هرمزگان، سیستان و بلوچستان، اصفهان، خراسان رضوی، سمنان و قم قرار دارند. میتوان گفت این پدیده ازنظر رخداد زمانی، مختص فصل سرد سال است | ||
کلیدواژهها | ||
ایران؛ بمبهای بالنی؛ بیابان؛ تهدید نظامی؛ جت استریم | ||
مراجع | ||
احمدی، محمود و علیجانی، بهلول (1386)، تحلیل فضایی نقش اقلیم بر تجهیزات و ادوات نظامی در ایران، فصلنامه سرزمین، سال چهارم، شماره 13، 40-27.
افروشه، رضا؛ سعیدی، علی و مختاری، داود (1391)، نقش عناصر آبوهوایی بر فعالیت نیروهای نظامی استان آذربایجان شرقی با استفاده از شاخص دمای فیزیولوژی (PET)، پنجمین کنگره بینالمللی جغرافیدانان جهان اسلام، تبریز.
خورانی، اسداله (1384)، تعیین موقعیت جت در رابطه با سامانههای بارشی غرب کشور در دورۀ زمانی 1990-1999، پایاننامه کارشناسی ارشد اقلیمشناسی و برنامهریزی محیطی، گروه جغرافیا، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
درویشی، رمضانعلی (1378)، بررسی دمای آسایش محور شاهرود- سمنان از دیدگاه نظامی، پایاننامه کارشناسی رشته جغرافیای طبیعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران.
زرین، آذر و مفیدی، عباس (1384)، وردش پذیری فعالیت خورشیدی و اثر آن بر اقلیم زمین (مطالعه موردی: اقالیم خاورمیانه و ایران)، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، سال 2، شماره 8، 104-83.
شمسآبادی، حسین (1375)، کاربردهای نظامی اقلیم و ژئومرفولوژی محور نفوذی خانقین- قصر شیرین کرمانشاه، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
عزیزی، قاسم و صفرراد، طاهر (1391)، تحلیل ویژگیهای رودباد طی فازهای ENSO(مطالعه موردی: سالهای 1997، 2008، 2010)، نشریه پژوهشهای اقلیمشناسی، سال 3، شماره 9، 69 – 82.
علیجانی، بهلول (1381)، اقلیمشناسی سینوپتیک، انتشارات سمت، تهران.
علیجانی، بهلول (1367)، آبوهوا و برنامهریزی فعالیتهای نظامی، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 96-118.
فرجزاده اصل، منوچهر؛ لشکری، حسن و خورانی، اسداله (1386)، تحلیل موقعیت رودباد در رابطه با سامانههای بارشی غرب کشور (استانهای ایلام و کرمانشاه)، مجله مدرس، دوره 11، شماره 53، 239 – 256.
کاویانی، محمدرضا و علیجانی، بهلول (1371)، مبانی آبوهواشناسی، انتشارات سمت، تهران.
کاظمپور، علیرضا (1384)، بررسی حالات خاص جت استریم روی ایران؛ پایاننامه کارشناسی ارشد هواشناسی، دانشگاه تهران.
مسعودیان، سید ابوالفضل (1390)، آبوهوای ایران، انتشارات شریعه توس، چاپ اول، مشهد.
Crook, J. 2009. Climate analysis & long range forecasting of dust storms in Iraq, Msc thesis, Naval Postgraduate School, Monterey, California.
LaJoie, M. 2006, The impacts of climate variations on military operations in the Horn of Africa, Msc thesis, Naval Postgraduate School, Monterey, California
McKay, H., 1945. Japanese paper balloons. Engr. J., September, 563–567.
Mikesh, R., 1973. Japan’s World War II Balloon Bomb Attacks on North America. Smithsonian Annals of Flight Series, Vol. 9, Smithsonian Institution Press, 85 pp.
Millikan, R., 1919. Some scientific aspects of the meteorological work of the United States Army. Mon. Wea. Rev., 47, 210–215.
Montgomery, Christi S. 2008. Climate variations in tropical West African rainfall & the implications for military planners, Msc thesis, Naval Postgraduate School, Monterey, California.
Reiter, e.l. 1986. jet streams. In J.E.oliver & R.W. Fairbridge (Eds) Encyclopedia of climatology. New work: van nostrand reinhold book. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 110 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 145 |